06/07/2025

«Αντικύθηρα: Το Νέο Παρατηρητήριο Κλιματικής Αλλαγής που Αλλάζει τα Δεδομένα»

Στο μικρό νησί των Αντικυθήρων, μια περιοχή- σταυροδρόμι ατμοσφαιρικών μαζών, έχει δρομολογηθεί η πλήρης ανάπτυξη της ερευνητικής υποδομής PANGEA (ΠΑΓΓΑΙΑ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, προκειμένου να αποτελέσει το μοναδικό στη νοτιοανατολική Ευρώπη Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής. Το έργο μπαίνει στην τελική φάση του με την υπογραφή συμβάσεων για την προμήθεια του εξοπλισμού. «Το ΠΑΓΓΑΙΑ

Παρατηρητήριο Κλιματικής Αλλαγής στα Αντικύθηρα

Ανάπτυξη του Παρατηρητηρίου Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής στα Αντικύθηρα

Στο μικρό νησί των Αντικυθήρων, το οποίο λειτουργεί ως σημείο συνάντησης ατμοσφαιρικών ρευμάτων, προχωρά η ολοκλήρωση της ερευνητικής υποδομής PANGEA (ΠΑΓΓΑΙΑ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στόχος είναι να καταστεί το μοναδικό Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Το έργο εισέρχεται στην τελική φάση με την υπογραφή συμβάσεων για την προμήθεια απαραίτητου εξοπλισμού.

«Το ΠΑΓΓΑΙΑ δεν είναι απλώς ένα έργο υποδομής. Είναι μια εθνική αποστολή που έχουμε αναλάβει ως φορέας αλλά και επένδυση στην επιστήμη, την καινοτομία και την ανθεκτικότητα απέναντι στις σύγχρονες προκλήσεις», δηλώνει ο διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), Σπύρος Βασιλάκος.

Ο κ. Βασιλάκος εξηγεί τη φιλοσοφία πίσω από τη δημιουργία αυτού του παρατηρητήριου: «βασίζεται στην ανάγκη να απαντήσουμε,με τρόπο επιστημονικά τεκμηριωμένο και τεχνολογικά καινοτόμο,στις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου λόγω της κλιματικής κρίσης».

«Στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών αναγνωρίζουμε ότι η Μεσόγειος είναι ένα κλιματικό “hot spot”, ευάλωτο σε ακραία φαινόμενα όπως οι παρατεταμένες ξηρασίες, η μεταφορά αφρικανικής σκόνης καθώς και φυσικές καταστροφές», προσθέτει ο πρόεδρος του ΕΑΑ. Η στρατηγική επιλογή για τη δημιουργία μιας μεγάλης υποδομής όπως το ΠΑΓΓΑΙΑ συνεχίζεται από τις προηγούμενες διοικήσεις.

Η επιλογή των Αντικυθήρων έγινε λόγω της γεωγραφικής τους θέσης που επιτρέπει τη συγκέντρωση διαφορετικών τύπων αερολυμάτων επηρεαζόμενων από διάφορους παράγοντες όπως η σκόνη από την έρημο Σαχάρα ή οι δασικές πυρκαγιές. Η διαδικασία ίδρυσης του Παρατηρητήριου ξεκίνησε το 2017 με τις πρώτες εγκαταστάσεις να ολοκληρώνονται το 2018. Αυτή τη στιγμή στο νησί λειτουργούν ήδη μετεωρολογικοί σταθμοί, σεισμογράφοι καθώς επίσης lidar για τον έλεγχο των αερολυμάτων.

Τα σχέδια για την πλήρη ανάπτυξη περιλαμβάνουν νέες υποδομές μέχρι τα μέσα του 2026 με συνολικό κόστος ύψους 28 εκατομμυρίων ευρώ χρηματοδοτούμενα από διάφορες πηγές όπως το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο κ. Βασιλάκος αναγνωρίζει τον πρώην πρόεδρο Μανώλη Πλειώνη για τις προσπάθειές του στη διασφάλιση χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια της θητείας του.

Μέχρι σήμερα έχουν διεξαχθεί πέντε διεθνείς διαγωνισμοί σχετικοί με τον εξοπλισμό που απαιτείται για την ανάπτυξη αυτού του έργου, συμπεριλαμβανομένων συμβολαίων με περίπου 40 προμηθευτές έως τώρα.

“Στόχος μας είναι να δημιουργηθεί μια εκτενή ερευνητική υποδομή που θα παρέχει δεδομένα σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα”, επισημαίνει ο πρόεδρος Βασιλάκος.

Πρώτες Συμβάσεις

Mια σημαντική σύμβαση υπεγράφη πρόσφατα σχετικά με μονάδα τηλεπισκόπησης μέσω lidar από την ελληνική εταιρεία Raymetrics, προσφέροντας δεδομένα υψηλής ακρίβειας σχετικά με τις ατμόσφαιρες μας.
«Η επιστήμη της ατμόσφαιρας μάς αφορά όλους»,δηλώνει ο Νίκος Κοντός της Raymetrics.





(Πληροφορίες σχετικά μ’ αυτό μπορείτε να βρείτε στο κανάλι μας στο YouTube).

 

Το ΠAΓGAIA δεν αποτελεί μόνο μία πρωτοβουλία αλλά εντάσσεται σε μία σειρά δράσεων κατά της κλιματικής αλλαγής σύμφωνα μ’ όσα δήλωσε ο Νίκος Μιχαλόπουλος.< / p >

 

Μεταξύ άλλων , υπενθυμίζει ότι διαθέτει τον παλαιότερο σταθμό παρακολούθησης στην περιοχή , ενώ συμμετέχει ενεργά σε πολυδιάστατες δράσεις σχετικές μ’ αυτήν .< / p >

 

Τέλος , αξίζει ν’ αναφερθεί ότι αρκετά μέλη έχουν εκπροσωπήσει Ελλάδα σε διεθνείς οργανισμούς , γεγονός που αποδεικνύει υψηλό επίπεδο προσωπικού .< / p >