Διπλωματική Κρίση στις Σχέσεις Ελλάδας και Λιβύης

Οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης εισέρχονται σε μια περίοδο αυξανόμενης διπλωματικής έντασης,καθώς πλησιάζει η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στις αρχές Ιουλίου. Η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας της Τρίπολης αντέτεινε σφοδρές αντιδράσεις στην απόφαση της Αθήνας να προχωρήσει σε διεθνή πρόσκληση για υποβολή προσφορών σχετικά με έρευνες και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης. Η λιβυκή κυβέρνηση κατηγορεί την Ελλάδα ότι παραβαίνει κυριαρχικά δικαιώματα, ισχυριζόμενη ότι ορισμένα από τα «οικόπεδα» βρίσκονται σε θαλάσσιες ζώνες που είναι υπό «διεθνή αμφισβήτηση».

Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Λιβύης ήρθε ως αντίκτυπος στα δημοσιεύματα που σχετίζονται με την ελληνική πρόσκληση για τις θαλάσσιες έρευνες. Αυτή η κίνηση θεωρείται ότι έχει ευρύτερες γεωπολιτικές προεκτάσεις, καθώς συνοδεύεται από παρασκηνιακές διεργασίες για την επαναφορά του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, το οποίο αφορά τη θαλάσσια οριοθέτηση Άγκυρας – Τρίπολης το 2019.

Η ελληνική πλευρά αντέδρασε άμεσα, δηλώνοντας ότι ενεργεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Υπογραμμίζει πως δεν πρόκειται να παραιτηθεί από τα κυριαρχικά δικαιώματα της. Σε αυτό το πλαίσιο, πηγές του Υπουργείου Εξωτερικών ανέφεραν στο enikos.gr: «η Ελλάδα δεν φοβάται να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και αυτό αποδεικνύει η αντίδραση της Λιβύης». Παράλληλα,οι διαδικασίες αδειοδότησης γίνονται απολύτως νόμιμα σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η χρονική συγκυρία αυτής της έντασης αποκτά επιπλέον σημασία καθώς συμπίπτει με τις προσπάθειες των Αθηναίων να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές ισορροπίες ανάμεσα στις δύο λιβυκές διοικήσεις – αυτήν στην Τρίπολη και αυτήν στη Βεγγάζη – μέσω των επικείμενων επισκέψεων του Έλληνα ΥΠΕΞ τόσο στη Δυτική όσο και στην Ανατολική Λιβύη. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει συναντήσεις τόσο με την κυβέρνηση στην Τρίπολη όσο και με τη στρατιωτική ηγεσία στη Βεγγάζη, συμπεριλαμβανομένου του στρατηγού Χάφταρ.

Στο μεταξύ, οι πολιτικοί φορείς ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ ασκούν κριτική στους κυβερνητικούς χειρισμούς αναφορικά με την ανακοίνωση του υπουργείου εξωτερικών της Λιβύης. Ο υπεύθυνος Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών Πολιτικών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Δημήτρης Μάντζος δήλωσε: «Η ανακοίνωση αυτή που αμφισβητεί τα εθνικά μας κυριαρχικά δικαιώματα αποτελεί νέα ανησυχητική εξέλιξη εις βάρος των συμφερόντων μας». Από την πλευρά τους οι ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εξέφρασαν τη διαφωνία τους τονίζοντας πως αυτή η νέα διπλωματική αποτυχία είναι αποτέλεσμα μιας χωρίς σχέδιο εξωτερικής πολιτικής εκ μέρους κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Καταγγελία κατά Ελλάδας για Παραβάσεις Κυριαρχίας

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης εξέδωσε ανακοίνωση όπου εκφράζει σοβαρή ανησυχία σχετικά με όσα αναφέρθηκαν στο τεύχος (3335) ενός ευρωπαϊκού περιοδικού που δημοσιεύθηκε στις 12 Ιουνίου 2025 σχετικά με τις ελληνικές αρχές που καλούν σε διεθνή προσφορά για εξερεύνηση υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης. Ορισμένες περιοχές φέρονται να εμπίπτουν εντός ζωνών υπό αμφισbetáτηση από τη λιβυκή πλευρά.

Στην ανακοίνωση τονίζεται πως «αυτό συνιστά κατάφωρη παρα violation των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας», ενώ καλείται η Ελλάδα να επιδείξει υπευθυνότητα λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
«Ελπίδα μας είναι οι ελληνικές αρχές να προτιμήσουν τον διάλογο ως μοναδικό δρόμο προς βιώσιμες λύσεις», καταλήγει η δήλωση.