03/07/2025

«ΠΟΥ: Σχέδιο-Σοκ για 50% Αύξηση Τιμών σε Ζάχαρη, Αλκοόλ και Καπνό – Πώς η Νέα Φορολογία θα Αλλάξει τα Δεδομένα»

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ασκεί πιέσεις προκειμένου οι χώρες να αυξήσουν τις τιμές των ζαχαρούχων ποτών, του αλκοόλ και του καπνού κατά 50% σε διάστημα 10 ετών μέσω της φορολόγησης, στη μεγαλύτερη έως τώρα ώθηση που δίνει στους αποκαλούμενους «φόρους αμαρτίας» (sin taxes) με στόχο να συμβάλει στην αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων στη δημόσια υγεία και

Ο ΠΟΥ προωθεί το σχέδιο μιας αύξησης τιμών κατά 50% μέσω φορολόγησης στη ζάχαρη, το αλκοόλ και τον καπνό

Πρωτοβουλία του ΠΟΥ για την Αυξημένη Φορολόγηση Ζαχαρούχων Ποτών, Αλκοόλ και Καπνού

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προτείνει στις χώρες να αυξήσουν τις τιμές των ζαχαρούχων ποτών, του αλκοόλ και του καπνού κατά 50% μέσα σε μια δεκαετία μέσω φορολογικών μέτρων. Αυτή η κίνηση αποτελεί τη μεγαλύτερη ώθηση μέχρι σήμερα στους λεγόμενους «φόρους αμαρτίας» με σκοπό την αντιμετώπιση χρόνιων ζητημάτων δημόσιας υγείας και τη στήριξη των υγειονομικών προϋπολογισμών των κυβερνήσεων.

Η υπηρεσία Υγείας των Ηνωμένων Εθνών τόνισε ότι αυτή η πρωτοβουλία θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης προϊόντων που σχετίζονται με ασθένειες όπως ο διαβήτης και ορισμένοι τύποι καρκίνου. Επιπλέον, θα μπορούσε να ενισχύσει τις δαπάνες σε μια εποχή που οι αναπτυξιακές βοήθειες μειώνονται δραστικά ενώ το δημόσιο χρέος αυξάνεται.

«Οι υγειονομικοί φόροι είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας», δήλωσε ο Τζέρεμι Φάραρ, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ΠΟΥ για την Προαγωγή της Υγείας. «Είναι επιτακτική ανάγκη να δράσουμε».

Η πρωτοβουλία αυτή παρουσιάστηκε από τον ΠΟΥ στην Σύνοδο Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών στη Σεβίλλη υπό τον τίτλο «3 έως το 35». Σύμφωνα με εκτιμήσεις του οργανισμού,η συγκεκριμένη φορολογική πολιτική θα μπορούσε να αποφέρει έσοδα ύψους 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων μέχρι το 2035 βασιζόμενη σε δεδομένα από χώρες όπως η Κολομβία και η Νότια Αφρική.

Ο οργανισμός έχει υποστηρίξει εδώ και πολλές δεκαετίες την επιβολή φόρων στον καπνό καθώς επίσης έχει ζητήσει πρόσφατα τη φορολόγηση αλκοολούχων ποτών και ζαχαρούχων προϊόντων. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που προτείνεται στοχευμένη αύξηση τιμών για όλα αυτά τα προϊόντα ταυτόχρονα. Ο γενικός διευθυντής Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους ανέφερε ότι οι φόροι αυτοί μπορούν να βοηθήσουν τις κυβερνήσεις στην προσαρμογή τους στις νέες συνθήκες καθώς επίσης μπορούν να ενδυναμώσουν τα εσωτερικά τους συστήματα υγείας μέσω της χρηματοδότησης που θα συγκεντρωθεί.

Για παράδειγμα, μια κυβέρνηση μιας χώρας μέσου εισοδήματος μπορεί να αποφασίσει αύξηση φόρων στα συγκεκριμένα προϊόντα ώστε οι τιμές τους να φτάσουν από 4 δολάρια σήμερα στα 10 δολάρια μέχρι το 2035 λαμβάνοντας υπόψη τον πληθωρισμό σύμφωνα με τον οικονομολόγο θεμάτων υγείας Γκιγιέρμο Σαντοβάλ. Σχεδόν 140 χώρες έχουν ήδη εφαρμόσει αυξήσεις στους φόρους στον καπνό κατά μέσο όρο πάνω από 50% μεταξύ 2012-2022.

Επιπλέον, ο Σαντοβάλ ανέφερε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξετάζει τη δυνατότητα έκδοσης συστάσεων για ευρύτερη φορολογία συμπεριλαμβανομένων υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων.