Αναλύσεις για τις Κενές Κατοικίες στην Ελλάδα

Μια πρόσφατη μελέτη από την Blupeak Estate Analytics αποκαλύπτει ότι πάνω από 2,2 εκατομμύρια κατοικίες παραμένουν κλειστές στη χώρα μας. Αυτό το ποσοστό αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 33% του συνολικού στεγαστικού αποθέματος της Ελλάδας, καθιστώντας τη χώρα μία από τις πρώτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά τις ανενεργές κατοικίες. Αντίθετα, σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 10% και 15%.

Στοιχεία της Έρευνας

Η έρευνα δείχνει ότι στην Αττική υπάρχουν περισσότερα από 500.000 κλειστά σπίτια, ενώ η Κεντρική Μακεδονία ακολουθεί με πάνω από 360.000 ανενεργά ακίνητα. Στην συνέχεια έρχονται περιοχές όπως η Πελοπόννησος, η Δυτική Ελλάδα και η Θεσσαλία.

Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ χιλιάδες νοικοκυριά αναζητούν στέγη, εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα κατοικιών παραμένουν ανεκμετάλλευτα ή εγκαταλελειμμένα.

Το Απόθεμα Κατοικιών

Στην ίδια μελέτη επισημαίνεται ότι οι περισσότερες κλειστές κατοικίες προέρχονται από παλαιότερες οικοδομικές περιόδους:

• Περισσότερες από 3 εκατομμύρια σπίτια κατασκευάστηκαν μεταξύ του 1961 και του 1980.
• Aπό τη δεκαετία του ’80 προστέθηκαν επιπλέον 1,6 εκατομμύρια.
• Pάνω από 1,1 εκατομμύριο σπίτια χρονολογούνται μεταξύ των ετών 1946–1960.

Pολλά απ’ αυτά τα ακίνητα δεν διαθέτουν ενεργειακές μονώσεις και έχουν υποστεί σοβαρές φθορές λόγω της πάροδου του χρόνου, μη πληρώντας τα σύγχρονα πρότυπα διαβίωσης. Για τους περισσότερους ιδιοκτήτες η ανακαίνισή τους είναι οικονομικά ασύμφορη κι έτσι παραμένουν κλειστά σε μια κατάσταση ακινησίας.

Aιτίες που Διατηρούν τα Σπίτια Κενά

Tα άδεια σπίτια οφείλονται σε διάφορους παράγοντες:

• Pλήθος εξοχικών ή δευτερευόντων κατοικιών χρησιμοποιούνται μόνο για λίγες εβδομάδες τον χρόνο και μένουν ανεκμετάλλευτες το υπόλοιπο διάστημα.
• Kατεστραμμένες παλιές κατοικίες βρίσκονται σε περιοχές με χαμηλή ζήτηση ή περιορισμένες υποδομές.
• Aκίνητα που αντιμετωπίζουν νόμιμες εκκρεμότητες λόγω αδιευκρίνιστης κληρονομικής κατάστασης ή διαφωνιών μεταξύ συνιδιοκτητών μπορεί να μην πωλούνται εύκολα λόγω βαριών φορολογικών βαρών.

Eπιπλέον υπάρχει μια νέα τάση: οι βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb ενθαρρύνουν πολλούς ιδιοκτήτες να αποσύρουν τα ακίνητά τους από μακροχρόνια μίσθωση αφήνοντάς τα ουσιαστικά κλειστά εκτός της τουριστικής περιόδου.

Dηλώσεις Ιδρυτή Blupeak Estate Analytics

Tο θέμα σχολιάζει ο Βασίλης Ηλιόπουλος, ιδρυτής της Blupeak Estate Analytics: «Η λύση δεν είναι να χτίσουμε νέα ακίνητα αλλά να επαναφέρουμε στη ζωή τον υπάρχοντα οικιστικό ιστό». Προτείνει την καταγραφή ενός Εθνικού Μητρώου Κατοικιών ώστε να γνωρίζουμε τι έχουμε διαθέσιμο και πού βρίσκεται κάθε σπίτι καθώς επίσης απαιτούνται στοχευμένα φορολογικά κίνητρα όπως μειώσεις ΕΝΦΙΑ και επιδοτήσεις για ενεργειακή αναβάθμιση ώστε να γίνει δυνατή η αξιοποίηση των χιλιάδων αυτών σπιτιών που σήμερα θεωρούνται ασύμφορα.
O ίδιος προσθέτει πως οι δήμοι μπορούν να παίξουν κρίσιμο ρόλο ως ενδιάμεσοι διαχειριστές συγκεντρώνοντας ανενεργά ακίνητα προς κοινωνική στέγαση για φοιτητές ή μονογονεϊκές οικογένειες.»

Mια Σιωπηλή αλλά Ορατή Πρόκληση

Tέλος αξίζει να σημειωθεί πως η κρίση στέγασης στην Ελλάδα δεν σχετίζεται τόσο με την έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων όσο με την απουσία μηχανισμών που θα μπορούσαν αυτά τα ακίνητα να ενεργοποιηθούν ξανά. Χωρίς μια ουσιαστική πολιτική αξιοποίησης των υπαρχόντων κατοικών χώρων θα συνεχίσουν αυτά τα άδεια σπίτια να αποτελούν σιωπηλά μνημεία μιας χώρας που έχει σπίτι αλλά δυσκολεύεται να στεγάσει τους πολίτες της.