Μόσχα: Στρατηγικές αυξήσεων φόρων και περικοπών δαπανών για την αντιμετώπιση του δημοσιονομικού ελλείμματος

Η ρωσική κυβέρνηση εξετάζει τη δυνατότητα αύξησης των φόρων και μείωσης των κρατικών δαπανών για να αποκριθεί στο διογκούμενο δημοσιονομικό έλλειμμα. Ο προϋπολογισμός για το 2026 υποβλήθηκε στη Δούμα στις 29 Σεπτεμβρίου, ενώ από τις 25 Σεπτεμβρίου η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αυξήσει τον ΦΠΑ από το 20% στο 22%, παρά τις προηγούμενες δεσμεύσεις που είχαν δοθεί.

Η πτώση στα έσοδα από εξαγωγές πετρελαίου προσθέτει πίεση στον κρατικό προϋπολογισμό. Ως αποτέλεσμα, αναμένονται σημαντικές περικοπές σε μη αμυντικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένων κοινωνικών προγραμμάτων. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ρωσίας έχει φτάσει περίπου τα 4,2 τρισεκατομμύρια ρούβλια (42,7 δισεκατομμύρια ευρώ), ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου το 1,9% του ΑΕΠ. Το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι αυτό θα εκτιναχθεί στα 5,7 τρισεκατομμύρια μέχρι το τέλος της χρονιάς.

Η Ελίνα Ριμπάκοβα, ειδικός στην οικονομία της Ρωσίας από τη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου, πιστεύει ότι η Μόσχα θα διατηρήσει υψηλά επίπεδα στρατιωτικών δαπανών μειώνοντας αλλού όπως έχει κάνει στο παρελθόν.«Οι συνέπειες είναι ίδιες με αυτές του 2014», δήλωσε στην DW.«Γίνονται περικοπές παντού ενώ οι στρατιωτικές δαπάνες διευρύνονται. Η εκπαίδευση και οι υπηρεσίες υγείας καθώς και οι κοινωνικές παροχές είναι οι περιοχές που πλήττονται περισσότερο».

Ο αντίκτυπος των επιθέσεων με drones

Στην πραγματικότητα η οικονομία της Ρωσίας βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού εδώ και αρκετό διάστημα – γεγονός που δεν έχει διαφύγει της προσοχής του πρώην Προεδρου Ντόναλντ Τραμπ. Στις 24 Σεπτεμβρίου ανάρτησε στο Truth Social: «Ο Πούτιν και η Ρωσία αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα κι είναι ώρα να δράσει η Ουκρανία».

Ο Τραμπ ανέφερε επίσης τις συνεχείς ενεργειακές κρίσεις στη Ρωσία λόγω των επιτυχών ουκρανικών επιθέσεων με drones σε ζωτικής σημασίας ενεργειακές υποδομές όπως διυλιστήρια και τερματικούς σταθμούς εξαγωγής καυσίμων που έχουν οδηγήσει σε ελλείψεις καυσίμων αλλά κι αυξήσεις τιμών.

Ένας σημαντικός παράγοντας πίσω από τις γενικευμένες οικονομικές δυσκολίες είναι η μείωση των εσόδων από εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αντίθετα με την άνοδο των τιμών ενέργειας πριν δύο χρόνια χάρη στους νέους αγοραστές στην Κίνα και την Ινδία, τα έσοδα παρέμειναν σχετικά υψηλά κατά το τρέχον έτος ακόμα κι αν έχουν επηρεαστεί σοβαρά από δυτικά μέτρα κυρώσεων καθώς επίσης απ’ τη μειούμενη ανάγκη Ευρώπης για ανανεώσιμη ενέργεια.

Ωστόσο οι χαμηλές τιμές πετρελαίου μαζί με ισχυρές πιέσεις λόγω κυρώσεων πλήττουν την κύρια πηγή εισοδήματος για τον Kremlin: Τα κυβερνητικά έσοδα έχουν σημειώσει πτώση κατά περίπου 23% συγκριτικά μ’ ένα χρόνο πριν σύμφωνα με πρόσφατους υπολογισμούς – κάτι που σκοτεινιάζει τους οικονομικούς ορίζοντες.

Nέες κυρώσεις στους αγοραστές του πετρελαίου

Mε φόντο αυτή τη δύσκολη κατάσταση λαμβάνει χώρα ολοένα μεγαλύτερη πίεση προς τις ΗΠΑ αλλά κι την ΕΕ ώστε να αποφασιστούν πιο σκληρές κυρώσεις ως μέτρο πίεσης στις ειρηνευτικές διαδικασίες.
Κάλεσαν πρόσφατα τους Ευρωπαίους να καταβάλουν προσπάθειες ώστε ν’ αναστείλουν κάθε αγορά φυσικού αερίου απ’ τη Ρωσία ολοκληρωτικά; Παρόλο αυτά υπάρχουν περιπτώσεις όπου το προϊόν φτάνει ακόμα στην Ευρωπαϊκή αγορά ως επεξεργασμένα προϊόντα.

Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ εξετάζει επίσης πιθανότητες επιβολής νέων συμπληρωματικών κυρώσεων προς χώρες όπως Ινδία ή Κινά που συνεχίζουν μεγάλους όγκους αγορώνΡώσσικου πετρέλαιου.
Αλλά δεν υπάρχει ομοφωνία γύρω απ’ αυτό: Μερικοί ειδικοί θεωρούν πως μονάχα οι κυρώσεις δεν είναι αρκετές ώστε ν’ αποτελέσουν λύση στην κρίση αυτή λέγοντας πως : “Οι κυρώσεις μπορεί ν’ αποτελούν μέρος μιας λύσης αλλά όχι όλη” παρατήρησε μεταξύ άλλων η Ελίνα Ριμπάκοβα.
Άλλοι όμως ,όπως ο Κρις Γουΐφερ ,οικονομικός αναλυτής στη Macro-Advisory στη Μόσχα παραμένουν βέβαιοι πως τέτοιου είδους περιορισμοί μπορούν γρήγορα ν’ ανάψουν μία κάθοδο προς διαλόγους ,λέγοντας χαρακτηριστικά “Ανάμεσα σ’ όλα αυτά αν υπάρξει μια κατάρρευση εσόδων γύρω στο εύρος ενός ακόμη %20 ή ακόμη %30; τότε καθίστανται σχεδόν αδύνατες βιώσιμες εγκρίσεις στον κρατικό προϋπολογισμό κλονίζοντας έτσι πολιτική δυναμική.”