07/07/2025

«ΚΕΠΕ: Ποιοι πλήττονται περισσότερο από την ακρίβεια; Αναλύουμε τις δαπάνες των φτωχότερων νοικοκυριών»

Η ακρίβεια χτυπά τους πιο οικονομικά αδύναμους πολίτες αναφέρει, μεταξύ άλλων η τελευταία έκδοση του τεύχους του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για τις οικονομικές εξελίξεις σε ανάλυση του ερευνητή του Κέντρου Γιώργου Ιωαννίδη. Γράφει ο Δημήτρης Χριστούλιας Όπως αναφέρει το ΚΕΠΕ, το πληθωριστικό σοκ του 2022 έπληξε κυρίως τα άκρα της ηλικιακής πυραμίδας

ΚΕΠΕ: Ποιοι επηρεάζονται περισσότερο από την ακρίβεια – Ποιες δαπάνες κάνουν τα φτωχότερα νοικοκυριά και

Η Ακρίβεια και οι Επιπτώσεις της στους Πολίτες με Χαμηλά Εισοδήματα

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), η οικονομική πίεση πλήττει κυρίως τους πιο ευάλωτους πολίτες, όπως αναφέρει ο ερευνητής Γιώργος Ιωαννίδης.

Όπως επισημαίνει το ΚΕΠΕ, το πληθωριστικό κύμα που παρατηρήθηκε το 2022 επηρεάζει κυρίως τις ακραίες ηλικιακές ομάδες, δηλαδή τους νέους και τους ηλικιωμένους. Αντίθετα, η ομάδα των 45-54 ετών φαίνεται να έχει προστατευτεί σε μεγαλύτερο βαθμό. Παρά τη μείωση των τιμών που παρατηρείται το 2023 και το 2024, οι νεότεροι και οι γηραιότεροι πολίτες συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες.

Δαπάνες για Βασικές Ανάγκες

Ο Γιώργος Ιωαννίδης τονίζει ότι πέρα από την ηλικιακή διάσταση υπάρχει επίσης μια κοινωνική διάσταση στις δαπάνες. Η αναλογία δαπανών του φτωχότερου 20% των νοικοκυριών για στέγαση, σίτιση και επικοινωνία είναι σημαντικά υψηλότερη σε σύγκριση με αυτή του πλουσιότερου 20%. Στην ανάλυσή του υποστηρίζει ότι οι συνέπειες του πληθωριστικού σοκ της περιόδου 2020-2021 δεν ήταν απλώς συγκυριακές.

Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Ο πληθωρισμός καταγράφει τις μεταβολές τιμών από έτος σε έτος χωρίς «μνήμη». Έτσι λοιπόν, η εξίσωση των πληθωριστικών ποσοστών μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων νοικοκυριών μετά το 2023 δείχνει ότι δεν υπήρξε αλλαγή στη σχετική θέση αυτών των ομάδων κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ετών. Ωστόσο,είχαν ήδη υπάρξει μεταβολές λόγω γεγονότων προηγούμενων ετών (2021-2022).

Ως αποτέλεσμα αυτού του πληθωριστικού σοκ κατά τα έτη 2021-2022 δημιουργήθηκε μια κατάσταση όπου τα φτωχά νοικοκυριά βιώνουν σταθερά υψηλότερες τιμές σε σχέση με τα πλούσια νοικοκυριά. Η εξίσωση των ετήσιων ποσοστών πληθωρισμού για τα έτη 2023 και 2024 κατέληξε στην παγιοποίηση της ανισότητας χωρίς να προκαλέσει ούτε επιδείνωση ούτε βελτίωση.

Κατανάλωση από Φτωχά Νοικοκυριά

Eιδικότερα για το φτωχό τμήμα της κοινωνίας παρατηρείται ότι ένα μεγάλο ποσοστό δαπανών κατευθύνεται προς βασικές ανάγκες όπως τρόφιμα, στέγαση και επικοινωνία. Για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία του 2022, περίπου το 53% της συνολικής δαπάνης αυτής της ομάδας προορίζεται για αυτές τις ανάγκες ενώ αντίστοιχα μόνο το 33% αφορά τον πλουσιότερο κόσμο.

Aπό την ανάλυση προκύπτει πως οι πιο ευάλωτοι πολίτες ξοδεύουν περισσότερα χρήματα σε τρόφιμα καθώς επίσης στις ανάγκες στέγασης κι επικοινωνίας. Σε αντίθεση μ’ αυτούς τους ανθρώπους που έχουν περισσότερους πόρους διαθέτουν μεγαλύτερα ποσά για ψυχαγωγία ή ταξιδιωτικές δραστηριότητες.

Tι Καταναλώνουν οι Πλούσιοι;

The wealthier households tend too spend more on luxury items and personal care products while the less lucky often rely on basic staples like bread and pasta for their meals and use public transport for commuting.

A notable observation is that the wealthier individuals enjoy frequent dining out experiences or international vacations while those with limited means may only afford occasional cinema visits or heating their homes with cheaper fuels like propane or wood.

Kηδείες: Μια Ιδιαίτερη Περίπτωση

The final irony lies in the fact that death seems to level the playing field; despite income disparities leading to different lifestyles during life stages—when it comes to funerals—the absolute expenditure of the wealthiest households is only marginally higher than that of the poorest ones by a factor of just three-tenths.