Η Δημογραφική Κρίση στην Ελλάδα και οι Επιπτώσεις της στο Εκπαιδευτικό Σύστημα

Ο Έλον Μασκ, με μια ανάρτηση που φέρει τον τίτλο «ο θάνατος της Ελλάδας», σχολίασε την είδηση για το κλείσιμο 700 σχολείων στη χώρα μας, αναδεικνύοντας τη σοβαρότητα του δημογραφικού ζητήματος.

Κλείσιμο Σχολείων και Δημογραφικές Προκλήσεις

Σύμφωνα με στοιχεία από τους Financial Times, περισσότερα από 750 σχολεία στην Ελλάδα έχουν διακόψει τη λειτουργία τους, αριθμός που αντιστοιχεί σε πάνω από 5% των συνολικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας. Αυτό το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο στις αγροτικές περιοχές αλλά επηρεάζει και τμήματα της Αττικής, κάτι που η εφημερίδα χαρακτηρίζει ως ένδειξη «δημογραφικής κατάρρευσης».

Η Υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, δήλωσε στους FT ότι «οι σχολικές αίθουσες αντικατοπτρίζουν την κατάσταση των μαιευτηρίων μας και τον αριθμό των γεννήσεων, ο οποίος, δυστυχώς, μειώνεται εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας». Τα δεδομένα του Υπουργείου Παιδείας δείχνουν ότι ο αριθμός των μαθητών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση έχει υποχωρήσει κατά 111.000 τα τελευταία επτά χρόνια,ποσοστό που ισοδυναμεί με πτώση 19% από το 2018. Η καθηγήτρια οικονομικής δημογραφίας Αλεξάνδρα Τραγάκη επισημαίνει ότι αυτή η πτώση είναι «πολύ γρήγορη» και «απότομη».

Aιτίες και Παράδοξα του Φαινομένου

Το άρθρο αποδίδει τη δραματική δημογραφική πτώση κυρίως στην οικονομική κρίση της δεκαετίας του 2010 όταν οι θάνατοι υπερβαίναν τις γεννήσεις σταθερά. Ο πληθυσμός γυναικών ηλικίας αναπαραγωγής (20-40 ετών) έχει μειωθεί κατά περίπου 500.000 άτομα μεταξύ των ετών 2001 και 2021.

Επιπλέον, η μαζική μετανάστευση μορφωμένων Ελλήνων στο εξωτερικό καθώς επίσης η καθυστερημένη απόκτηση παιδιών (μέσος όρος ηλικίας άνω των 32 ετών) έχουν συμβάλει στη δραστική πτώση του δείκτη γονιμότητας στο επίπεδο του 1,35 – ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εντός Ευρώπης. Οι Financial Times επιπλέον επισημαίνουν κάποια παράδοξα όπως αυτό της Ψερίμου στα Δωδεκάνησα όπου το σχολείο πρόκειται να ανοίξει για πρώτη φορά μετά το 2009 για μόλις πέντε παιδιά.