Επανεξέταση των Σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας: Μια Νέα Προοπτική

Με μια τηλεφωνική επικοινωνία που έσπασε τη σιωπή μηνών, ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, φαίνεται να επιδιώκει την σταδιακή αποκατάσταση των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ειδικότερα με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Ο στόχος είναι η επίτευξη συγκεκριμένων ωφελειών στο άμεσο μέλλον: μείωση δασμών, χαλάρωση περιορισμών στις εξαγωγές και επανέναρξη συνεργασιών στον τομέα της τεχνολογίας.

Αν και η επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών δεν οδήγησε σε κάποια θεαματική συμφωνία, αποτέλεσε ένα βήμα προς την αποκλιμάκωση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη. Οι διερευνητικές συνομιλίες στο Λονδίνο τη Δευτέρα θα είναι ο επόμενος σταθμός, όπου θα συμμετάσχει και ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λάτνικ.

Σπάνιες Γαίες και Εκπαίδευση

Το κύριο ζήτημα για τις Ηνωμένες Πολιτείες αφορά τη διακοπή προμήθειας μαγνητών από σπάνιες γαίες—υλικά ζωτικής σημασίας για την αμυντική βιομηχανία καθώς και για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Παρά τις προσδοκίες μετά τη συνάντηση στη Γενεύη ότι το θέμα είχε επιλυθεί, η Κίνα διατήρησε το σύστημα αδειοδότησης προκαλώντας ανησυχία στην Ουάσινγκτον.

Από την άλλη πλευρά, ο Σι φάνηκε να αποδέχεται την πρόσκληση για διάλογο χωρίς κάποιο εμφανές αντάλλαγμα πέρα από τη δέσμευση των ΗΠΑ να υποδεχθούν περισσότερους Κινέζους φοιτητές—ένα θέμα ιδιαίτερα ευαίσθητο για το Πεκίνο αλλά όχι αρκετό ώστε να δικαιολογήσει αυτή τη ξαφνική αλλαγή στάσης. Αν και η τηλεφωνική επικοινωνία προσφέρει μια προσωρινή ανακούφιση, τα κύρια αιτήματα της Κίνας παραμένουν εκκρεμή: ισότιμη χαλάρωση κυρώσεων και τερματισμός της τεχνολογικής απομόνωσης.

Οικονομικές Πιέσεις και Πολιτική Αλλαγής

Καθώς οι ενδείξεις δείχνουν ότι η κινεζική οικονομία επιβραδύνεται με προβλέψεις περαιτέρω πιέσεων στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, φαίνεται ότι το Πεκίνο μεταβαίνει από μια σκληρή πολιτική σε έναν πιο ρεαλιστικό τόνο. Υπάρχει ανάγκη αποκλιμάκωσης τώρα που οι συνθήκες είναι κατάλληλες χωρίς να θυσιαστεί το κύρος τους.

Analisys δείχνει ότι ο Τραμπ ήταν αυτός που επέμεινε περισσότερο στη συνομιλία αυτή μέσω αιτημάτων ακόμα και σε πρώτες πρωινές ώρες. Το τηλεφώνημα αυτό τερμάτισε μία από τις μεγαλύτερες περιόδους σιωπής μεταξύ Αμερικανού και Κινέζου ηγέτη στην μεταπολεμική ιστορία.

“Είναι σε πολύ καλό σημείο οι σχέσεις μας με την Κίνα,” δήλωσε ο Τραμπ μετά την επικοινωνία του. “Χρειαζόμαστε απλώς κατανόηση από όλες τις πλευρές.”

Pολιτική Ανταλλαγών

Η Κίνα ζητά άρση περιορισμών σχετικά με τσιπ τεχνητής νοημοσύνης (Huawei), λογισμικά σχεδίου ημιαγωγών καθώς επίσης βιομηχανικό εξοπλισμό όπως κινητήρες αεροσκαφών. Υπάρχει ελπίδα στην κινεζική πλευρά για σταδιακή κατάργηση αυξημένων δασμών εφόσον υπάρξει ανταπόκριση στις αμερικανικές απαιτήσεις σχετικά με ζητήματα όπως η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου φαιντανύλης—μια συμφωνία εδώ θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε μειώσεις 20% στους δασμούς σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.

The συζητήσεις γύρω από τα επόμενα βήματα έχουν ήδη ξεκινήσει. Οι δύο αρχηγοί κράτους αντάλλαξαν προσκλήσεις για επισκέψεις στις χώρες τους—with trump agreeing to visit China first—which προσθέτει θετικό τόνο στη διπλωματία τους.

Tο γεγονός όμως παραμένει ότι υπάρχουν βαθύτερες διαφωνίες ενώ πολλοί αναλυτές προειδοποιούν κατά υπερβολικής αισιοδοξίας.”Δεν υπάρχει ακόμα κάποια ουσιαστική συμφωνία που μπορεί να αποτρέψει νέες μονομερείς ενέργειες,” σχολιάζει σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg o Kurt Tong πρώην πρόξενος των ΗΠΑ στο Χονγκ Κονγκ.
Ο Graham Webster από το Stanford συμπληρώνει: “Θα ήταν ανώφελο να πιστεύουμε πως ο Τραμπ έχει μια στρατηγική μακροχρόνιας διάρκειας που δεν θα εγκαταλείψει ξαφνικά.”

“Η τηλεφωνική επικοινωνία δεν αποτελεί τον στόχο,” υπογραμμίζει o καθηγητής Wu Xinbo από το Πανεπιστήμιο Fudan.”Το σημαντικό είναι τι θα συμβεί μετά.”

Tο επόμενο διάστημα αναμένεται κρίσιμο καθώς οι κινήσεις εκατέρωθεν μπορεί είτε να οδηγήσουν σε σταθεροποίηση είτε σε νέα ρήξη ανάλογα κυρίως εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν χειροπιαστά ανταλλάγματα.