Τα αναπάντητα ερωτήματα για την αναβάθμιση των φρεγατών ΜΕΚΟ και οι φόβοι από την φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ»

Νέα προβλήματα φαίνεται ότι ανακύπτουν στο πολύπαθο πρόγραμμα της αναβάθμισης των φρεγατών ΜΕΚΟ του Πολεμικού Ναυτικού. Σειρά εργασιών που δεν έχουν προβλεφθεί είναι πολύ πιθανό να εκτινάξουν το πρόγραμμα αναβάθμισης στα ύψη, ίσως και πάνω από 300 εκατ. ευρώ. του Χρήστου Μαζανίτη Νέα προβλήματα στο πρόγραμμα αναβάθμισης των φρεγατών ΜΕΚΟ εμφανίζονται, τα οποία όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές στο enikos.gr μπορούν να εκτινάξουν το κόστος σε δυσθεώρητα ύψη. Στις 19 Ιουλίου 2025, υπό την ένδειξη «Απόρρητο» πέρασε από την Ειδική Συνεδρίαση της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων στην αίθουσα της Γερουσίας το έργο αναβάθμισης των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ, κλάσης ΥΔΡΑ. Αν και κουτσουρεμένο κατά 700 εκατ. ευρώ, το πρόγραμμα αδιαμφησβήτητα θα αποτελέσει το φιλί της ζωής για τις τέσσερις υπερπολύτιμες μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού. Κι ενώ πληθαίνουν οι φήμες νομικό μπλοκάρισμα του προγράμματος, από εταιρείες οι οποίες είχαν καταθέσει κοστολογημένες προτάσεις και ουδέποτε κλήθηκαν για να συζητήσουν επ’ αυτού από το ΓΕΝ, επί του «πεδίου» εμφανίζονται νέες προκλήσεις, εγείροντας ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίο ελήφθησαν οι τελικές αποφάσεις. Όπως έχουμε επισημάνει στο enikos.gr, από την πρώτη στιγμή προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση η απόφαση της ηγεσίας του Πολεμικού Ναυτικού να αναλάβει το ΠΝ την ευθύνη εκτέλεσης του έργου και όχι να ανατεθεί στο αρμόδιο ναυπηγείο ή σε υπεργολάβο – υπεύθυνο εκτέλεσης του προγράμματος. Κι αυτό διότι όταν υπογράφεται σύμβαση με κάποια εταιρεία ή φορέα, τότε υπάρχει κλεισμένη τιμή με “turnkey solution”, που σημαίνει πως για κάθε πρόβλημα που προκύψει εκτός προγράμματος ο πελάτης δεν επιβαρύνεται με το κόστος των απρόοπτων. Όπως συνέβη για παράδειγμα με την αναβάθμιση των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P-3B Orion, του ΠΝ, που μπορεί να μην έχουν παραδοθεί ακόμη, όμως – τουλάχιστον έτσι φαίνεται – το ΠΝ δεν έχει επιβαρυνθεί με το επιπλέον κόστος των εργασιών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν ανακύψει. Προς το παρόν, ο μόνος σίγουρος κερδισμένος του προγράμματος των ΜΕΚΟ είναι η γαλλική εταιρεία THALES, που έχει επιλεγεί να προμηθεύσει και να παραδώσει τα επιλεχθέντα νέα συστήματα στον ντόκο. Από εκεί και πέρα το κόστος και την ευθύνη εγκατάστασης τα αναλαμβάνει εξολοκλήρου το ΠΝ, το οποίο μοιράζει ρόλους σε διάφορες εταιρείες και εργολάβους για κάθε εργασία ξεχωριστά. Το εντυπωσιακό είναι ότι έχουν προβλέψει δαπάνη της τάξης των 19 εκατ. για τα ναυπηγεία. Ένα κόστος που οι καλά γνωρίζοντες των προβλημάτων των πλοίων αναφέρουν στο enikos.gr ότι δεν πρόκειται να φτάσει ούτε για… αστείο. Όπως μας εξηγούν, όταν προσπαθήσουν να αντικαταστήσουν μέρος από το σύστημα ψύξης του πλοίου θα διαπιστωθεί ότι εκτός από βουλωμένες σωλήνες υπάρχουν μέρη που χρήζουν πλήρους αντικατάστασης. Κι αυτό ανοίγει ντόμινο εργασιών, οι οποίες κοστίζουν σε χρήματα και σε χρόνο. Και δε θα είναι καθόλου απίθανο αν μόνο από αυτά το κόστος από τα 19 εκατ. ξεπεράσει τα 100 εκατ. Κι αυτά είναι μόνο η αρχή. Το νέο πανίσχυρο ραντάρ NS-110, που έχει παραγγελθεί, ζυγίζει περίπου 500 κιλά περισσότερα από το MW, που αυτή τη στιγμή είναι εγκατεστημένο. Γι’ αυτό το επιπλέον βάρος δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη μέχρι στιγμής για τις αυτονόητες εργασίες που πρέπει να γίνουν. Όπως δεν έχει υπάρξει πρόβλεψη αντικατάστασης και του πίνακα του πλοίου, που είναι άλλης εποχής και είναι σχεδιασμένος για να αντέχει συγκεκριμένα ηλεκτρικά φορτία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΣΑΛΑΜΙΣ, που είναι η 4η ΜΕΚΟ που παρέλαβε το ΠΝ το 1998 βρίσκεται πάνω από ένα χρόνο για συντήρηση στον ναύσταθμο, με τους τεχνικούς να έχουν διαπιστώσει σειρά δομικών προβλημάτων και τις επισκευές να μην τελειώνουν. Σε αυτά προστίθενται και ο κανιβαλισμός σε συγκεκριμένα μέρη του πλοίου που έχει γίνει. Κι αν η φρεγάτα ΣΑΛΑΜΙΣ, που είναι η πιο πρόσφατη, έχει παρουσιάσει τόσα σοβαρά δομικά προβλήματα, το ερώτημα είναι τι μπορεί να ανακαλυφθεί στα παλαιότερα ΥΔΡΑ, ΣΠΕΤΣΑΙ και ΨΑΡΑ. Με τα παραπάνω, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κάποιος ότι η αναβάθμιση των πλοίων κάθε άλλο παρά εφικτή είναι με τα 300 εκατ. ευρώ που έχουν προβλεφθεί. Και σίγουρα υπάρχουν πολύ υποψήφιοι μνηστήρες για να ισχυριστούν ότι αυτό γίνεται εν γνώσει ορισμένων ώστε εκβιαστικά να εκταμιευθούν χρήματα εκτός προγράμματος με την πρόφαση του «έκτακτου».