Αμερικανικές Επιθέσεις σε Ιρανικές Πυρηνικές Εγκαταστάσεις

Οι Ηνωμένες Πολιτείες προχώρησαν σε αεροπορικά πλήγματα κατά τριών κρίσιμων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, σηματοδοτώντας την άμεση εμπλοκή της Ουάσιγκτον στη σύγκρουση που ξέσπασε μετά την αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ στις 13 Ιουνίου.

Σε διάγγελμα προς το αμερικανικό κοινό, ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι οι επιθέσεις επικεντρώθηκαν στις εγκαταστάσεις Φορντόου, Νατάνζ και Ισφαχάν, τις οποίες χαρακτήρισε «τον πυρήνα της απειλής του Ιράν για την παγκόσμια ασφάλεια». Δήλωσε: “Οι κύριες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου έχουν καταστραφεί ολοκληρωτικά. Αν το Ιράν δεν υποχωρήσει, τα επόμενα πλήγματα θα είναι πολύ μεγαλύτερα – και πολύ πιο εύκολα.”

Η επίθεση στη Φορντόου θεωρείται ιδιαίτερα σοβαρή καθώς βρίσκεται σε βάθος κάτω από το έδαφος και απαιτεί εξειδικευμένες «βόμβες διάτρησης καταφυγίων» για να προσβληθεί. Οι στόχοι Νατάνζ και Ισφαχάν έχουν επίσης ιστορική σημασία στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Κλιμάκωση Παρά τις Προειδοποιήσεις

Η απόφαση του Τραμπ έρχεται σε αντίθεση με τις συνεχείς προειδοποιήσεις των Ευρωπαίων συμμάχων των ΗΠΑ καθώς και του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA), ο οποίος έχει τονίσει επανειλημμένα ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν πρέπει να γίνουν στόχος επιθέσεων λόγω των κινδύνων που ενέχουν για μια πιθανή πυρηνική καταστροφή ή διαρροές ραδιενέργειας.

Eπιπλέον, η κίνηση αυτή παραβιάζει τη γραμμή της προεκλογικής βάσης του ίδιου του Τραμπ, η οποία είχε υποστηρίξει την αποφυγή νέων στρατιωτικών συγκρούσεων.Άτομα όπως ο Στιβ Μπάνον είχαν δηλώσει δημόσια ότι η σύγκρουση αφορά κυρίως το Ισραήλ και όχι τις ΗΠΑ. Αντίθετα, άλλοι Ρεπουμπλικάνοι τον πίεζαν να δράσει επικαλούμενοι την ευκαιρία να εξουδετερωθεί η ιρανική απειλή μετά τα σοβαρά πλήγματα που υπέστη η Τεχεράνη από ισραηλινά μαχητικά.

Πιθανές Αντεκδικήσεις

Η αμερικανική επίθεση θεωρείται «πράξη πολέμου» από πλευράς Τεχεράνης. Ήδη η κρατική υπηρεσία ειδήσεων IRNA επιβεβαίωσε τους βομβαρδισμούς σε Νατάνζ και Ισφαχάν χαρακτηρίζοντας τους ως «επιθετικές ενέργειες». Η Υπηρεσία Ατομικής Ενεργειας του Ιράν ανακοίνωσε ότι οι δραστηριότητές της θα συνεχιστούν κανονικά ενώ ανώτεροι αξιωματούχοι προειδοποιούν για σφοδρές αντεκδικήσεις.

Aνησυχίες εκφράζονται επίσης σχετικά με πιθανές επιθέσεις από φιλοϊρανικές παραστρατιωτικές ομάδες όπως οι Χούθι στην Υεμένη ή κυβερνοεπιθέσεις από ιρανικά δίκτυα χάκερ εναντίον κρίσιμων υποδομών στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ.

Mάλιστα υπάρχουν φόβοι για προσπάθειες αποκλεισμού των Στενωμάτων του Ορμούζ όπου διέρχεται περίπου το 26% της παγκόσμιας εμπορίας πετρελαίου. Κάθε διακοπή στην κυκλοφορία εκεί μπορεί να προκαλέσει διεθνή ενεργειακή κρίση λόγω της στρατηγικής σημασίας αυτού του σημείου.

Διαπραγματεύσεις στο Παρασκηνίο

Pα παρά τις πολεμικές ανακοινώσεις, έντονες ήταν οι διπλωματικές προσπάθειες μέχρι τελευταία στιγμή. Οι υπουργοί Εξωτερικών Γαλλίας, Γερμανίας και Βρετανίας συναντήθηκαν με αξιωματούχους από το Iran στη Γενεύη μόλις πριν λίγα εικοσιτετράωρα προσπαθώντας να αποτρέψουν τη στρατιωτική δράση. Ωστόσο ο Τραμπ είχε ήδη ενημερώσει εκ των προτέρων τον πρωθυπουργό Νετανιάχου σχετικά με τα σχέδια των ΗΠΑ.

Aπό πλευράς Λευκού Οίκου δηλώνεται πως πρόκειται για «στοχευμένη στρατιωτική ενέργεια ακριβείας» χωρίς χερσαία επέμβαση στο έδαφος του IΡan. Ρεπουμπλικάνοι αξιωματούχοι όπως ο γερουσιαστής jim Risch διαβεβαιώνουν πως αυτό δεν αποτελεί αρχή ενός μακροχρόνιο πόλεμο.

Mέση Ανατολή στα Όρια μιας Κρίσης

Mε τη συμμετοχή πλέον των HΠA στον πόλεμο κατά του IΡan αυξάνονται δραματικά οι πιθανότητες μιας ευρύτερης περιφερειακής ανάφλεξης. O πρώην απεσταλμένος HΠA στη Mέση Aνατολή dennis Ross δήλωσε: “Το IΡan θα προσπαθήσει να δείξει ότι δεν έχει υποκύψει αλλά γνωρίζει πως έχει αποδυναμωθεί σημαντικά”. Σύμφωνα με αυτό τονίζει πως η στρατηγική τους θα είναι μια ισορροπία μεταξύ δύναμης κι αυτοπεριορισμού.