«Δήλος | Γη εν Πλω»: Η φωτογράφος Erieta Attali στο Μουσείο Μπενάκη

Από την Τετάρτη 25 Ιουνίου και μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου 2025, στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, η διεθνώς αναγνωρισμένη φωτογράφος Erieta Attali παρουσιάζει την έκθεση «Δήλος | Γη εν Πλω», σε επιμέλεια της ίδιας και του Λάμπρου Παπανικολάτου. Η έκθεση προσκαλεί τους επισκέπτες να αντικρίσουν τη Δήλο όχι μόνον ως ένα προορισμό, αλλά ως ένα πέρασμα: ένα νησί εν πλω ανάμεσα στο φως και τη σκιά, τη Γη και τον ουρανό, το αρχαίο και το αιώνιο. Μέσα από το φακό της, η Attali αναβιώνει την ιερή αύρα του νησιού, προσφέροντας μια εικονική αφήγηση που είναι ταυτόχρονα αρχαιολογική, λυρική, και βαθιά αχρονική. Η έκθεση περιλαμβάνει 25 φωτογραφικές εκτυπώσεις μεγάλης κλίμακας, μια ταινία μικρού μήκους (7 λεπτών) της Ελισάβετ Τσουχτίδη, μια χαρτογράφηση σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Άρη Καφαντάρη καθώς και κείμενα των Barry Bergdoll, Γεώργιου-Στυλιανού Πρεβελάκη και Δημήτρη Φιλιππίδη. O αρχιτεκτονικός σχεδιασμός της έκθεσης έγινε από τον Τάσο Ροΐδη. Οι κατοικίες των αρχαίων Δηλίων. Κλεοπάτρα και Διοσκουρίδης. Σεπτέμβριος 2023. Φωτογραφία©Erieta Attali Ο καθηγητής Barry Bergdoll, της έδρας Meyer Schapiro στο Τμήμα Ιστορίας της Τέχνης και Αρχαιολογίας στο Columbia University της Νέας Υόρκης, αναφέρει χαρακτηριστικά για τη δουλειά της φωτογράφου «…Για την Erieta Attali, η δημιουργία εικόνων από έναν αρχαιολογικό χώρο υπερβαίνει την κυριολεξία της απλής καταγραφής. Εστιάζει σε ένα τοπογραφικό όραμα, μια θέα που εκτείνεται στον ορίζοντα, ή ακόμα στην ανοιχτή θάλασσα, δίνοντας μας την οπτική αίσθηση της καμπυλότητας της Γης. Οι φωτογραφίες της Erieta Attali δεν αφορούν μόνο τον ίδιο τον τόπο που αποτυπώνουν˙ αφορούν εξίσου το πνεύμα του τόπου, το πνεύμα των ανθρώπων που κατοίκησαν τις Κυκλάδες, τα νησιά του Αιγαίου. Στην Αρχαιότητα η γραφή των ελληνικών ναών και θεάτρων μέσα στο τοπίο υπήρξε εξίσου σημαντική με τη σύλληψη του αρχιτεκτονικού ρυθμού τους. Και, σήμερα, η Erieta Attali δίνει την αρμόζουσα προσοχή τόσο στην ευρύτερη κλίμακα αυτών των τόπων όσο και στους ρυθμούς των αρχαίων κτισμάτων, των ερειπίων τους, των θραυσμάτων αλλά και των πτυχώσεων των σκιών τους. Για να υμνηθεί ο Θεός Ήλιος Απόλλωνας και η Θεά Σελήνη Άρτεμις, η τοποθεσία ενός ναού, ο τόπος, όφειλε να συνδέσει τη γη και τον ουρανό, το εφήμερο και το αιώνιο. Ακριβώς όπως αποτυπώνεται το φως του ήλιου και το φως της σελήνης στις εικόνες της Erieta Attali. Όμως, αυτές οι τελείως διαφορετικές φωτεινότητες αποτελούν ταυτόχρονα τα ίδια τα εργαλεία, τα μέσα, για τη δημιουργία μιας εικόνας: η γραφή του φωτός˙ «η φωτογραφία»˙ μια πρακτική και μια λέξη που επινοήθηκαν τον 19ο αιώνα και αντλούν την καταγωγή τους από την Ελλάδα: να ζωγραφίζεις με το φως. Από τον Σεπτέμβριο 2022 μέχρι τον Μάιο 2025, η Erieta Attali δημιούργησε εικόνες που αποτυπώνουν την αλληλεπίδραση των αχτίδων του ήλιου και του σεληνόφωτος με τα νησιά των Κυκλάδων. Εκεί, όπου οι ναοί δεν συναντούν απλά την ανασκαμμένη γη των αρχαιολόγων αλλά έναν ορίζοντα που σβήνει μαζί με τις απαλές ανταύγειες της θάλασσας». Άνοιγμα προς το Ιερό του Απόλλωνα_Άβατον και Γραφή. Οκτώβριος 2023. Φωτογραφία©Erieta Attali Ξεναγήσεις Ξεναγήσεις στην έκθεση θα πραγματοποιηθούν τις παρακάτω μέρες και ώρες: Πέμπτη, 03/07/2025, ώρα 19:30. Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί από τη φωτογράφο. Πέμπτη, 10/07/2025, ώρα 19:30. Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί από τη φωτογράφο. Πέμπτη, 24/07/2025, ώρα 19:30. Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί από τον συνεπιμελητή της έκθεσης, Λάμπρο Παπανικολάτο. Πέμπτη, 18/09/2025, ώρα 19:30. Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί από τη φωτογράφο. Περιορισμένος αριθμός θέσεων. Η συμμετοχή στις ξεναγήσεις επιβαρύνει το εισιτήριο της έκθεσης κατά €2. Δυνατή η προαγορά εισιτηρίου στο tickets.benaki.org. Μύκονος, Δήλος και Ρήνεια. Αυγή. Ιούλιος 2024. Φωτογραφία©Erieta Attali Erieta Attali – Σύντομο βιογραφικό Η Erieta Attali είναι φωτογράφος τοπίου και αρχιτεκτονικής, με έργο που εκτείνεται από την Ευρασία έως την Αυστραλία και την Αμερική. Τα τελευταία τριάντα χρόνια, η Attali έχει αφοσιωθεί στη σύνδεση μεταξύ αρχιτεκτονικής και τοπίου. Μέσα από το πρωτοποριακό της έργο έχει χαράξει ένα νέο δρόμο στην αρχιτεκτονική φωτογραφία, όπου περιεχόμενο και πλαίσιο αντιστρέφονται. Η φωτογραφία της εξερευνά τον τρόπο με τον οποίο οι ακραίες συνθήκες και τo απαιτητικό τοπίο ωθούν την ανθρωπότητα να ξαναβρεί τον προσανατολισμό της και να ανακτήσει το κέντρο της μέσα από αρχιτεκτονικές απαντήσεις. Η αντισυμβατική της φωτογραφία βασίζεται σε μια μεθοδολογία που προέρχεται από την προσωπική της εμπειρία στην αρχαιολογία. Η Attali έχει διδάξει φωτογραφία σε μερικά από τα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου, όπως το Πανεπιστήμιο του Columbia (Graduate School of Architecture, Planning and Preservation) από το 2003 μέχρι το 2018 και το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης από το 2021 μέχρι το 2023. Το διάστημα 2020 έως 2023 ήταν φιλοξενούμενη καλλιτέχνης (artist in residence) στο Πανεπιστήμιο Παρίσι 1 Panthéon-Sorbonne και τη Fondation Hellénique (Cité Internationale Universitaire de Paris). Η τρέχουσα φωτογραφική της έρευνα εστιάζει στο αρχαιολογικό τοπίο της Δήλου, το Αιγαίο Πέλαγος και τους Ιερούς χώρους της Μεσαιωνικής και Σύγχρονης Ιαπωνίας. Σήμερα, η Attali ετοιμάζει τη νέα της φωτογραφική μονογραφία πάνω στο έργο του σουρεαλιστή ζωγράφου Felix Nussbaum. Είναι η δημιουργός αρκετών φωτογραφικών βιβλίων και έχει λάβει σημαντικά βραβεία. Το έργο της έχει εκτεθεί σε εμβληματικά μουσεία και ανήκει στις μόνιμες συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης της Βικτόρια (Μελβούρνη, Αυστραλία), το Μουσείο Τέχνης της Φιλαδέλφεια και το Μουσείο Αρχιτεκτονικής και Design Athenaum στο Σικάγο (ΗΠΑ). H Attali εκπροσωπείται από την Galerie BSL στο Παρίσι. H Attali έχει συγγράψει μαζί με τον διεθνούς φήμης Ιάπωνα αρχιτέκτονα Kengo Kuma το βιβλίο «Mirror in the Mirror» (Stuttgart: Hartmann Books. 2024), το οποίο έλαβε το βραβείο DAM International Architecture Book Award από το Γερμανικό Μουσείο Αρχιτεκτονικής στη Φρανκφούρτη.   * Κεντρική φωτογραφία: Le grand bleu. Στο κέντρο των Κυκλάδων. Ιούνιος 2023. Φωτογραφία©Erieta Attali