Η Ψηφιακή Κρίση και η Ανάγκη για Άμεσες Παρεμβάσεις

«Δεν υπάρχουν όρια στο ψηφιακό κόσμο» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με την Βαρόνη Beeban kidron, μέλος της Βουλής των Λόρδων του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο πρωθυπουργός τόνισε την επιτακτική ανάγκη για πολιτική και κοινωνική δράση σχετικά με τις επιπτώσεις που αντιμετωπίζουν οι ανήλικοι. Στη συζήτηση που διεξήχθη στο πλαίσιο του συνεδρίου «The Lyceum Project 2025 – children in the age of AI»,αναφέρθηκε σε μια «σιωπηλή κρίση» που επηρεάζει την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων,υποδεικνύοντας ότι ευθύνονται τόσο οι τεχνολογικές εταιρείες όσο και η συλλογική αδράνεια.

«Το πρόβλημα είναι ότι στον ψηφιακό κόσμο δεν φερόμαστε πια στα παιδιά σαν να είναι παιδιά»,σημείωσε,προσθέτοντας: «Τα αντιμετωπίζουμε ως ενήλικες,ενώ γνωρίζουμε ότι είναι πολύ πιο ευάλωτα από τους μεγάλους». Επίσης ανέφερε πως έχουμε επιτρέψει να εξελίσσεται ένα παγκόσμιο πείραμα στην ψυχική υγεία των νέων μας. Από τα επιστημονικά δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας, αυτό δεν προμηνύει θετικά αποτελέσματα.

«Οι γονείς το κατανοούν άμεσα. Εντυπωσιάστηκα από τη στήριξη που λάβαμε όταν αρχίσαμε να θίγουμε το θέμα αυτό, καθώς οι γονείς αντιλαμβάνονται ότι κάτι δεν πάει καλά αλλά δυσκολεύονται να βρουν λύσεις», πρόσθεσε.

Ο πρωθυπουργός μίλησε επίσης για ένα «παγκόσμιο πείραμα χωρίς προηγούμενο» σχετικά με την υπερβολική έκθεση των παιδιών στις οθόνες και τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Προειδοποίησε λέγοντας: «Παίζουμε με την ψυχική υγεία των παιδιών μας και σύμφωνα με τα επιστημονικά στοιχεία που διαθέτουμε, αυτή η κατάσταση δεν θα έχει θετική εξέλιξη». Υπογράμμισε πως το περιεχόμενο στον ψηφιακό χώρο έχει σχεδιαστεί ώστε τα παιδιά να παραμένουν συνδεδεμένα όσο το δυνατόν περισσότερο σε συγκεκριμένες εφαρμογές προς όφελος των τεχνολογικών εταιρειών.

«Οι αλγόριθμοι έχουν δημιουργηθεί για να ενισχύουν τον εθισμό», είπε χαρακτηριστικά συγκρίνοντας αυτή τη στρατηγική με εκείνη των καπνοβιομηχανιών που γνώριζαν εδώ και χρόνια τις συνέπειες του καπνίσματος αλλά συνέχιζαν απτόητες. Τόνισε πως ως υπεύθυνοι ηγέτες πρέπει να αναλάβουμε δράση.

Στο πλαίσιο αυτό ανέφερε πως το πρώτο βήμα είναι η ανοικτή επικοινωνία με τους γονείς: «Πρέπει να τους ενημερώσουμε ότι υπάρχουν ήδη εργαλεία όπως το “Kid’s Wallet”,το οποίο συνδέεται με το ψηφιακό μητρώο μας για την επαλήθευση της ηλικίας ενός χρήστη». Είναι απαράδεκτο σήμερα να λέμε ότι «δεν γνωρίζουμε την ηλικία».Η τεχνολογία μπορεί πλέον να παρέχει λύσεις.»

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε επίσης τη δυνατότητα της Ελλάδας να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην παρούσα κατάσταση: «Από νωρίς πιστεύαμε στη στρατηγική μας γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη ότι μπορούμε πραγματικά να αντλήσουμε διδάγματα από αρχαίες φιλοσοφίες προκειμένου ν’ αντιμετωπίσουμε μια μοναδικής κλίμακας πρόκληση όπως είναι η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης». Δεν πρόκειται απλά για ένα εργαλείο αλλά κάτι που θέτει υπό αμφισβήτηση βασικές έννοιες όπως η ανθρώπινη συνείδηση ή ύπαρξη.

Επιπλέον μίλησε για τη σημασία μιας ευρωπαϊκής ρύθμισης στο θέμα αυτό ενώ υπενθύμισε πως ήταν ο μόνος αρχηγός κράτους που έθιξε αυτά τα ζητήματα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ πέρυσι κι επανέλαβε πως θα συνεχίσει αυτή τη συζήτηση.
«Πρέπει ν’ αποστείλουμε μήνυμα στις εταιρείες τεχνολογίας: Έχετε ήδη αρκετά κέρδη. Δεν χρειάζεται ν’ αποκομίζετε κέρδη εις βάρος των παιδιών μας», υπογράμμισε.

Aναφέρθηκε επίσης στην εκπαίδευση καθώς και στις προκλήσεις αλλά κι ευκαιρίες που φέρνει μαζί της η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης: «Πώς μπορούμε ν’ απαιτήσουμε από τα παιδιά ν’ αντισταθούν σε εργαλεία που τους προσφέρουν άμεσα όσα ζητούν; Ο πειρασμός είναι μεγάλος κι εμείς οι ίδιοι δυσκολευόμαστε απέναντί του.» Ωστόσο τόνισε πως δε μπορούμε μόνοι στους γονείς αυτούς τους βαρύνουν όλες τις ευθύνες.
Χρειάζονται εργαλεία καθώς επίσης καθορισμένα όρια ώστε ν’ αποφευχθεί ο κύκλος εθισμού.»

“Οι ρυθμίσεις, τα φίλτρα χρήσης χρόνου αποτελούν ουσιαστικά μέσα αλλαγής”, συμπλήρωσε.
“Και φυσικά καλύτερη προστασία στα παιδιά αποτελεί ο αθλητισμός.” Κατέληξε λέγοντας “Δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό από επενδύσεις σε υποδομές φυσικής δραστηριότητας”.Τελικά πρέπει όλοι μαζί ως κοινωνία ν’ αναλάβουμε δράση ώστε οι πλατφόρμες αυτές όχι μόνο λειτουργούν χωρίς κανένα είδος ευθύνης.”