Το ιστορικό συγκρότημα χορού Martha Graham Dance Company γιορτάζει τα 100 χρόνια λειτουργίας του με την παράσταση “The First and the Future” στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Μάρθα Γκράχαμ: Η Αναζήτηση για την Ουσία και η Δραματουργία του Σώματος

Η Μάρθα Γκράχαμ υπήρξε μια επαναστατική φιγούρα, που άλλαξε ριζικά την τέχνη του χορού τον 20ό αιώνα. Συγκρινόμενη συχνά με καλλιτέχνες όπως ο Πικάσο και ο Στραβίνσκυ, αναγνωρίστηκε ως «Χορεύτρια του Αιώνα» στην Αμερική. Η επιρροή της ξεπέρασε τις τεχνικές πτυχές, εισάγοντας μια νέα φιλοσοφία για την κίνηση που εξετάζεται ως μέσο έκφρασης και δραματικής αφήγησης.

Συνδυάζοντας το Εσωτερικό με το Εξωτερικό Χώρο

Επηρεασμένη από τις ψυχολογικές θεωρίες του Carl Jung, η Γκράχαμ απέρριψε τη χαλαρή προσέγγιση των προηγούμενων εποχών, αναζητώντας τη “πρωτογενή ενέργεια”. Ανέπτυξε τη δική της μοναδική κινητική γλώσσα, γνωστή ως Τεχνική Γκράχαμ, παντρεύοντας στοιχεία όπως η Συστολή (Contraction) και η Αποδέσμευση (Release). Αυτές οι κινήσεις εξέφρασαν εσωτερικούς αγώνες και συναισθηματικά φορτία αντί να υπηρετούν απλώς ένα χορευτικό πρότυπο.

Με αυτό τον τρόπο το σώμα μεταμορφώθηκε σε φορέα συναισθημάτων αντί να είναι απλά ένα εργαλείο εκτέλεσης κινήσεων. Αυτές οι στοιχειώδεις διαδικασίες επικεντρώνονται στη φυσική πράξη της αναπνοής για να αποδώσουν βιωματικά συναισθήματα μέσω έντονων και δυναμικών κινήσεων.Η Γκράχαμ συνέχισε να χορεύει μέχρι τα 76 χρόνια της ζωής της και ολοκλήρωσε την αυτοβιογραφία της “Blood Memory” λίγο πριν από τον θάνατό της το 1991.

Δημιουργώντας Δραματικές Νarratives

Το έργο της περιλαμβάνει συνολικά 181 κομμάτια που λειτουργούν σαν μετα-ιστορίες όπου η κίνηση αλληλεπιδρά με μύθους διαφορετικών πολιτισμών καθώς επίσης με θρησκευτικά θέματα. Έργα όπως «Clytemnestra» (1958) αλλάζουν τους αρχαίους ελληνικούς μύθους σε ψυχολογικές παραστάσεις που διερευνούν τον γυναικείο ψυχισμό σήμερα.Παρουσίασε επίσης αμερικανικά θέματα μέσα από παραγωγές όπως το «Appalachian Spring» (1944), αντικατοπτρίζοντας τους ιδεαλισμούς ενός νέου κόσμου.

Kοινωνικοί Συνεργάτες στην Καλλιτεχνική Δημιουργία

Η διορατικότητα τη Γκρέιαν εκδηλώθηκε μέσω των συνεργασιών με σημαντικούς καλλιτέχνες στις σκήνες έργων της. Με τον Isamu Noguchi δημιούργησαν σκηνικά που δεν αποδεχόντουσαν συμβατικές μορφές αλλά προωθούσαν έναν νέο διαχωρισμό ανάμεσα στο χώρο και στην κίνηση—χώροι σχεδιασμένοι ως “ψυχολογικές σφαίρες”. Παρόλο που είχε στόχο την απομάκρυνση από τις παραδοσιακές φόρμες του μπαλέτου, συνεργάστηκε επίσης με σπουδαίους μπαλαρίνας όπως ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ σε έργα όπως το «Lucifer» (1975).