Νέες Εξελίξεις στη Μεταναστευτική Πολιτική της Γερμανίας

Το τελευταίο εξάμηνο, η Γερμανία έχει υποστεί σημαντικές μεταβολές στον τομέα της μετανάστευσης, κυρίως μετά την ανάληψη της εξουσίας από τη νέα κυβέρνηση του Φρίντριχ Μερτς και τον υπουργό Μετανάστευσης Αλεξάντερ Ντόμπριντ.

Η εφαρμογή αυστηρών ελέγχων στα σύνορα σε όλη τη χώρα, η επιτάχυνση των διαδικασιών απελάσεων και οι επιστροφές αιτούντων άσυλο στα σύνορα είναι μερικές από τις στρατηγικές που έχουν υιοθετηθεί.Η πίεση για την αντιμετώπιση της δευτερογενούς μετανάστευσης μέσω επιστροφών στις χώρες πρώτης εισόδου στην ΕΕ είναι επίσης έντονη. Η Ελλάδα αποτελεί μία από αυτές τις χώρες εισόδου και οι γερμανικές αρχές έχουν επικοινωνήσει συχνά με την ελληνική πλευρά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Φέτος συμπληρώνονται δέκα χρόνια από το 2015, όταν η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε «Θα τα καταφέρουμε», ανοίγοντας τα γερμανικά σύνορα σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες που προέρχονταν κυρίως από τη Συρία. Ωστόσο, παρά την παραμονή του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στην εξουσία, η στάση της Γερμανίας έχει αλλάξει δραστικά.Στην εποχή του Μερτς, το «εθνικό μότο» είναι ότι η Γερμανία «πρέπει να προστατεύσει τα σύνορά της», αν και η αρχική πρόταση για κήρυξη «κατάστασης έκτακτης ανάγκης» στα γερμανικά σύνορα έχει εγκαταλειφθεί.

Αλλά είναι πραγματικά τα γερμανικά σύνορα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης; Ο Όλαφ Γιάνσεν, διευθυντής του Κέντρου Υποδοχής Προσφύγων καθώς και του νέου Κέντρου Επιστροφών Δουβλίνου στο Αϊζενχιούτενσταντ κοντά στα πολωνικά σύνορα δηλώνει: «Σε καμία περίπτωση». Σύμφωνα με τον ίδιο δεν μπορεί να γίνει συγκρίσιμη αξιολόγηση μεταξύ των συνθηκών στα γαλλο-πολωνικά ή ελληνικά σύνορα.

Η χωρητικότητα του κέντρου υποδοχής στο Αϊζενχιούτενσταντ σχεδιάστηκε για 1.900 άτομα αλλά σήμερα φιλοξενεί περίπου 800 πρόσφυγες.

Μείωση στις αιτήσεις ασύλου

Σημειώνεται ότι παρόμοια εικόνα παρατηρείται και σε άλλα κέντρα υποδοχής στη χώρα σύμφωνα με την ανθρωπιστική οργάνωση Pro Asyl. Ο εκπρόσωπος Τάρεκ Αλάος αναφέρει ότι ούτε καν οι μισές θέσεις δεν έχουν καλυφθεί αυτή τη στιγμή: «Οι άνθρωποι μένουν εκεί για μήνες αντί για εβδομάδες όπως συνέβαινε παλιότερα».

Τα στοιχεία δείχνουν μια σημαντική πτώση στον αριθμό των αιτούντων άσυλο στη Γερμανία κατά τους πρώτους έξι μήνες αυτού του έτους: 61.336 άτομα υπέβαλαν αίτηση ασύλου για πρώτη φορά ενώ άλλοι 11.482 υπέβαλαν συμπληρωματικές αιτήσεις – ποσοστό μειωμένο κατά 44% συγκριτικά με πέρσι.

Eπιστροφές προσφύγων στην Ελλάδα

Aξιοσημείωτο είναι πως παρά τις μειώσεις αυτές, οι αρμόδιες αρχές επιμένουν να επαναφέρουν πρόσφυγες στην Ελλάδα μέσω των διαδικασιών Δουβλίνου μετά από πέντε χρόνια όπου αυτό ήταν αδύνατον λόγω των δύσκολων συνθηκών στους ελληνικούς καταυλισμούς όπως είχαν αποφανθεί δικαστήρια το 2018.

Tο Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο Λειψίας έχει πλέον δημιουργήσει νομολογιακό προηγούμενο που αναστρέφει προηγούμενες πρακτικές ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για επιστροφές προσφύγων στην Ελλάδα.

Eπαναπροωθήσεις προσφύγων

Aλλά εκτός απο τη συγκατάθεση των χωρών πρώτης εισόδου απαιτείται επίσης ένας κρίσιμος παράγοντες… οι ίδιοι οι πρόσφυγες! Ο Όλαφ Γιάνσεν σημειώνει πως ο μηχανισμός Δουβλίνου φαίνεται ξεπερασμένος καθώς υπάρχει εντονότερος έλεγχος στις συνοριακές διελεύσεις υπό την τρέχουσα κυβέρνηση Mertsch.
«Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο ελέγχονται περισσότερο αλλά απομακρύνονται κι αρκετές περισσότερες περιπτώσεις ανθρώπων», λέει χαρακτηριστικά ο διευθυντής.
Σημειώνει δε πως μέχρι στιγμής φέτος ολοκληρώθηκαν μόνο τρεις επιστροφές στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος – όλες προς Πολωνία – ενώ πολλοί πρόσφυges εξαφανίζονται πριν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες τους.

“Εξαφανισμένοι” Πρόσφυγες

Mεταξύ αυτών βρίσκεται κι ο Ελκανά απο την Κένυα που φοβάται μην απελαθεί αφού κοιμάται έξω απο το κέντρο φοβούμενος τις νυχτερινές επιχειρήσεις αστυνομικών ομάδων.
«Μετά τον θανάσιμο τραυματισμό δύο φίλων μου αποφάσισα να φύγω απο τη χώρα μου», λέει χαρακτηριστικά.

“Γραφειοκρατικές δυσκολίες”

“Γνωρίζουμε καλά πόσο δύσκολο μπορεί να γίνει αυτό”, σχολιάζει ο Όλαф Γιάνσεν σχετικά.”

“Παράτυπες επαναπροωθήσεις”

“Η κυβέρνηση Μέρτσ χρησιμοποιεί επαναπροωθήσεις ως μέσο πολιτικής”, αναφέρει εκπρόσωπος οργανώσεων ανθρωπιστικής βοήθειας.”