«ΠΑΣΟΚ: 6 Χρόνια ΝΔ – Η Αποτυχία σας Δημιουργεί μια Ανθεκτική Ελλάδα»
Τη «Μαύρη Βίβλο», όπως τη χαρακτηρίζουν, της εξαετούς διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας στον τομέα της ανθεκτικότητας της χώρας (πολιτική προστασία, κλιματική κρίση, περιβάλλον), παρουσίασε το ΠΑΣΟΚ στην τρίτη από τις συνολικά τέσσερις συνεντεύξεις Τύπου που πραγματοποιεί έως και αύριο, Παρασκευή. Τις παρουσιάσεις των κυβερνητικών πεπραγμένων στα παραπάνω πεδία, υπό το γενικό τίτλο: «6 χρόνια ΝΔ
Η «Μαύρη Βίβλος» της Νέας Δημοκρατίας στον τομέα της ανθεκτικότητας
Το ΠΑΣΟΚ παρουσίασε την «Μαύρη Βίβλο» που αφορά τη διάρκεια των έξι ετών διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, εστιάζοντας στην ανθεκτικότητα της χώρας σε ζητήματα όπως η πολιτική προστασία, η κλιματική κρίση και το περιβάλλον. Η παρουσίαση αυτή πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια τρίτης από τις συνολικά τέσσερις συνεντεύξεις Τύπου που διεξάγονται μέχρι αύριο,Παρασκευή.Οι ομιλητές Ανδρέας Πουλάς (υπεύθυνος ΚΤΕ Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας), Μιχάλης Χάλαρης (γραμματέας Τομέα Πολιτικής Προστασίας) και Παναγιώτης Δημόπουλος (γραμματέας Τομέα Περιβάλλοντος) ανέφεραν τα κυβερνητικά πεπραγμένα στα παραπάνω θέματα με τίτλο: «6 χρόνια ΝΔ – Αποτύχατε. Να η “ανθεκτική” Ελλάδα που παραδίδετε». Σημειώνεται ότι ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, υπεύθυνος ΚΤΕ Περιβάλλοντος, απουσιάζει λόγω προγραμματισμένης αποστολής στο Σεράγεβο.
Κώστας Τσουκαλάς: Έλλειψη ουσιαστικού έργου
Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Κώστας Τσουκαλάς, τόνισε ότι «η κυβέρνηση δεν έχει να επιδείξει κάποιο ιδιαίτερο έργο στα 6 χρόνια θητείας της στον τομέα της πολιτικής προστασίας και του περιβάλλοντος». Υπογράμμισε πως οι δηλώσεις και οι υποσχέσεις επαναλαμβάνονται χωρίς ουσιαστικές αλλαγές. Επισήμανε επίσης τις ευθύνες για την κακή αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης καθώς και άλλων κονδυλίων για πρόληψη.
“Η νέα εποχή κλιματικών προκλήσεων απαιτεί άμεση αντίδραση” δήλωσε ο ίδιος προσθέτοντας ότι “πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη”. Ο κ. Τσουκαλάς αναφέρθηκε στη συνεχιζόμενη αδυναμία αντιμετώπισης υδατικών κρίσεων και ξηρασιών που πλήττουν κυρίως νησιά και τουριστικές περιοχές.
Προτάσεις για ένα νέο σχέδιο Πολιτικής Προστασίας
Το ΠΑΣΟΚ σκοπεύει να καταθέσει ένα σύγχρονο εθνικό σχέδιο Πολιτικής Προστασίας επικεντρωμένο στην πρόληψη καθώς επίσης σε δίκαιες αποζημιώσεις και αποτελεσματική αποκατάσταση μετά από καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Ο Ανδρέας Πουλάς ανέφερε πως “η κυβέρνηση προσπαθεί να μεταφέρει την ευθύνη αποκλειστικά στις κλιματικές αλλαγές”, ενώ τόνισε την αναποτελεσματικότητα των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα.
“Έχουν δαπανηθεί πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ σε μισθώσεις εναέριων μέσων χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό”, πρόσθεσε ο ίδιος τονίζοντας ότι “οι πολίτες βιώνουν καταστάσεις καταστρεπτικές λόγω έλλειψης σχεδίου”. Ο Μιχάλης Χάλαρης επισήμανε την απουσία θεσμικών οργανισμών λειτουργίας στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης ενώ σημείωσε πως λειτουργούν με παρωχημένα μοντέλα.
Συμπεράσματα σχετικά με τη διαχείριση περιβαλλοντικών κρίσεων
Ο Παναγιώτης Δημόπουλος υπογράμμισε ότι το περιβάλλον δεν πρέπει να θεωρείται εργαλείο επικοινωνίας αλλά κοινό αγαθό ανάπτυξης για τους πολίτες. Αναφέρθηκε επίσης στις καθυστερήσεις σχετικά με τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες τονίζοντας πως οι δεσμεύσεις δεν έχουν εκπληρωθεί όπως θα έπρεπε.
Πολιτική Προστασία: Στην ίδια τροχιά αδράνειας
- Aπαρχαιωμένα συστήματα: Η πολιτική προστασία συνεχίζει να λειτουργεί βάσει παλαιών προτύπων χωρίς ουσιαστική ανανέωση εδώ κι αρκετές δεκαετίες.
- Aπουσία ενιαίας διοίκησης: Δεν υπάρχει θεσμό ενιαίας διοίκησης κρίσεων ή εργαλεία αξιολόγησης επιχειρησιακής ετοιμότητας στους Δήμους.
- Eλλείψεις προσωπικού: Οι φορείς είναι υποστελεχωμένοι χωρίς εκπαίδευση ή καθοδήγηση οδηγώντας σε αποδιοργάνωση στη διαχείριση πόρων.
Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων και Πολεοδομικός Σχεδιασμός
Η ενσωμάτωση των φυσικών κινδύνων (όπως πλημμύρες, σεισμοί και πυρκαγιές) στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια είναι κρίσιμη. Ωστόσο, η δόμηση συνεχίζει να επεκτείνεται σε περιοχές που είναι ευάλωτες σε τέτοιες καταστάσεις, δημιουργώντας νέες εστίες κινδύνου και αυξάνοντας τα μελλοντικά κόστη αποκατάστασης.
Απόκλιση από τις Ευρωπαϊκές Προδιαγραφές: Η Ελλάδα παραμένει εκτός του ευρωπαϊκού πλαισίου για τον σχεδιασμό χώρου που βασίζεται στην ανάλυση κινδύνου, το οποίο προωθεί η ΕΕ μέσω του Κέντρου Γνώσης για τη Διαχείριση Καταστροφών (DRMKC). Η μη υιοθέτηση αυτών των κατευθύνσεων θέτει σε κίνδυνο την απώλεια πολύτιμων πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) καθώς και από το ΕΣΠΑ.
Aπουσία Συμμετοχής της Πολιτικής Προστασίας: Οι στρατηγικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων εγκρίνονται χωρίς τη γνωμοδότηση της Πολιτικής Προστασίας. Δεν υπάρχει μηχανισμός που να συνδέει τα Τοπικά Σχέδια Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή.
Καταστροφικές Πλημμύρες: Μετά τις φωτιές ακολουθούν πλημμύρες. Το 2023 στη Θεσσαλία η κακοκαιρία Daniel προκάλεσε θανάτους, καταστρέφοντας τον Θεσσαλικό κάμπο με ανυπολόγιστες ζημιές στις υποδομές και τις καλλιέργειες. Οι υποσχέσεις για άμεσες αποζημιώσεις παρέμειναν ανεκπλήρωτες. Το 2025 σημειώθηκαν ξανά πλημμύρες σε περιοχές όπως η Πρέβεζα, η Άρτα και η Αιτωλοακαρνανία.
Aναποτελεσματικά Μέσα: Από το 2020 μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ για μισθώσεις εναέριων μέσων χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό. Το 2025 διατίθενται μόλις 9 από τα 24 Canadair λόγω αναβολής αναβάθμισης χρηματοδοτούμενης από το Ταμείο Ανάκαψης.
ΟΑΣΠ – Οργανισμός Χωρίς Δράση: Παρά την ετήσια οικονομική επιβάρυνση των σεισμών που ξεπερνά τα 700 εκατομμύρια ευρώ για αποκατάσταση ζημιών, ο οργανισμός αυτός δεν έχει λάβει την απαραίτητη στήριξη ώστε να μειώσει δραματικά αυτά τα κόστη μέσω προληπτικών δράσεων.
Kοροϊδία του Ταμείου Ανάκαψης: Τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που είχαν προβλεφθεί για την πολιτική προστασία ξοδεύτηκαν χωρίς στρατηγική ή αξιολόγηση της καταλληλότητας τους στο ελληνικό έδαφος.
P.E.K.E.P.: Απουσία Συντονισμού: Η απένταξη των Περιφερειακών Κέντρων Επιχειρήσεων (ΠΕΚΕΠ) από το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» στέρησε κρίσιμες δυνατότητες συντονισμού κατά τη διάρκεια κρίσεων.
Kομματικοποίηση Υπηρεσιών: Νέα οχήματα παρουσιάζονται στα ΜΜΕ ως «έργα βουλευτών», ενδεικτικό ενός πελατειακού κράτους που συνεχίζει να κυριαρχεί ακόμη και σε ζωτικές υποθέσεις ασφάλειας.
Pυροσβεστικό Σώμα Χωρίς Υποστήριξη: Εδώ κι επτά χρόνια δεν έχει γίνει ουσιαστική μεταρρύθμιση στο πυροσβεστικό σώμα ενώ οι εκπαιδευτικές διαδικασίες παραμένουν ανεπαρκείς με σοβαρές ανεπάρκειες προσωπικού.
Eθελοντές στο Περιθώριο: Παρά τον σημαντικό τους ρόλο στην αντιμετώπιση φυσικών καταστάσεων, οι εθελοντές δεν έχουν λάβει ούτε εκπαίδευση ούτε οικονομική στήριξη ενώ καλούνται να καλύψουν μόνοι τους έξοδα όπως καυσίμων ή εξοπλισμού .
(Φυσικές Καταστάσεις – Πυρκαγιές – Πλημμύρες)
Γιατί οι πολιτικές προστασίας έγιναν εργολαβία;
- Ανεπαρκής Διαχείριση: Η κυβέρνηση φαίνεται ότι επιλέγει επικοινωνιακές λύσεις αντί ουσιαστικής οργάνωσης στον κρατικό μηχανισμό κατά φυσικών καταστραφών .
- Καμένες Εκτάσεις: Από το 2019 έως το 2025 ,σύμφωνα με στοιχεία ,κάηκαν πάνω από4 ,3 εκατοµµύρια στρέµµατα .
- Έλλειψη Στρατηγικής: Οι φυσικές καταστραφές γίνονται πιο συχνές λόγω κλιματικής αλλαγής αλλά επίσης λόγω ανθρώπινης παρέμβασης .
- Αποτυχία Πρόληψης: Δεν υπήρχαν επενδύσεις στην πρόληψη καθώς οι δαπάνες ήταν κυρίως προς την καταστολή .
- AntiNERO: The well-publicized program has been criticized for its environmental impact despite being presented as a solution to resource management issues of the Recovery Fund .
(Υδάτινοι Πόροι)
- < b>Aπουσία Συνοχής :< / b>The government has failed to create a coherent and sustainable water management framework as a strategic natural resource.< / li >
- < b>Aνεπαρκείς Λειτουργίες :< / b>The response to water scarcity has been limited to piecemeal solutions without an overarching plan for areas under pressure.< / li >
Προβλήματα στη Διαχείριση Υδάτων και Αποβλήτων στην Ελλάδα
Η διαχείριση των υδάτινων πόρων από υπάρχοντες φορείς (ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ) γίνεται χωρίς τη διαφάνεια, τον κοινωνικό έλεγχο ή τις θεσμικές εγγυήσεις που απαιτούνται για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος.
Αμφισβητούμενη Πολιτική Τιμολόγησης
Η ΚΥΑ 5438/2024 ανοίγει το δρόμο για πιθανές αυξήσεις τιμών. Παρά την πρόβλεψη για κλιμακωτή και εποχιακή τιμολόγηση με κοινωνικά τιμολόγια, υπάρχει η δυνατότητα έκτακτης αναθεώρησης των τιμών, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε αυξήσεις χωρίς επαρκή έλεγχο από την ΡΑΑΕΥ. Η κλιμακωτή χρέωση εφαρμόζεται ανά κατοικία αντί ανά κάτοικο, δημιουργώντας ανισότητες.
Ρυθμιστικό Πλαίσιο με Ελλείψεις
Η ΡΑΑΕΥ έχει αναλάβει ρόλο εποπτείας σε κρίσιμες περιοχές όπως τα ύδατα και η ενέργεια, αλλά δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους ή το κατάλληλο προσωπικό.Αυτό εγείρει αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητά της να εξασφαλίσει τη δημόσια ωφέλεια. Υπάρχουν επίσης επικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ διαφορετικών φορέων (όπως ΡΑΕΕΥ και Διευθύνσεις Υδάτων).
Διαχείριση Υδατικών Πόρων στη Βόρεια Ελλάδα
Οι διασυνοριακές συμφωνίες με τη Βουλγαρία για ποτάμια όπως ο Νέστος και ο Έβρος χρειάζονται ανανέωση καθώς λήγουν ή έχουν ήδη λήξει.Επιπλέον,απαιτούνται συγκεκριμένες τεχνικές λύσεις ώστε να είναι αποτελεσματικές. Το υδατικό πρόβλημα στον Έβρο είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Kρίσιμη Κατάσταση στην Αττική
Τα αποθέματα νερού βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας (550 εκατ. κυβικά μέτρα), ενώ πέρυσι ήταν 790 εκατ. κυβικά μέτρα. Η καθυστέρηση στην επιλογή βιώσιμων λύσεων μπορεί να οδηγήσει σε «τεχνητές πιέσεις» που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν ακριβές ή μη βέλτιστες επιλογές.
Λειψυδρία στα Νησιά και Τουριστικές Περιοχές
No institutional safeguards exist for high-risk areas where water losses reach up to 52%, which is double the European average. The summer influx of tourists exacerbates the situation without any preventive measures in place.
(Διαχείριση Απορριμάτων)
The government has been accused of attempting to gloss over its responsibilities during its seven years in power by blaming the previous management for poor conditions inherited from SYRIZA.
The recycling rate remains alarmingly low at just 17%,significantly below the EU average of 49% and far from the target of 55% set for member states by 2025.
The landfill rate stands at a staggering 81%, while the EU average has dropped to only 23%. The National Recycling Organization is currently understaffed and unable to fulfill its role effectively; even its Board is not operational at this time.
A significant delay has occurred in launching guarantee programs for packaging waste made from PET plastic and aluminum due to lost time regarding resource utilization from ESF funds allocated for waste management (900 million euros).
A major risk exists that a ample portion of these funds will be lost if regional waste management plans are not completed and approved by March 2025; already there’s a reduction amounting to €95 million as a prerequisite for fund release.
the preparation of projects in Attica faces considerable delays despite it being responsible for nearly half of Greece’s urban solid waste production; notably no processing facility has even been designated yet in Central Attica.
(Σύγκρουση Κυβέρνησης με Φορείς Διαχείρισης)
The government’s needless conflict with various Solid Waste management Agencies lacks adequate evaluation or meaningful consultation before legislating mergers among them.
Moreover,there are plans underway promoting mixed waste incineration contrary to established waste management hierarchies and detrimental to recycling efforts without openness or consultation with relevant agencies involved.
(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Προβλήματα στη Διαχείριση Υδάτων και Αποβλήτων στην Ελλάδα
Η διαχείριση των υδάτινων πόρων από υπάρχοντες φορείς (ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ) γίνεται χωρίς τη διαφάνεια, τον κοινωνικό έλεγχο ή τις θεσμικές εγγυήσεις που απαιτούνται για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος.
Αμφισβητούμενη Πολιτική Τιμολόγησης
Η ΚΥΑ 5438/2024 ανοίγει το δρόμο για πιθανές αυξήσεις τιμών. Παρά την πρόβλεψη για κλιμακωτή και εποχιακή τιμολόγηση με κοινωνικά τιμολόγια, υπάρχει η δυνατότητα έκτακτης αναθεώρησης των τιμών, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε αυξήσεις χωρίς επαρκή έλεγχο από την ΡΑΑΕΥ. Η κλιμακωτή χρέωση εφαρμόζεται ανά κατοικία αντί ανά κάτοικο, δημιουργώντας ανισότητες.
Ρυθμιστικό Πλαίσιο με Ελλείψεις
Η ΡΑΑΕΥ έχει αναλάβει ρόλο εποπτείας σε κρίσιμες περιοχές όπως τα ύδατα και η ενέργεια, αλλά δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους ή το κατάλληλο προσωπικό.Αυτό εγείρει αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητά της να εξασφαλίσει τη δημόσια ωφέλεια. Υπάρχουν επίσης επικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ διαφορετικών φορέων (όπως ΡΑΕΕΥ και Διευθύνσεις Υδάτων).
Διαχείριση Υδατικών Πόρων στη Βόρεια Ελλάδα
Οι διασυνοριακές συμφωνίες με τη Βουλγαρία για ποτάμια όπως ο Νέστος και ο Έβρος χρειάζονται ανανέωση καθώς λήγουν ή έχουν ήδη λήξει.Επιπλέον,απαιτούνται συγκεκριμένες τεχνικές λύσεις ώστε να είναι αποτελεσματικές. Το υδατικό πρόβλημα στον Έβρο είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Kρίσιμη Κατάσταση στην Αττική
Τα αποθέματα νερού βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας (550 εκατ. κυβικά μέτρα), ενώ πέρυσι ήταν 790 εκατ. κυβικά μέτρα. Η καθυστέρηση στην επιλογή βιώσιμων λύσεων μπορεί να οδηγήσει σε «τεχνητές πιέσεις» που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν ακριβές ή μη βέλτιστες επιλογές.
Λειψυδρία στα Νησιά και Τουριστικές Περιοχές
No institutional safeguards exist for high-risk areas where water losses reach up to 52%, which is double the European average. The summer influx of tourists exacerbates the situation without any preventive measures in place.
(Διαχείριση Απορριμάτων)
The government has been accused of attempting to gloss over its responsibilities during its seven years in power by blaming the previous management for poor conditions inherited from SYRIZA.
The recycling rate remains alarmingly low at just 17%,significantly below the EU average of 49% and far from the target of 55% set for member states by 2025.
The landfill rate stands at a staggering 81%, while the EU average has dropped to only 23%. The National Recycling Organization is currently understaffed and unable to fulfill its role effectively; even its Board is not operational at this time.
A significant delay has occurred in launching guarantee programs for packaging waste made from PET plastic and aluminum due to lost time regarding resource utilization from ESF funds allocated for waste management (900 million euros).
A major risk exists that a ample portion of these funds will be lost if regional waste management plans are not completed and approved by March 2025; already there’s a reduction amounting to €95 million as a prerequisite for fund release.
the preparation of projects in Attica faces considerable delays despite it being responsible for nearly half of Greece’s urban solid waste production; notably no processing facility has even been designated yet in Central Attica.
(Σύγκρουση Κυβέρνησης με Φορείς Διαχείρισης)
The government’s needless conflict with various Solid Waste management Agencies lacks adequate evaluation or meaningful consultation before legislating mergers among them.
Moreover,there are plans underway promoting mixed waste incineration contrary to established waste management hierarchies and detrimental to recycling efforts without openness or consultation with relevant agencies involved.
(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
