“`html

Ανάλυση για τις Υψηλές Θερμοκρασίες και την Κατοικία στην Ελλάδα

Το ελληνικό γραφείο της Greenpeace αναφέρεται στις συνθήκες που επικρατούν στα «νοικοκυριά» της χώρας μας λόγω των αυξημένων θερμοκρασιών,κυρίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Παράλληλα, ανακοινώνει την έναρξη μιας πρωτογενούς έρευνας πεδίου σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου, προκειμένου να καταγραφεί η ευαλωτότητα των νοικοκυριών σε μεγάλο μέρος της Ελλάδας εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού. Μέσω αυτής της έρευνας θα αναδειχθεί η ανάγκη για λύσεις που εστιάζουν στη σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας στον οικιακό τομέα ως προϋπόθεση για μια δίκαιη και βιώσιμη μετάβαση.

Στην παρούσα ανάλυση τίθενται κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα των κατοικιών στην Ελλάδα να προστατεύσουν τους κατοίκους τους από τις ολοένα επιδεινούμενες συνθήκες. Πόσο εκτεθειμένα είναι τα σπίτια στις υψηλές θερμοκρασίες; Ποιες κατοικίες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο; Ποιοι παράγοντες καθορίζουν την ικανότητά τους να προσαρμόζονται σε αυτές τις συνθήκες; Επίσης, ποιος είναι ο ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν οι κυβερνητικές πολιτικές;

Η Greenpeace επισημαίνει τη «νέα κλιματική πραγματικότητα» που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο καλοκαίρι του 2024 και τονίζοντας ότι ο καύσωνας του Ιουλίου ήταν ο μεγαλύτερος σε διάρκεια που έχει καταγραφεί ποτέ. Επιπλέον, περιοχές της νότιας Ελλάδας παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό «τροπικών νυχτών» σε όλη την Ευρώπη.

Κατοικητικές Συνθήκες κατά τη Διάρκεια Υψηλών Θερμοκρασιών

Όπως υπογραμμίζει η Greenpeace, τα διαθέσιμα δημόσια δεδομένα αφορούν αποκλειστικά κατοικίες στην πρωτεύουσα. Ωστόσο, υπάρχει μια σημαντική χρονική ασυνέχεια καθώς οι δύο πρώτες μελέτες πραγματοποιήθηκαν πριν από το 2010 και η επόμενη μετά από 15 χρόνια το 2024. Η πιο πρόσφατη καταγραφή έγινε το καλοκαίρι του 2024 σε 45 ευάλωτα νοικοκυριά στον δήμο Αθηναίων. Η μέση εσωτερική θερμοκρασία ήταν στους 31,4°C με τη μέγιστη να φτάνει στους 37,6°C ενώ στα περισσότερα σπίτια οι θερμοκρασίες κυμαινόταν μεταξύ των 28°C και των 34°C.

Aνησυχητική ήταν επίσης η συγκέντρωση CO₂ που παρατηρήθηκε σε κάποιες περιπτώσεις διπλάσια από το ανώτατο υγιεινό όριο των 1000 ppm.

Η Ανάγκη Ψύξης Αυξάνει τις Ενεργειακές Απαιτήσεις

Η ανάλυση τονίζει ότι παρά το γεγονός ότι η ψύξη αντιστοιχεί μόλις στο 1% της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο 5% στην Ελλάδα,η αύξηση των θερμοκρασιών έχει άμεσο αντίκτυπο στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Μελέτες δείχνουν ότι κάθε αύξηση κατά μία βαθμίδα Κελσίου οδηγεί σε αύξηση ζήτησης ενέργειας για ψύξη κατά ποσοστό μεταξύ του 5% έως και του 20%. Από το έτος2000 παρατηρείται συνεχής ανοδική τάση στην ΕΕ όπου χώρες όπως Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα ευθύνονται συνολικά για περίπου το70% της ενεργειακής κατανάλωσης ψύξης.

Στην περίπτωση της Ελλάδας συγκεκριμένα σύμφωνα με στοιχεία από έργο χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ (Odysee-Mure), μεταξύ2000-2022 υπήρξε αύξηση κατά265% στη χρήση ενέργειας λόγω κλιματιστικών συστημάτων.

Προκλήσεις Προσαρμογής στις Υψηλές Θερμοκρασίες

Kαθώς οι πιέσεις στα νοικοκυριά αυξάνονται λόγω υψηλών θερμών περιβαλλόντων τίθεται ένα κρίσιμο ερώτημα: ποιες είναι οι ανεκτές εσωτερικές θερμές συνθήκες; Όπως σημειώνει η Greenpeace υπάρχουν δύο βασικές προσεγγίσεις: αυτή είναι είτε στατική είτε προσαρμονσμένη ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες έκθεσης στις υψηλές θερμικές τιμές.