29/06/2025

6 Ιουνίου: Aπόβαση στη Νορμανδία – Η αρχή του τέλους για τη ναζιστική Γερμανία του Αδόλφου Χίτλερ.

D-Day normandia

Στις 6 Ιουνίου 1944 έγινε η απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων στη Νορμανδία· η μεγαλύτερη αμφίβια στρατιωτική επιχείρηση στην ιστορία, η οποία επέφερε καθοριστικό χτύπημα στη ναζιστική Γερμανία. Σκοπός ήταν η δημιουργία ενός προγεφυρώματος από την Καν έως το Χερβούργο, ώστε οι Σύμμαχοι να περάσουν στρατεύματα από τη Μεγάλη Βρετανία στην ηπειρωτική Ευρώπη.

Επικεφαλής του παράτολμου εγχειρήματος ήταν ο Αμερικανός αρχιστράτηγος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ. Χιλιάδες σκοτώθηκαν και από τις δύο πλευρές, με τους επιζώντες να διηγούνται ότι η θάλασσα βάφτηκε κόκκινη από το αίμα και ο αέρας έκαιγε από τις εκρήξεις.

Ο Καναδός πολεμικός ανταποκριτής Lionel Shapiro στο μυθιστόρημά του «Η 6η Ιουνίου», που εκδόθηκε το 1956 γράφει: «Αλεξιπτωτιστές προσγειώνονται γύρω μου, καθώς μιλώ. Κόκκινα και άσπρα αλεξίπτωτα χρωματίζουν τον ουρανό. Είναι μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη για τον εχθρό. Μπορώ να ακούσω τους διαπεραστικούς ήχους μιας μάχης αρμάτων που μαίνεται τρία ή τέσσερα μίλια μπροστά μου, στους αμμόλοφους».

Το προηγούμενο βράδυ το BBC είχε μεταδώσει στα γαλλικά, στίχους από ένα ποίημα του Πολ Βαλερί: «Τραγούδι του Φθινοπώρου». Οι ακροατές στην κατεχόμενη Γαλλία ανατριχιάζουν και συγκινούνται. Αυτό ήταν το μήνυμα στους Γάλλους της αντίστασης ότι έρχονται οι σύμμαχοι, μέσα στις επόμενες 48 ώρες.
Κι ενώ συμβαίνουν αυτά στη Νορμανδία, ο Χίτλερ κοιμάται ήσυχος, ενώ ο αρχιστράτηγος των Γερμανικών δυνάμεων Ερβιν Ρόμελ λίγα 24ωρα πριν έχει μελετήσει τις καιρικές προγνώσεις, βλέπει φουρτούνα στη Μάγχη και αντάρα πάνω από τις γαλλικές ακτές και ενημερώνει τους επιτελείς του: «Πετάγομαι στη Γερμανία για τα γενέθλια της συζύγου μου. Δεν πρόκειται να συμβεί κάτι. Έχει κακοκαιρία»…
Και πραγματικά η «κακοκαιρία» μόλις άρχιζε για τους Γερμανούς, που από την κακοκαιρία – χωρίς εισαγωγικά – είχαν χάσει μια στρατιά ολόκληρη στις ρωσικές στέπες.

Θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές επιχειρήσεις για την εξέλιξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Απόβαση στη Νορμανδία, που είχε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ποσειδών»,  ήταν η Συμμαχική απόβαση στα παράλια της Γαλλίας που ξεκίνησε τα ξημερώματα της 6ης Ιουνίου 1994.

Σήμερα συμπληρώνονται 77 χρόνια από την γνωστή, ως «D-Day», στην οποία συμμετείχαν Έλληνες στρατιώτες και δυνάμεις του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.

Οι Έλληνες στρατιώτες και το πρωτοσέλιδο των ΝΥΤ

Συνολικά 155 Έλληνες στρατιώτες συμμετείχαν στην απόβαση. ‘Ενας από αυτούς ήταν  ο Έντι Λάμπρος, που έγινε πρωτοσέλιδο και τους New York Times, της 8ης Ιουνίου 1944. Το πρωτοσέλιδο απεικονίζει μια ομάδα μαχητών να κρατούν τη ναζιστική σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό ως λάφυρο. Ο νεαρός που γελά αριστερά είναι ο έλληνας στρατιώτης του αμερικανικού στρατού και έγινε μαζί με τους συμπολεμιστές του λαϊκός ήρωας.

Η τραγική ειρωνία είναι ότι, ο Λάμπρος δεν επέζησε για να δει αυτή τη φωτογραφία, καθώς ο ίδιος σκοτώθηκε στη Γαλλία μία ημέρα μετά την D-Day. Ο Ελληνοαμερικανός στρατιώτης προερχόταν ήταν από το Kings County της Νέας Υόρκης και υπηρέτησε στην 82η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία.

Ωστόσο ήταν ένας μόνο από τους εκατοντάδες Έλληνες που αγωνίστηκαν εκείνη την ημέρα. Το ελληνοαμερικανικό ίδρυμα της ημέρας του ΟΧΙ (oxi day foundation) θύμισε τα ονόματα των ελλήνων της ομογένειας που συμμετείχαν στην ιστορική μάχη. Πρόκειται για τους Νικόλαο Μπούρα και Ευθύμιο Τσιμικλή, οι οποίοι έβαλαν το δικό τους λιθαράκι.

(Αριστερά)O επισμηναγός Νίκος Μπούρας. Το βομβαρδιστικό του έκανε σπουδαία δουλειά (Δεξιά)Ο Ευθύμιος Τσιμικλής έδωσε σκληρές μάχες κατά των Γερμανών. ( πηγή: mixanitouxronou)

Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό

Τέσσερα χιλιάδες σκάφη είχαν συγκεντρωθεί στα βρετανικά ύδατα, περιμένοντας τη διαταγή του Dwight Eisenhower να πλεύσουν προς την ακτή της Νορμανδίας. Η τεράστια αυτή ναυτική δύναμη αποτελούνταν από πολεμικά, μεταγωγικά, επιβατηγά πλοία αλλά και πλοία υποστήριξης, διαφόρων εθνικοτήτων, όλα γεμάτα από συμμαχικά στρατεύματα έτοιμα να πολεμήσουν τους Ναζί.

Η Ελλάδα, με το στόλο της που είχε ως έδρα της την Αίγυπτο, αφού η χώρα βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή, συμμετείχε στην απόβαση της Νορμανδίας με έξι πλοία: με τις κορβέτες «Τομπάζης» και «Κριεζής» και με τέσσερα εμπορικά πλοία.

Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του διοικητή του «Κριεζής» Ναυάρχου Δημήτρη Κιοσέ, τα πλοία ήταν επανδρωμένα από «Έλληνες από όλα τα κοινωνικά στρώματα και επαγγέλματα σε καιρούς ειρήνης, όπως  λογιστές, δικηγόροι, φοιτητές, εργάτες, ψαράδες και έμποροι».

Οι δύο ελληνικές κορβέτες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επιχείρηση, σύμφωνα με τον Κλεάνθη  Ζερβό από την Κάλυμνο, ο οποίος υπηρέτησε ως Ανθυποπλοίαρχος στο «Κριεζής».