Η ηλεκτρική σύνδεση Ελλάδας-Κύπρου: Μια προοπτική που κινδυνεύει

Η ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, η οποία έχει περάσει από πολλές περιπέτειες με συνεχείς ανατροπές, φαίνεται να οδηγείται σε αδιέξοδο, γεγονός που ενδέχεται να έχει σοβαρές γεωπολιτικές συνέπειες για την Αθήνα. Η ελληνική κυβέρνηση στηρίζει πολλά σε αυτό το έργο.

Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου, Μάκη Κεραυνού, η Λευκωσία εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να αποσυρθεί από το σχέδιο. Ο κ. Κεραυνός υπήρξε εξαρχής ένας από τους κύριους επικριτές του έργου και πρόσφατα δήλωσε στην εφημερίδα Καθημερινή ότι η ηλεκτρική διασύνδεση δεν είναι βιώσιμη.

Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με τη συμφωνία, κυρίως λόγω πιθανής παρέμβασης της Τουρκίας για την αναστολή του έργου, αποτελούν ένα σημαντικό εμπόδιο. Η ανησυχία αυτή επηρεάζει τις αποφάσεις της κυπριακής κυβέρνησης και ενισχύει τις αντιδράσεις κατά της ολοκλήρωσης του project. Αν τελικά ματαιωθεί το σχέδιο αυτό, θα είναι σίγουρα ένα μεγάλο πλήγμα για την Αθήνα, η οποία επιδιώκει μέσω συνεργασιών στον ενεργειακό τομέα με χώρες όπως η Κύπρος και το Ισραήλ να βελτιώσει τη θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο απέναντι στην Τουρκία.

Όπως αναφέρει ρεπορτάζ της Καθημερινής, ο υπουργός που πρέπει να δώσει την τελική έγκριση για την ανάκτηση των 25 εκατ. ευρώ από τον ΑΔΜΗΕ – ποσό που είχε εγκριθεί μετά από πολλές αντιδράσεις από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) – εξέφρασε ξανά αμφιβολίες σχετικά με τη βιωσιμότητα ενός έργου ύψους 1,9 δισ. ευρώ που υποτίθεται ότι θα απελευθέρωνε ενεργειακά την Κύπρο. «Έχω στα χέρια μου δύο ανεξάρτητες εκθέσεις οι οποίες καταδεικνύουν ότι αυτό το έργο δεν μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο υπό τις παρούσες συνθήκες», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή».

Σε ερώτηση σχετικά με τους λόγους συζήτησης γύρω από τη βιωσιμότητα του έργου ανέφερε: «Η συζήτηση αυτή προκύπτει διότι πρόκειται για ένα πολύ περίπλοκο εγχείρημα με οικονομικές και γεωπολιτικές παραμέτρους». Επιπλέον τόνισε πως «το συγκεκριμένο σχέδιο συζητείται εδώ και χρόνια ως ευρωπαϊκό πρόγραμμα καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί να χρηματοδοτήσει μέρος αυτού». Αναρωτήθηκε μάλιστα γιατί μετά τόσα χρόνια δεν έχουν γίνει ουσιαστικά βήματα προς υλοποίηση.

Αναφορικά με τα 25 εκατ. ευρώ που εγκρίθηκαν ως έσοδο για τον ΑΔΜΗΕ στο έτος 2025 σύμφωνα με τη ΡΑΕΚ, ο κ. Κεραυνός επισήμανε ότι «οι σημερινές οικονομικές συνθήκες καθιστούν δύσκολη αυτήν την πληρωμή χωρίς πρώτα να εξασφαλιστούν κρίσιμες παράμετροι».

Ο ΑΔΜΗΕ κρατά τον έλεγχο

Ο υπουργός Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας κατέχει ουσιαστικά τον “κλειδί” χρηματοδότησης αυτού του εγχειρήματος καθώς αν δεν εγκρίνει τα 25 εκατ., ακυρώνεται πρακτικά η σχετική ρυθμιστική απόφαση της ΡΑΕΚ για ανάκτηση των δαπανών που έχει ήδη καταβάλει ο ΑΔΜΗΕ μέχρι σήμερα.

Ο ΑΔΜΗΕ έχει θέσει ως προϋπόθεση τη συνέχιση των πληρωμών προς την εταιρεία Nexans – υπεύθυνη κατασκευής του υποβρύχιου καλωδίου – μόνο εφόσον εξασφαλιστούν οι απαιτούμενες αποζημιώσεις ύψους 250 εκατ., μαζί φυσικά με τις απαραίτητες αποφάσεις των αρμόδιων αρχών Ελλάδας και Κύπου.