Η Κατάσταση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στην Ελλάδα

Σήμερα, μόνο 25 συλλογικές συμβάσεις εργασίας είναι ενεργές, καθώς ο κοινωνικός διάλογος επικεντρώνεται στην ανάγκη να επιτευχθεί η κάλυψη του 80% των εργαζομένων μέχρι το 2027, σύμφωνα με τους στόχους της ευρωπαϊκής οδηγίας.

Όπως αναφέρει η εφημερίδα “Τα Νέα”, οι κοινωνικοί εταίροι έχουν προθεσμία έως τα τέλη Οκτωβρίου για να υποβάλουν τις προτάσεις τους στο υπουργείο Εργασίας. Αυτή η πρωτοβουλία εντάσσεται στο πλαίσιο του διαλόγου για την ανάπτυξη ενός Σχεδίου Δράσης που θα ενισχύσει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και θα επεκτείνει τη κάλυψη των εργαζομένων μέσω αυτών. Με τη μικρή παράταση που παρέχεται από το υπουργείο, οι εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις καλούνται να καταθέσουν συγκεκριμένες προτάσεις για απαραίτητες θεσμικές παρεμβάσεις ώστε η κάλυψη να αυξηθεί από το τρέχον 30% στο στόχο του 80% μέχρι το 2027.

Σημειώνεται ότι σήμερα μόλις περίπου 800.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα βρίσκονται υπό την προστασία κάποιας συλλογικής σύμβασης, μιας αντιπροσωπευτικής ποσοστιαίας αναλογίας κοντά στο 30% από συνολικά σχεδόν 2,8 εκατομμύρια μισθωτούς. Για να επιτευχθεί ο στόχος του 80%, απαιτείται μέσα στα επόμενα δύο χρόνια η αύξηση της κάλυψης σε περίπου 2,2 εκατομμύρια άτομα. Αυτό το ποσοστό είναι κρίσιμο για την αποκατάσταση της συλλογικής διαπραγμάτευσης ως τον κύριο μηχανισμό καθορισμού μισθών με σταθερότητα και διαφάνεια.

Κατά τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύει το υπουργείο Εργασίας, οι αυξήσεις που περιλαμβάνονται στις ισχύουσες κλαδικές συμβάσεις ξεπερνούν πάντα τον κατώτατο μισθό των €880. Αυτό δείχνει τη δυναμική που μπορεί να έχει ο θεσμός των συλλογικών συμφωνιών. Είναι αξιοσημείωτο ότι πολλές συμβάσεις υπογράφηκαν κατά τη διάρκεια του έτους αυτού και του επόμενου,περιλαμβάνοντας ήδη μελλοντικές αυξήσεις.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή “Τα Νέα”,ο τρέχων κοινωνικός διάλογος περιστρέφεται γύρω από τέσσερις κύριες θεσμικές εκδηλώσεις:

1. Mείωση της απαιτούμενης εργοδοτικής εκπροσώπησης για την επέκταση μιας σύμβασης σε όλο τον κλάδο. Το υφιστάμενο όριο του 50%+1 θεωρείται υπερβολικό και συχνά οδηγεί σε αποχωρήσεις επιχειρήσεων από τους φορείς εκπροσώπησή τους ώστε να αποφευχθούν δεσμευτικές αυξήσεις.
2. Θέσπιση ειδικού πλαισίου αύξησης μισθών για επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες έτσι ώστε να αποφευχθούν αδιέξοδα και να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας.
3. Aπλοποίηση διαδικασιών μέσω ΟΜΕΔ (Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας) ώστε οι διαφορώνousiλάχιστον προς συμφιλίωση πριν φτιάξουν προσφυγή στη διαιτησία.
4. Eκμοντερνισμό ψηφιακού Μητρώου συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων όπως προβλέπει ο νόμος Χατζηδάκη,διευκολρύνοντας τις διαδικασίες εγγραφής κι επιβεβαίωσης μελών.

Για αυτό το ζήτημα εκκρεμεί επίσης μια απόφασητου Συμβουλίου της Επικρατείας μετά από προσφυγή συνδικαλιστικών φορέων.»