Σκηνικό αναταραχής: Τα επιτόκια της BoJ φτάνουν σε 30ετές υψηλό, ξεπερνώντας το 2% στα 10ετή ομόλογα!

Η Τράπεζα της Ιαπωνίας (boj) προχώρησε σε αύξηση των βασικών επιτοκίων της,φτάνοντας το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί εδώ και 30 χρόνια,στο πλαίσιο προσπάθειας να επιστρέψει σε μια πιο κανονική νομισματική πολιτική μετά από σχεδόν δέκα χρόνια υπερβολικά χαλαρών συνθηκών. Συγκεκριμένα, το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης στο 0,75%, επίπεδο που είχε να παρατηρηθεί από το 1995 και ανταγωνίζεται τις προβλέψεις των ειδικών.

Παρά την αύξηση αυτή, η κεντρική τράπεζα διαβεβαίωσε ότι τα πραγματικά επιτόκια θα παραμείνουν «σημαντικά αρνητικά», υπογραμμίζοντας ότι οι χρηματοοικονομικές συνθήκες συνεχίζουν να υποστηρίζουν την οικονομία.

Η κίνηση αυτή έφερε άμεσες αντιδράσεις στις αγορές.Η απόδοση των 10ετών κρατικών ομολόγων της Ιαπωνίας ξεπέρασε το 2% για πρώτη φορά ύστερα από το 2006, ενώ η αξία του γεν μειώθηκε κατά 0,2% έναντι του δολαρίου, φτάνοντας στο επίπεδο των 155,79. Επιπλέον, ο δείκτης Nikkei 225 παρουσίασε αύξηση άνω του 1%.

Η έξοδος της Ιαπωνίας από τη χαλαρή πολιτική άρχισε το προηγούμενο έτος (2024), όταν εγκατέλειψε την πολιτική αρνητικών επιτοκίων που εφαρμόστηκε από το 2016. Από τότε η Τράπεζα συνεχίζει με σταδιακή αύξηση των επιτοκίων για να δημιουργήσει έναν «ενάρετο κύκλο» ανόδου μισθών και τιμών. Ο πληθωρισμός στην Ιαπωνία βρίσκεται πάνω από τον στόχο του 2% για περισσότερους από τέσσερις μήνες πλέον και σύμφωνα με τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 2,9% τον Νοέμβριο. Σημαντικό είναι πως οι πραγματικοί μισθοί έχουν σημειώσει πτώση για δέκα μήνες στη σειρά επηρεάζοντας την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

Η κεντρική τράπεζα εκτιμά ότι ο δομικός πληθωρισμός –χωρίς τις νωπές τροφές– αναμένεται να μειωθεί κάτω του στόχου του ποσοστού αυτού μέσα στην περίοδο Απριλίου-Σεπτεμβρίου του ’26 εξαιτίας της αποκλιμάκωσης τιμών τροφίμων και κυβερνητικών μέτρων ενάντια στις πιέσεις κόστους ζωής. Παρ’ όλα αυτά, η αύξηση των επιτοκίων έχει εντείνει τις ανησυχίες σχετικά με τη συνολική πορεία της οικονομίας στην Ιαπωνία. Τα αναθεωρημένα στοιχεία για το τρίτο τρίμηνο κατέδειξαν μεγαλύτερη συρρίκνωση απ’ όσα αρχικώς είχαν αναφερθεί με ΑΕΠ μειωμένο κατά 0,6% σε τριμηνιαία βάση και κατά περίπου -2,3% ετησίως.

Ακόμη κι έτσι όμως η κεντρική τράπεζα ανέφερε ότι τα εταιρικά κέρδη είναι ισχυρά και οι επιχειρήσεις φαίνεται πως θα συνεχίσουν τις αυξήσεις μισθών μέχρι το ’26 μετακυλίοντας μέρος κόστους στους τελικούς τους πελάτες.Όπως χαρακτηριστικά δήλωσαν: «είναι πολύ πιθανό να διατηρηθεί ένας μηχανισμός ήπιας ανόδου τόσο στους μισθούς όσο και στις τιμές». Οι υψηλές αποδόσεις στα ομόλογα μπορεί δυνητικά να ωφελήσουν τη συναλλαγματική αξία του γεν αλλά ταυτόχρονα ανεβάζουν τα κόστη δανεισμού για την κυβέρνηση που διαθέτει ένα εξαιρετικά υψηλό δημόσιο χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ παγκοσμίως κοντά στο %230.

Σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές υπάρχει πιθανότητα περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων μέσα στο ’26 οδηγώντας τον βασικό δείκτη έως το %1 -ένα επίπεδο που θεωρείται ουδέτερο για την οικονομία- ωστόσο μια τέτοια εξέλιξη ενδέχεται να προκαλέσει πολιτικές αντιπαραθέσεις εφόσον ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται ήρεμα προς τον αρχικό στόχο.
Μάλιστα αυτή η νέα εξέλιξη συμπίπτει χρονικά με πακέτα στήριξης εκ μέρους της κυβέρνησης ύψους %21 τρισ., προκειμένου αφενός να στηρίξει την οικονομική κατάσταση αφετέρου ώστε ν’ ανακουφίσει τους πολίτες απ’ τις πιέσεις λόγω πληθωρισμού).