Σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο στη Βεγγάζη

Ένα ασυνήθιστο διπλωματικό περιστατικό εκτυλίχθηκε την Τρίτη 8 Ιουλίου στην πόλη Βεγγάζη της Ανατολικής Λιβύης, προκαλώντας αντιδράσεις σε Αθήνα, Βρυξέλλες και Ρώμη. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο στρατηγός Χαλίφα Χαφτάρ, ο de facto ηγέτης της περιοχής, ο οποίος φαίνεται να χρησιμοποιεί το μεταναστευτικό ζήτημα ως μέσο διαπραγματεύσεων για να αποσπάσει οικονομικά ανταλλάγματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να επιτύχει έμμεση αναγνώριση της κυβέρνησής του.

Η κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης υπό τον Οσάμα Χαμάντ απέρριψε την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία που είχε μόλις φτάσει στο αεροδρόμιο της Βεγγάζης, χαρακτηρίζοντας τους Ευρωπαίους υπουργούς «ανεπιθύμητους» και απαιτώντας την άμεση αποχώρησή τους από τη χώρα. «Η προγραμματισμένη επίσκεψη των υπουργών Εσωτερικών από Ιταλία, Ελλάδα και Μάλτα καθώς και του Επιτρόπου Μετανάστευσης ακυρώθηκε κατά την άφιξή τους στο Διεθνές αεροδρόμιο Vienna», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Η σφοδρή αντίδραση της διοίκησης ήρθε λίγα λεπτά μετά την προσγειωσή του αεροσκάφους που μετέφερε τον Επίτροπο Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ μαζί με τους υπουργούς Εσωτερικών Ελλάδας Θάνο Πλεύρη, Ιταλίας και Μάλτας. Η ευρωπαϊκή αποστολή κατηγορήθηκε για παραβίαση των λιβυκών νόμων καθώς και διεθνών διπλωματικών κανόνων. Το γεγονός αυτό εντείνει τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο αντίπαλων κυβερνήσεων στη Λιβύη αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στη χώρα βρίσκονται περίπου τέσσερα εκατομμύρια παράνομοι μετανάστες. «Αυτό που συνέβη είναι πρωτόγνωρο», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σε συνέντευξή του στο Action 24.

Το χρονικό των γεγονότων

Η ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία είχε ξεκινήσει τη διαδικασία με θετική διάθεση πραγματοποιώντας νωρίτερα συνάντηση στην Τρίπολη με τον Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά —την μοναδική κυβέρνηση που αναγνωρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη στη Λιβύη— εστιάζοντας στις προκλήσεις γύρω από τη μεταναστευτική κρίση.

Ο Υπουργός Μετανάστευσης Θάνος Πλεύρης δήλωσε ότι «θέλουμε να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα ότι θα υποστηρίξουμε τη Λιβύη ώστε να συγκρατήσει τους παράνομους μετανάστες». Ωστόσο, η κατάσταση άλλαξε δραματικά κατά την άφιξη στη Βεγγάζη όπου δεν υπήρχε η συμφωνηθείσα λιβυκή αντιπροσωπεία προκαλώντας σύγχυση στους Ευρωπαίους αξιωματούχους.

Aκολούθησε μια ανεπίσημη σύσκεψη εντός του αεροσκάφους όπου αποφασίστηκε οι υπουργοί να μην αποχωρήσουν λόγω έλλειψης απαραίτητων διπλωματικών όρων για μια επίσημη συνάντηση. Παρά τις προηγούμενες συμφωνίες για συνάντηση μεταξύ Χαφτάρ και Ευρωπαίων αξιωματούχων, εκείνος ζήτησε παρουσία κυβερνητικού συμβουλίου ώστε οι Ευρωπαίοι να βρεθούν μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα σχετικά με τη δική του κυβέρνηση.

Αντίκτυποι στις σχέσεις ΕΕ – Λιβύης

Mέχρι στιγμής η Κομισιόν κρατά χαμηλό προφίλ περιμένοντας τις εξελίξεις πριν προβεί σε οποιαδήποτε αξιολόγηση.Ο Μάγκνους Μπρούνερ ανέφερε ότι οι συζητήσεις στην Τρίπολη επικεντρώθηκαν στις κοινές προκλήσεις στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής ενώ η πρόεδρος της Κομισιών τόνισε πως απαιτείται πολιτική βούληση για αποτελεσματική διαχείριση των ρευμάτων μεταναστών προς την ΕΕ.

Συνάντηση Πλεύρη – Μητσοτάκη

Mέσα σε αυτό το κλίμα εξελίξεων έχει προγραμματιστεί συνάντηση μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Θάνου Πλεύρη στο Μέγαρο Μαξίμου για συζήτηση σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στη Λιβύη καθώς επίσης στρατηγικές αντιμετώπισης του μεταναστευτικού ζητήματος.Κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνουν ότι υπάρχει ένταση γύρω από τον έλεγχο των θαλάσσιων ρευμάτων προς Ελλάδα μέσω Ανατολικής Μεσογείου ενώ ζητείται πιο ενεργός συμμετοχή της ΕΕ στον έλεγχο αυτών των ροών.