Διπλωματικές Εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο

Δώδεκα ημέρες έχουν περάσει από την απροσδόκητη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στα γραφεία της προεδρίας στο Ντολμάμπαχτσε. Χωρίς καμία προειδοποίηση, μια τελευταία στιγμή ανακοίνωση από την προεδρία ενημέρωσε ότι η Ιταλή πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι και ο Λίβυος πρωθυπουργός Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπέιμπα έφτασαν για να συναντηθούν κεκλεισμένων των θυρών με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν και τους στενούς του συνεργάτες.

Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι πίσω από τα επίσημα χαμόγελα διαμορφώνονται σημαντικές διπλωματικές κινήσεις – που αφορούν τις ενεργειακές διαδρομές και τη στρατηγική επιρροή στη Μεσόγειο. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αυτή η συνάντηση θα μπορούσε να επαναστατήσει τις συμμαχίες και να αναδιαρθρώσει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Ο ελληνικός τύπος ανέφερε πως η απουσία της Ελλάδας από αυτή τη τριμερή συνάντηση αποτελεί διπλωματική ήττα, υποδεικνύοντας ότι η Μελόνι φαίνεται να έχει γυρίσει την πλάτη της στη χώρα μας.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι μετά από μια περίοδο σιωπής σχετικά με την τριμερή διάσκεψη, ένα εκτενές άρθρο στη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Σαμπάχ επανέφερε το θέμα. Το άρθρο εξετάζει τις νέες ισορροπίες που ενδέχεται να διαμορφωθούν στην Ανατολική Μεσόγειο λόγω της μειωμένης επιρροής της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή και τη Συρία μετά τις πρόσφατες πολιτικές αλλαγές,καθώς επίσης και λόγω των συνεχιζόμενων γεγονότων στη Γάζα. Για την Ευρώπη, ο αρθρογράφος βλέπει αυξανόμενες προκλήσεις ασφαλείας καθώς χώρες όπως η Γαλλία χάνουν σταδιακά την επιρροή τους σε περιοχές όπως η Ανατολική Μεσόγειος, η Αφρική και οι χώρες της Μέσης Ανατολής.

«Η Λιβύη δεν εστιάζει πλέον μόνο σε εσωτερικά ζητήματα»

Σχολιάζοντας τη συνάντηση της 1ης Αυγούστου, ο αρθρογράφος σημείωσε πως δεν ακολουθήθηκαν τα καθιερωμένα διπλωματικά πρωτόκολλα ενώ εξετάστηκαν θέματα ενεργειακής συνεργασίας καθώς επίσης οικονομικά ζητήματα αλλά και το ζήτημα των παράτυπων μεταναστευτικών ρευμάτων. «Η Λιβύη δεν ασχολείται πλέον αποκλειστικά με την εσωτερική της δυναμική», τονίζει το άρθρο προσθέτοντας πως έχει αποκτήσει καθοριστικό ρόλο στις νέες εμπορικές, πολιτικές και στρατιωτικές ισορροπίες στην περιοχή – κάτι που αποδείχθηκε μέσω αυτής της συνάντησης.

Κατά τη Σαμπάχ «οι υπερβολικές αξιώσεις της Ελλάδας αρχίζουν να θέτουν σε κίνδυνο τα συμφέροντα των γειτονικών χωρών». Η Αθήνα φαίνεται δυσαρεστημένη με την έλλειψη υποστήριξης από Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ ενώ παρακολουθεί ανήμπορη τη συνεργασία μεταξύ Τουρκίας, Λιβύης και Ιταλίας.

Η Ιταλία Επιχειρεί Προσεγγίσεις

Aπαντώντας στο γιατί συμμετέχει τόσο ενεργά η Ιταλία στις εξελίξεις αυτές, το άρθρο εξηγεί πως σκοπεύει να ενισχύσει τις σχέσεις με Τουρκία και Λιβύη ώστε να έχει λόγο στις εξελίξεις γύρω από παράτυπη μετανάστευση αλλά κι ενεργειακά έργα σε μία εποχή όπου οι ευρωπαϊκές χώρες δυσκολεύονται να υιοθετήσουν κοινές πολιτικές για την περιοχή αυτή.

Aκόμη κι αν δεν έχει επισήμως αναγνωρίσει τη συμφωνία μεταξύ Άγκυρας-Τρίπολης, φαίνεται πως η Ιταλία αποδέχεται αυτήν τη νέα πραγματικότητα έχοντας ήδη υπογράψει ξεχωριστές συμφωνίες με άλλες χώρες όπως είναι η Αλγερία κι η Τυνησία. Το άρθρο θεωρεί πιθανό οι διαδικασίες που ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια αυτής της τριμερούς διάσκεψης στην Κωνσταντινούπολη μπορεί σύντομα να επεκταθούν ώστε να περιλάβουν περισσότερα κράτη του ανατολικά μέρους αυτού του θαλάσσίου δρόμου.

Mετά λοιπόν από αυτήν τη σημαντική σύνοδο οι τρεις αρχηγοί αποφάσισαν ξανά σύντομα συναντήσεις μόλις ολοκληρωθούν οι εργασίες των σχετικών επιτροπών τους. Για πολλούς παρατηρητές μέσα στην Τουρκία αυτό σημαίνει δημιουργία ενός νέου στρατηγικού άξονα στη Μεσογεική περιοχή ενισχύοντας περαιτέρω τις σχέσεις μεταξύ Ιταλών κι Τούρκων μαζί με στρατιωτική στήριξη προς τον λιβυκό λαό εκ μέρους Άγκυρας.