Στυγερή γυναικοκτονία στην Τουρκία – πέθανε γιατί είπε «όχι»

Κύμα οργής αλλά και έντονες δια-δηλώσεις προκάλεσε η σοκαριστική γυναικοκτονία της νεαρής Τουρκάλας Πινάρ Γκιουλτεκίν, η οποία αποκαλύφθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. Επειτα από πέντε ημέρες εξαφάνισης, η 27χρονη φοιτήτρια βρέθηκε νεκρή το βράδυ της Τρίτης σε δασική περιοχή στην επαρχία Μούγλων της νοτιοδυτικής Τουρκίας.

Από τις καταθέσεις των υπόπτων προέκυψε τελικά πως ο πρώην σύντροφός της Τζεμάλ Μετίν Αβτζί τη δολοφόνησε με ξυλοδαρμό και στραγγαλισμό και, αφού έκαψε και τσιμέντωσε το νεκρό κορμί της, την παράτησε σε ένα δάσος στα Μούγλα. Ο δολοφόνος της νεαρής Πινάρ δεν φάνηκε να μετανοεί, δηλώνοντας μάλιστα ότι σκότωσε την πρώην σύντροφό του σε μια στιγμή θυμού, όταν εκείνη αρνήθηκε
να είναι μαζί του.

Ο 32χρονος δολοφόνος κλήθηκε από τις αρχές για να καταθέσει έπειτα από τη δήλωση εξαφάνισης της Πινάρ από την οικογένειά της, στις 16 Ιουλίου, ωστόσο αρχικώς αρνήθηκε το έγκλημα. Η κατάθεσή του άλλαξε όταν παρακολούθησε το βίντεο που είχε συλλέξει η αστυνομία και το οποίο κατέγραφε τον ίδιο να αγοράζει δύο μπιτόνια βενζίνη. Στη συνέχεια παραδέχθηκε ότι χτύπησε την Πινάρ επειδή αρνήθηκε να είναι πλέον μαζί του και έπειτα τη σκότωσε, ενώ εκείνη ήταν λιπόθυμη. Στην κατάθεσή του, ο Αβτζί κατέληξε να κατηγορεί το θύμα –μια κοινή πρακτική των θυτών σε περιπτώσεις γυναικοκτονίας– αναφέροντας πως τον απείλησε ότι θα μιλήσει στη γυναίκα του για τη σχέση τους και του ζητούσε χρήματα. «Τη σκότωσα σε μια στιγμή θυμού», υποστήριξε αμετανόητος.

Η σοκαριστική δολοφονία της 27χρονης Πινάρ έλαβε μεγάλες διαστάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της γειτονικής χώρας, με δεκάδες χιλιάδες χρήστες να εκφράζουν την οργή, τη λύπη και την αγανάκτησή τους για το νομοθετικό πλαίσιο, που δεν αποτρέπει αποτελεσματικά αντίστοιχα περιστατικά. Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε μια ανάρτηση στο Twitter, όπου εξέφρασε τη θλίψη του και καταδίκασε όλα τα εγκλήματα εις βάρος γυναικών, παρότι το κόμμα του στηρίζει την απόσυρση της χώρας από τις δεσμεύσεις της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης.

Ωστόσο, οι δολοφονίες ή οι άγριοι ξυλοδαρμοί γυναικών στην Τουρκία δεν είναι καθόλου σπάνιο φαινόμενο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του «We Will Stop Femicides Platform», μιας οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις γυναίκες, μόνο το 2019 δολοφονήθηκαν τουλάχιστον 474 γυναίκες, ενώ ήδη τους πρώτους έξι μήνες του 2020 έχουν δολοφονηθεί τουλάχιστον 146 γυναίκες. Οι δράστες ήταν σχεδόν πάντα πρώην σύντροφοι, άντρες της οικογένειάς τους σε εγκλήματα τιμής ή άντρες που ήθελαν σχέση μαζί τους σε αντίθεση με την επιθυμία των γυναικών.

Στην Τουρκία και συγκεκριμένα στην Κωνσταντινούπολη το 2011 υπογράφηκε η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. Η Τουρκία ήταν η πρώτη χώρα που επικύρωσε την συμμετοχή της σε αυτό, στο οποίο πλέον συμμετέχουν πάνω από 46 χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Σκοπός της σύμβασης αυτής είναι η παρεμπόδιση και η καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και η προστασία των θυμάτων θέτοντας παράλληλα τέλος στην ατιμωρησία των δραστών.

Ωστόσο στην Τουρκία παρά την ισχύ αυτού του νόμου μοιάζει ότι πολλά δεν έχουν αλλάξει. Στην πραγματικότητα, από τότε που υπογράφηκε η σύμβαση αυτή ο αριθμός των δολοφονημένων γυναικών έχει διπλασιαστεί με τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων να κατηγορούν την κυβέρνηση για την αποτυχία της να εφαρμόσει το νόμο. Το 2013 – πριν τεθεί ακόμα σε εφαρμογή το Σύμφωνο δολοφονήθηκαν 237 γυναίκες και από τότε ο αριθμός τους μόνο αυξάνεται. Το 2014 δολοφονήθηκαν 294 γυναίκες και το 2015 δολοφονήθηκαν 303. Το 2016 οι δολοφονίες αυξήθηκαν σε 328 και μια χρονιά αργότερα εκτοξεύτηκαν στις 409, για να αυξηθούν κι άλλο το 2018 σε 440 φτάνοντας το 2019 τις 474.

Οι ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Τουρκίας υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση προστατεύει περισσότερο τους άνδρες καθώς οι ποινές που επισύρουν τέτοια εγκλήματα είναι «χάδι», γι’ αυτό και τα εγκλήματα δεν σταματούν. Εξάλλου, η υπογραφή αυτής της σύμβασης είχε ούτως ή άλλως αντιμετωπιστεί με μεγάλη καχυποψία – αν όχι εχθρικότητα- από τα συντηρητικά μέσα ενημέρωσης και κοινωνικές ομάδες της χώρας. Μάλιστα, υπήρξαν έντονες πιέσεις στην Άγκυρα για να αποσυρθεί από το Σύμφωνο της Κωνσταντινούπολης με την αιτιολογία ότι αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στις παραδοσιακές οικογενειακές αξίες της Τουρκίας (!).

Η ιστορία της Πινάρ δεν είναι η πρώτη και δυστυχώς δεν θα είναι ούτε η τελευταία στην Τουρκία και δεν θα είναι η τελευταία σε παγκόσμιο επίπεδο. Κάθε φορά που μια γυναίκα λέει «όχι» ακόμα και στις «εξελιγμένες» δυτικές χώρες κινδυνεύει να πεθάνει ή να ξυλοκοπηθεί. Εξάλλου και στην χώρα μας υπήρξε η Ελένη στη Ρόδο, η Αγγελική στην Κέρκυρα, η Σούζαν στην Κρήτη, η Μυρτώ στην Πάρο και πολλές ακόμα «ανώνυμες» γυναίκες που έχουν υποστεί την βία ή την υφίστανται καθημερινά και δέχονται πολλές φορές και τα στραβά βλέμματα από την κοινωνία επειδή «ίσως και να πήγαιναν γυρεύοντας». Στην Ελλάδα το 2016 δολοφονήθηκαν από σύντροφο ή συγγενικό πρόσωπο 13 γυναικες, ενώ το 2017 δολοφονήθηκαν επτά. Το 2018 σημειώθηκαν ξανά 13 δολοφονίες, ενώ το 2019 «έκλεισε» με 12 φόνους. Τεράστιος είναι ο αριθμός όσων γυναικών κακοποιούνται καθημερινά από συζύγους, γονείς ή συντρόφους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, οι γυναικοκτονίες αποτελούν πλέον παγκόσμια μάστιγα. Υπολογίζεται κατά μέσον όρο ότι σε όλο τον κόσμο δολοφονούνται κάθε μέρα 137 γυναίκες από τον σύντροφό τους ή από κάποιον συγγενή τους. Επιπλέον, περισσότερες από τις μισές από τις 87.000 γυναίκες που δολοφονήθηκαν το 2017 φέρεται ότι έπεσαν νεκρές από τα χέρια των πιο στενών τους ανθρώπων. Από αυτές, σχεδόν 30.000 σκοτώθηκαν από τον σύντροφό τους και άλλες 20.000 από συγγενή τους. Στην έκθεση σημειώνεται ότι περισσότερα από 8 από τα 10 θύματα ανθρωποκτονιών που διαπράχτηκαν από συντρόφους τους ήταν γυναίκες. Όσον αφορά την Ευρώπη, οι γυναικοκτονίες που καταγράφηκαν ανέρχονται στις 3.000, ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός εντοπίζεται στην Ασία (20.000) και στην Αφρική (19.000).

«Και τελικά ας μιλήσουμε γι’ αυτήν την βαρβαρότητα. Δεν μπορώ να βρω όνομα για να την χαρακτηρίσω. Είναι περισσότερο από βαρβαρότητα. Ως πατέρας, δεν μπόρεσα να αναγνωρίσω την κόρη μου, όπως ήταν καμένη. Αυτό σκίζει την καρδιά μου. Εξάλλου, με αυτόν τον πόνο, δεν μπορώ να ζήσω. Δεν σκότωσε μόνο την κόρη μου, μας σκότωσε όλους», ανέφερε ο πατέρας της Πινάρ.