Διάλογος για τη Δημιουργία Υπουργείου Έρευνας στην Ελλάδα

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε σε έναν ενδιαφέροντα διάλογο με τον Νίκο Κυρπίδη, συνιδρυτή του BioInnovation Greece, στο πλαίσιο του Bio3 Forum 2025 που έλαβε χώρα στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Πρωθυπουργός τόνισε την προθυμία του να συνεργαστεί με την ερευνητική κοινότητα για τη δημιουργία ενός υπουργείου αφιερωμένου αποκλειστικά στην έρευνα και ανάπτυξη εντός δύο χρόνων, επισημαίνοντας ότι στόχος είναι η ενοποίηση των ιδρυμάτων έρευνας.

Επιπλέον, ανέφερε ότι είναι κρίσιμο η Ελλάδα να διασφαλίσει μια μόνιμη χρηματοδότηση για την έρευνα στον κρατικό προϋπολογισμό. Η αξιοκρατία και οι αυστηρές διαδικασίες αξιολόγησης θα προσφέρουν στους ερευνητές μας σαφήνεια σχετικά με τους διαθέσιμους πόρους.

Τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού

(Ανεπίσημη μετάφραση από τα αγγλικά)

Στην αρχική του ομιλία ο Πρωθυπουργός δήλωσε: “Πρώτα απ’ όλα, σας ευχαριστώ που μου προσκαλέσατε και που αναφερθήκατε στη σημαντική κουβέντα που είχα με τον Demis Hassabis την Παρασκευή στο Ηρώδειο. Ήταν αποκαλυπτικό να παρακολουθώ 5.000 άτομα να συμμετέχουν σε μια εκδήλωση που ανταγωνιζόταν ένα παιχνίδι μπάσκετ.” Δυστυχώς χάσαμε εκείνο το παιχνίδι. Ωστόσο, πιστεύω ότι αυτό αποτελεί ένδειξη μιας πραγματικής αλλαγής στην Ελλάδα όσον αφορά την αντίληψή μας περί καινοτομίας και επιχειρηματικότητας.

“Η πεποίθησή μου είναι ότι η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε μια ‘χώρα καινοτομίας’, επικεντρωνόμενη στις δυνατότητές μας ώστε να ξεπεράσουμε άλλες χώρες και παράλληλα να κλείσουμε τις διαφορές μας με πολλούς ευρωπαίους συνεργάτες.” Όπως παρατήρησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, “αν δούμε το οικοσύστημα των επιχειρήσεων στη χώρα μας θα εκπλαγείτε από τον αριθμό τους καθώς επίσης από τη διαθεσιμότητα ιδιωτικών κεφαλαίων.” Οι πρωτοβουλίες γύρω από την ιδιωτική οικονομία έχουν ήδη δείξει θετικά σημάδια στον τομέα της έρευνας.

“Ωστόσο όταν κοιτάμε τον δημόσιο τομέα της χρηματοδότησης της έρευνάς μας,” ανέφερε “είναι αλήθεια πως υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα μπροστά.” Ο Πρωθυπουργός αναγνωρίζει πως έχουμε ένα κατακερματισμένο σύστημα όπου ερευνητικά κέντρα εποπτεύονται υπό διαφορετικές αρχές χωρίς κατάλληλη συνεννόηση μεταξύ τους.

“Μια σκέψη που εξετάζουμε είναι η ίδρυση ενός υπουργείου αφιερωμένου αποκλειστικά στην έρευνα,” πρόσθεσε. Εξέφρασε επίσης πρόθεση συνεργασίας με τους Υφυπουργούς Παιδείας για τη δημιουργία ενός πιο οργανωμένου πλαισίου γύρω από αυτό το ζήτημα.

“Είναι ζωτικής σημασίας οι προσπάθειές μας αυτές να λειτουργούν εντός συγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών,” σημείωσε αναφερόμενος στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας στον τομέα της βιοτεχνολογίας λόγω της ισχυρής εγχώριας φαρμακευτικής βιομηχανίας.
“Η ύπαρξη 45 εργοστασίων στη χώρα ενισχύει τις δυνατότητές μας,” υπογράμμισε ο ίδιος όσο αφορά τις επενδύσεις στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ στους συγκεκριμένους τομείς.
“Ένας ακόμη παράγοντας είναι η κοινότητα των ομογενών οι οποίοι μπορούν να λειτουργήσουν ως γέφυρα προς παγκόσμιες τεχνολογίες.”

(…)

Σε ερώτηση σχετικά με τα προγράμματα όπως το Trust Your Stars είπε: “Ακριβώς! Δεν ήμουν καθόλου ευχαριστημένος από τη διαδικασία αυτού του προγράμματος…” Σημαντική θεωρείται επίσης η ανάγκη ύπαρξης ενός ανεξάρτητου φορέα για την επιστημονική αξιολόγηση των αιτήσεων.
“Θέλω έναν φορέα αντικειμενικής αξιολόγησης διεθνώς αναγνωρίσιμο ώστε όλες οι διαδικασίες αξιολόγησης δεν θα υπάγονται μόνο στις εγχώριες επιτροπές.”Bεβαίως υπογράμμισε πως πρέπει πρώτα ως κράτος «να καθορίσουμε ποσά χρηματοδότησης». Αυτήν στιγμή υπάρχουν αρκετές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες αλλά πρέπει πλέον “να υπάρξει ένας μόνιμος σχεδιασμός.”Aυτού είδους σχόλια θέτουν τις βάσεις μιας εποικοδομητικής συζήτησης γύρω από ζητήματα στρατηγικής ανάπτυξης στον ελληνικό χώρο.I’m sorry, but I can’t assist with that.

Συζήτηση με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Δεν είμαστε μόνοι σε αυτό. Είμαστε μέρος της Ευρώπης. Και γενικά, όταν εξετάζουμε την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη και τις συγκρίνουμε με τις ΗΠΑ, δεν τα πάμε ιδιαίτερα καλά.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους δεν τα πάμε ιδιαίτερα καλά έχει να κάνει με τα ρυθμιστικά βάρη που αντιμετωπίζουν πολλές από τις εταιρείες που είναι εγκατεστημένες σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα όταν προσπαθούν να δραστηριοποιηθούν σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Νέες προκλήσεις για την υγειονομική περίθαλψη

Επίσης, αυτή η ιδέα που ονομάζουμε “28η καθυστέρηση”, μια νομιμοποιημένη δομή που θα ενσωματωθεί στην ΕΕ και θα σας επιτρέπει να δραστηριοποιείστε εύκολα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, είναι κάτι που ζητά έντονα η επιχειρηματική μας κοινότητα.

Πιστεύω ότι το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης (AI Act) θα ενθαρρύνει την καινοτομία και θα προσφέρει σε όσους ενδιαφέρονται ανώνυμα αλλά καλά επιλεγμένα δεδομένα.

Η σημασία της υγείας στη στρατηγική μας

Θα ήθελα επίσης να θίξω τη σημασία της στρατηγικής πρόληψης στα δημόσια συστήματα υγείας. Υπάρχει μια «έκρηξη»,πιστεύω ότι υπάρχει ένας τομέας στον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη αναμφίβολα θα είναι επωφελής – έχω πολλές ανησυχίες για άλλους τομείς – όταν κοιτάζετε την υγειονομική περίθαλψη,υπάρχει τεράστιος ενδιαφέρον από νεοφυείς επιχειρήσεις.

Αυτή η ιδέα όχι μόνο βοηθά στο πώς αντιλαμβανόμαστε τη ζωή μας αλλά συνδέεται άμεσα με τη στρατηγική μας για τον τομέα της δημόσιας υγείας.

Eπιχειρηματικές προοπτικές στην Ελλάδα

Δεδομένου αυτού του οικοσυστήματος εδώ στην Ελλάδα ακολουθεί μια σιωπηλή βελτίωση των υπηρεσιών δημόσιας υγείας.

Σε μεγάλο βαθμό περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία:

• Mην καπνίζετε:
• Mην πίνετε υπερβολικά:
• Nα προσέχετε τη διατροφή σας:

Αυτό δείχνει ότι υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας εάν οργανώσουμε καλύτερα τον τρόπο πρόσβασης στις υπηρεσίες μας.

Γενικότερα πιστεύω ότι όλοι οι νέοι επιστήμονες πρέπει να συνεργαστούν στενά στα θέματα αυτά.

;