Η Σημασία των Ψηφιακών Τεχνολογιών Υγείας στην Καταπολέμηση των Ανισοτήτων

Πριν από λίγες ημέρες, ο Αντώνης Αρμούντας, αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και πρωτοπόρος στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της καρδιολογίας, ολοκλήρωσε μια αποστολή με την Ομάδα Αιγαίου στις Μικρές Κυκλάδες. Ο σκοπός του ήταν να υποστηρίξει τις δράσεις μιας αστικής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που διοργανώνει ιατρικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις στα νησιά του Αιγαίου, καθώς επίσης να εξετάσει πώς οι ψηφιακές τεχνολογίες υγείας μπορούν να ενισχύσουν την παροχή ιατρικής φροντίδας.

«Στις περιοχές που επισκεφθήκαμε, η παρουσία αγροτικών γιατρών είναι ελάχιστη. Οι ειδικευμένοι γιατροί απουσιάζουν και η ψηφιακή υποδομή υγειονομικής περίθαλψης είναι ανύπαρκτη. Η πρόσβαση σε αυτές τις τεχνολογίες είναι κρίσιμη για τη βελτίωση των συνθηκών υγειονομικής φροντίδας ώστε οι κάτοικοι της Αθήνας να έχουν ίσες ευκαιρίες με εκείνους που ζουν στο Νευροκόπι ή στις Μικρές Κυκλάδες», δήλωσε ο κ. Αρμούντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Η ταχεία εξέλιξη των ψηφιακών τεχνολογιών στον τομέα της υγείας προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες για τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και μπορεί να μειώσει τις ανισότητες που αντιμετωπίζουν οι πιο απομακρυσμένες περιοχές του κόσμου. Η τηλεϊατρική και οι φορητές συσκευές παρακολούθησης υγείας αποτελούν τους πιο γρήγορα αναπτυσσόμενους τομείς αυτών των τεχνολογιών. Ωστόσο, η έλλειψη πρόσβασης σε αυτές τις λύσεις παραμένει ένα σοβαρό εμπόδιο στην επίτευξη αυτών των στόχων.

Μία διεθνής ομάδα ερευνητών υπό την καθοδήγηση του Αντώνη Αρμούντα πραγματοποίησε μια μελέτη σχετικά με τους παράγοντες που εμποδίζουν την πρόσβαση στις ψηφιακές τεχνολογίες υγείας παγκοσμίως και πρότεινε λύσεις σε διάφορα επίπεδα: ατομικό, κοινωνικό, πολιτικό και βιομηχανικό. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature Reviews Cardiology» (https://doi.org/10.1038/s41569-025-01184-5).

Στην έρευνα περιλαμβάνεται μια περίπτωση περιγεννητικής μυοκαρδιοπάθειας στη Νιγηρία όπου διαπιστώθηκε ότι η πρώιμη διάγνωση μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός ψηφιακού στηθοσκοπίου που χρησιμοποιεί τεχνικές τεχνητής νοημοσύνης για τον εντοπισμό συμπτωμάτων.

«Οι σύγχρονες ψηφιακές λύσεις δίνουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους χωρίς εύκολη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειάς να συμβουλευτούν ειδικούς ιάτρου», εξηγεί ο κ. Αρμούντας προσθέτοντας ότι τέτοιες συσκευές θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν αγροτικούς ή λιγότερο εξειδικευμένους γιατρούς στην διάγνωση ασθενειών.

Τα Εμπόδια

Παρά τις υποσχετικές δυνατότητες τους, οι ψηφιακές τεχνολογίες απαιτούν συγκεκριμένες υποδομές όπως αξιόπιστη ηλεκτροδότηση και σύνδεση στο διαδίκτυο προκειμένου να λειτουργήσουν σωστά. Οι ερευνητές τονίζουν ότι η πρόσβαση στις νέες αυτές μορφές επικοινωνίας αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα κάθε πολίτη.

“Η ανάγκη εκπαίδευσης στον τομέα αυτό είναι επιτακτική”, σημειώνει ο κος Αρμούντας αναφερόμενος στα προβλήματα γραμματισμού ακόμα κι ανάμεσα στους επαγγελματίες του χώρου.

Bιομηχανικά Ζήτηματα

Mία ενδιαφέρουσα πτυχή αφορά τα προϊόντα που συλλέγουν δεδομένα αλλά δεν έχουν σχεδιαστεί ως ιατρικές συσκευές σύμφωνα με τους κανονισμούς ασφαλείας.
Ο όρος «sphere of transgression» αναφέρεται σε εταιρείες που εισέρχονται στον χώρο της Υγειάς χωρίς συμμόρφωση προς τους κανονισμούς ασφαλείας.
Αυτές οι προκλήσεις θέτουν ζητήματα εμπιστοσύνης καθώς πολλές φορές τα δεδομένα δεν αξιοποιούνται σωστά λόγω έλλειψης πιστοποιήσεων.

Aναλύοντας Διαφορές Μεταξύ Ηπείρων

The challenges and potential solutions for accessing digital health technologies vary across continents; the study highlights that Africa faces the most important gaps in access to these technologies while issues like slow or nonexistent broadband connectivity are common even in developed regions like the USA’s rural areas.
Ο κος Aрmounтas επιβεβαιώνει πως “οι οικονομικές ανισότητες δημιουργούν κοινωνικές ανισότητες”.

Eυρώπη: Προβλήματα Ψηφιακής Εκπαίδευσης

Sτην Ευρώπη παρά την υψηλή ποιότητα ζωής υπάρχουν σημαντικά ζητήματα σχετικά με την εκπαίδευση ηλικιωμένων ατόμων όσον αφορά τη χρήση νέων εργαλείων.
Σε παγκόσμιο επίπεδο κοινά προβλήματα όπως η ανάγκη ανάπτυξης δεξιοτήτων γύρω από τον ψηφιακό γραμματισμό συνεχίζουν να υπάρχουν παντού.

Tελικά: Είναι Αναγκαιότητα;

“Αυτό το ταξίδι έχει ξεκινήσει,”