Η ιστορία της ανόδου της τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας και η «αλλεργία» στην ελληνική βιομηχανία

Το πάνελ με θέμα «Από τις Ρίζες στους Ορίζοντες: Η Ιστορία της Άνοδου της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας» διοργανώθηκε από τη Διεύθυνση Επικοινωνίας της Προεδρίας της Τουρκίας, παρουσιάζοντας το θαύμα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, που έχει φτάσει στο σημείο να εξάγει σε 180 χώρες. Η σύγκριση με την κατάσταση στη χώρα μας είναι αναπόφευκτη, δεδομένου ότι έως το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80, το βιομηχανικό ισοζύγιο έγερνε υπέρ της Ελλάδας. Του Χρήστου Μαζανίτη Η Προεδρική Διεύθυνση Επικοινωνίας φιλοξένησε το πάνελ με θέμα «Από τις Ρίζες στους Ορίζοντες: Η Ιστορία της Ανόδου της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας». Το πάνελ συζήτησε την πορεία της αμυντικής βιομηχανίας από τις ιστορικές της ρίζες μέχρι το τρέχον στρατηγικό της όραμα, τη βούληση για ανάπτυξη εθνικής τεχνολογίας, τη σημασία της εγχώριας παραγωγής και την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα. Στο πλαίσιο του πάνελ, ο Πρόεδρος της Αμυντικής Βιομηχανίας, Καθηγητής Δρ. Haluk Görgün, απηύθυνε τις εναρκτήριες παρατηρήσεις. Στην ομιλία του, ο Görgün αξιολόγησε την τρέχουσα κατάσταση της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Görgün: «Η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει μεταμορφωθεί από χρήστη εισαγόμενων συστημάτων σε παίκτη που πλέον σχεδιάζει, παράγει και εξάγει τα δικά της εγχώρια συστήματα. Αυτός ο μετασχηματισμός είναι κάτι περισσότερο από ένα τεχνικό άλμα· είναι μια νοητική επανάσταση. Τα αποφασιστικά βήματα που έγιναν υπό την ηγεσία του Προέδρου μας, κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε συνδυασμό με συστηματικές πολιτικές και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, έχουν οδηγήσει στα υποδειγματικά επιτεύγματα που βλέπουμε σήμερα». «Το 2024, οι εξαγωγές της αμυντικής και αεροδιαστημικής βιομηχανίας μας αυξήθηκαν κατά 29%, φτάνοντας τα 7,154 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό το ποσοστό ξεπέρασε τον στόχο μας για το 2024 κατά 11%. Σήμερα, η αμυντική βιομηχανία είναι το μανιφέστο ανεξαρτησίας της Τουρκίας. Κάθε επένδυση σε αυτόν τον τομέα είναι μια στρατηγική επιστολή γραμμένη για το μέλλον αυτής της χώρας. Τα εγχώρια συστήματα που αναπτύχθηκαν σύμφωνα με την Εθνική Τεχνολογική Πρωτοβουλία όχι μόνο καλύπτουν τις ανάγκες των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (TSK), αλλά έχουν επίσης γίνει οι προτιμώμενες λύσεις για τις συμμαχικές χώρες. Είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε προϊόντα που είναι παγκοσμίως ανταγωνιστικά σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, από μη επανδρωμένα συστήματα και λύσεις ηλεκτρονικού πολέμου έως κυβερνοασφάλεια και δορυφορικές τεχνολογίες». «Το ποσοστό εγχώριας παραγωγής 83% που έχουμε επιτύχει σήμερα στην αμυντική βιομηχανία καταδεικνύει ότι διαθέτουμε ένα οικοσύστημα που όχι μόνο χρησιμοποιεί την τεχνολογία αλλά και την ορίζει. Οι δυνατότητες που αναπτύσσουμε έχουν διαμορφωθεί όχι μόνο από τις κύριες εταιρείες ολοκλήρωσης, αλλά και από τις συνεργατικές προσπάθειες ενός ολόκληρου οικοσυστήματος, από ΜΜΕ έως πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα έως τεχνοπάρκα. Η αμυντική βιομηχανία δεν αφορά πλέον μόνο την παραγωγή. Αφορά και τον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Το ερώτημα που τίθεται στην πρώτη γραμμή δεν είναι «Παράγουμε;» αλλά «Πώς ανταγωνιζόμαστε παγκοσμίως;» Χάρη στις διεθνείς συνεργατικές μας δραστηριότητες, οι εταιρείες μας μπορούν πλέον να εξάγουν όχι μόνο σε μια συγκεκριμένη περιοχή αλλά σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. Μόνο πέρυσι, εξάγαμε προϊόντα σε 180 διαφορετικές χώρες. Η Τουρκία κατάφερε να μετατρέψει τη νοοτροπία της σε στρατηγική, τη στρατηγική της σε τεχνολογία και την τεχνολογία της σε προϊόντα». Μιλώντας στο πάνελ, ο Γενικός Διευθυντής της TAI, Δρ. Mehmet Demiroğlu, δήλωσε: «Συζητάμε για τα KAAN, HÜRJET και τα άλλα οχήματά μας όχι μόνο με εκείνα που υστερούν, αλλά και με ευρωπαϊκές χώρες που θεωρούνται ότι είναι μπροστά μας». Ο Γενικός Διευθυντής της ROKETSAN, Murat İkinci, τόνισε το ισχυρό οικοσύστημα στην Τουρκία, λέγοντας: «Η Τουρκία διαθέτει ένα πολύ ισχυρό οικοσύστημα αμυντικής βιομηχανίας. Η Ευρώπη δεν διαθέτει την αλυσίδα εφοδιασμού που έχει η Τουρκία. Η τουρκική αμυντική βιομηχανία κάνει απίστευτες επενδύσεις στην Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D). Έχουμε γράψει μια υπέροχη ιστορία επιτυχίας, αλλά δεν έχει τελειώσει. Θα φτάσουμε σε ακόμη μεγαλύτερα ύψη». Ο Γενικός Διευθυντής της ASELSAN, Ahmet Akyol, τόνισε τα έργα αεράμυνας, λέγοντας: «Θέσαμε τα θεμέλια για το μεγαλύτερο σύστημα αεράμυνας της Ευρώπης. Αποκαλύψαμε τον Ατσάλινο Θόλο, τον οποίο ο κόσμος παρουσιάζει ως παράδειγμα. Έχουμε γίνει μια χώρα που καθορίζει τις τάσεις, όχι μια χώρα που ορίζει έννοιες και τις περιμένει να εμφανιστούν». Ο Γενικός Διευθυντής της STM, Özgür Güleryüz, δήλωσε ότι η αμυντική βιομηχανία δεν περιορίζεται σε οικονομικές πτυχές, λέγοντας: «Η αμυντική βιομηχανία είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή εμπορική πλατφόρμα κέρδους. Είναι τα όνειρά μας, η υπερηφάνειά μας και ο ενθουσιασμός της νεολαίας μας». Η Ελλάδα Από την δεκαετία του ’60 μέχρι σήμερα η Ελλάδα πέρασε από διάφορες διακυμάνσεις. Κατά γενική παραδοχή, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’80 η χώρα μας έδειχνε να κερδίζει τον βιομηχανικό ανταγωνισμό με την Τουρκία. Ακολούθησε μία περίοδος μέχρι τις αρχές του 2000 που η βιομηχανία κινείτο περίπου στον αυτόματο, για να περάσει στην πλήρη απαξίωση μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε. Πρώτη περίοδος (1960-1980): · Περιορισμένες δυνατότητες: Η αμυντική βιομηχανία της Ελλάδας ήταν μικρή και εξαρτημένη από ξένες χώρες. Η παραγωγή ήταν περιορισμένη, επικεντρωμένη κυρίως στην συντήρηση και την αναβάθμιση υπαρχόντων οπλικών συστημάτων. · Δημιουργία σημαντικών εταιρειών: Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ιδρύθηκαν ή αναπτύχθηκαν σημαντικές εταιρείες, όπως η Ελληνική Βιομηχανία Όπλων (ΕΒΟ) και η Πυρκάλ. · Συμφωνίες με ξένες εταιρείες: Υπήρχαν συνεργασίες με διεθνείς εταιρείες για την συμπαραγωγή και την απόκτηση τεχνογνωσίας. Δεύτερη περίοδος (1980-2000): · Ενίσχυση της παραγωγής: Μετά την είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η αμυντική βιομηχανία ενισχύθηκε, επενδύοντας σε πιο προηγμένες τεχνολογίες. · Ενοποίηση και εξυγίανση: Κατά την περίοδο αυτή, οι δύο μεγάλες κρατικές εταιρείες, η ΕΒΟ και η Πυρκάλ, ενοποιήθηκαν για να δημιουργήσουν τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ). · Ανάπτυξη νέων προϊόντων: Οι ελληνικές εταιρείες άρχισαν να αναπτύσσουν και να παράγουν πιο σύνθετα συστήματα, όπως πυροβόλα όπλα, πυρομαχικά και ηλεκτρονικά συστήματα για πολεμικά πλοία και αεροπλάνα. · Διεθνείς συνεργασίες: Η Ελλάδα συμμετείχε σε διεθνή προγράμματα ανάπτυξης οπλικών συστημάτων. Τα τελευταία χρόνια αν και φαίνεται να υπάρχει η διάθεση να υπάρξει ενεργός ανάμειξη της ελληνικής βιομηχανίας στην αμυντική θωράκιση της χώρας, με την κυβέρνηση να θεσπίζει το ελάχιστο όριο συμμετοχής κατά 25% του εγχώριου οικοσυστήματος σε κάθε προμήθεια, μάλλον υπάρχει «αλλεργία» προς την αμιγώς ελληνική πρωτοβουλία. Με πρώτο απ’ όλα το Πολεμικό Ναυτικό, του οποίου ο στόλος από την δεκαετία του ’80 κι ένθεν ναυπηγήθηκε στην Ελλάδα. Τα αρματαγωγά ΧΙΟΣ, οι κανονιοφόροι ΜΑΧΗΤΗΣ, οι φρεγάτες ΜΕΚΟ, οι Πυραυλάκατοι ΡΟΥΣΣΕΝ και το μεγαλύτερο σε εκτόπισμα πλοίο του ΠΝ ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ κατασκευάστηκαν από ελληνικά χέρια. Κι ενώ υπάρχει τεράστια ζήτηση τόσο στην Ευρώπη όσο και στις χώρες της Βορείου Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, το ΠΝ δε φαίνεται να έχει τη διάθεση να ενθαρρύνει την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία. Υπάρχουν κι άλλες εταιρείες, μικρότερου εκτοπίσματος που προσπαθούν να κερδίσουν κάποια συμβόλαια στο εξοπλιστικό πρόγραμμα ωστόσο η ξενομανία και η προτίμηση αγοράς οπλικών συστημάτων από το ράφι φαίνεται να κερδίζει τη μερίδα του λέοντος.