Πρόοδος της Ελλάδας στο Κράτος Δικαίου το 2024

Η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε σήμερα, καταγράφει βήματα προόδου στις επιδόσεις της Ελλάδας σχετικά με το κράτος δικαίου για το 2024, συγκριτικά με τα δύο προηγούμενα έτη.Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν και απαιτείται εντατική προσπάθεια για την αντιμετώπισή τους.

Σύμφωνα με τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στην Έκθεση για το Κράτος Δικαίου του 2024,η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει τα εξής:

• «Κάποια περαιτέρω πρόοδο» στη δημιουργία ενός ισχυρού ιστορικού διώξεων και τελεσίδικων αποφάσεων σε υποθέσεις διαφθοράς,συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων υψηλού επιπέδου.
• «Σημαντική πρόοδο» στην υιοθέτηση νομοθετικών και μη νομοθετικών εγγυήσεων που ενισχύουν την προστασία των δημοσιογράφων από καταχρηστικές αγωγές και βελτιώνουν την ασφάλειά τους σύμφωνα με ευρωπαϊκά πρότυπα.
• «Κάποια περαιτέρω πρόοδο» στην αποτελεσματική διαβούλευση με ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με νομοσχέδια, τηρώντας τα θεσμικά χρονοδιαγράμματα.
• «Περιορισμένη πρόοδο» στην αξιολόγηση του υπάρχοντος νομικού πλαισίου για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τη δημιουργία δομημένου διαλόγου μαζί τους.

Based on these developments and other occurrences during the reporting period, the European Commission has issued four recommendations to Greece this year compared to six last year:

1. Nα συνεχιστούν οι προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ισχυρού ιστορικού διώξεων σε υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου.
2. Nα βελτιωθεί ο ορισμός του «lobbying» και να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή του πλαισίου αυτού.
3. Nα συνεχιστούν οι πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των εγγυήσεων προστασίας των δημοσιογράφων από καταχρηστικές αγωγές σύμφωνα με ευρωπαϊκά κριτήρια.
4. Nα αναπτυχθεί ένας μόνιμος διάλογος με οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες εγγραφής τους ώστε να διευκολυνθεί η λειτουργία τους.

Aναφορικά με τη «Δικαιοσύνη», η έκθεση τονίζει ότι μετά από πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας, υπάρχει συμμετοχή της δικαστικής εξουσίας στους διορισμούς ανώτερων θέσεων στο δικαστικό σύστημα.Επίσης προχωρούν πρωτοβουλίες από τη δικαστική αρχή προς αποκατάσταση εμπιστοσύνης του κοινού στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης. Η εφαρμογή του νέου δικαστικού χάρτη στον αστικό και ποινικό τομέα είναι επίσης σε καλό δρόμο καθώς γίνονται έργα ψηφιοποίησης.Παρ’ όλα αυτά, παραμένουν σοβαρές προκλήσεις λόγω διάρκειας διαδικασιών.»

Sχετικά με τη «Διαφθορά», σημειώνεται ότι ένα νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης βρίσκεται σε εξέλιξη ενώ έχουν γίνει αλλαγές στην αστυνομία για καλύτερη καταπολέμηση οργανωμένου εγκλήματος. Υπάρχει επίσης ένα κοινό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων που εξελίσσεται καθώς συνεχίζονται οι προσπάθειες βελτίωσης στα θέματα διώξεων σχετικών με διαφθορά.»

Aναφορικά δε μ’ έναν νόμο περί δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων τονίζεται ότι έχει αναθεωρηθεί ώστε να διευκολυνθούν διαδικασίες επανεξέτασης δηλώσεων συμφερόντων. Οι τροποποιήσεις στους κανόνες χρηματοδότησης πολιτικών κομμάτων παρέχουν σαφέστερες βάσεις επιστροφής ή αναστολής κρατικής χρηματοδότησης.»

Sτην κατηγορία «Ελευθερία ΜΜΕ», γίνεται λόγος για αύξηση πόρων στη ρυθμιστική αρχή μέσων ενημέρωσης αλλά υπάρχουν ανησυχίες σχετικά μ’ αυτήν την ανεξαρτησία καθώς επίσης κι ως προς τις διαδικασίες διορισμού διοικητικών φορέων.»

Tο κεφάλαιο περί «λειτουργίας θεσμών» δείχνει πως χρειάζεται περισσότερη συμμετοχή στη νομοθεσία ενώ υπάρχουν ακόμα προκλήσεις στον τρόπο διορισμού ανεξάρτητων αρχών όπως προβλέπει το Σύνταγμα.»

Tέλος σημειώνεται πως υπάρχει θετική εξέλιξη όσον αφορά τις έρευνες μετά από περιστατικά φερόμενης ανάρμοστης συμπεριφοράς αστυνομικών αλλά δεν έχει ακόμη καθιερωθεί μια σταθερή συνεργασία μεταξύ κυβερνητικών φορέων κι οργανώσεων κοινωνίας πολιτών.”