Νέα Πολιτική Φορολογίας Εναλλακτικών Προϊόντων Καπνού

Μια καινοτόμος πρόταση για τη φορολογία εναλλακτικών προϊόντων καπνού αναλύεται σε πρόσφατο κείμενο πολιτικής που δημοσιεύει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ).Το κείμενο υπογράφει ο Παναγιώτης Λιαργκόβας, καθηγητής στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και πρόεδρος του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).

Η εισαγωγή ενός νέου φορολογικού πλαισίου μπορεί να ενισχύσει τα κίνητρα για τη χρήση εναλλακτικών προϊόντων όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ή τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού. Αυτά τα προϊόντα παράγουν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα βλαβερών ουσιών σε σύγκριση με τα παραδοσιακά τσιγάρα, προσφέροντας μια λιγότερο επιβλαβή επιλογή για τους καπνιστές, σύμφωνα με την άποψη του ΚΕΦΙΜ. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το κάπνισμα ευθύνεται για 8 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο.

Η φορολογία μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο περιορισμού της κατανάλωσης καπνού, προωθώντας την αντικατάσταση των παραδοσιακών τσιγάρων με λιγότερο επιβλαβή προϊόντα μέσω διαφορών στους φορολογικούς συντελεστές. Αυτό θα μπορούσε να ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να στραφούν σε εναλλακτικά προϊόντα.

Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και οι θερμαινόμενοι τύποι καπνού καταγράφουν 80-90% χαμηλότερες συγκεντρώσεις βλαβερών ουσιών σε σχέση με τα συμβατικά τσιγάρα, καθιστώντας τους μια πιο ασφαλή επιλογή. Μια έρευνα που διεξήχθη το 2018 από τις αρχές Δημόσιας Υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο αποδεικνύει ότι αυτά τα θερμαινόμενα προϊόντα είναι ασφαλέστερα από τις παραδοσιακές μορφές καπνού. Η ανάπτυξη δημόσιας πολιτικής που θα περιλαμβάνει ένα διαφοροποιημένο φορολογικό σύστημα ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας των διαφόρων τύπων καπνού αποτελεί πρόκληση αλλά αξίζει τον κόπο καθώς οι δυνατότητες των εναλλακτικών αυτών προïόντων να σώσουν ζωές είναι σαφείς.

Στις προτάσεις του ΚΕΦΙΜ περιλαμβάνεται η ιδέα ότι το φορολογικό πλαίσιο για αυτά τα εναλλακτικά προϊόντα θα μπορούσε να έχει μειωμένους συντελεστές φόρου συγκριτικά με εκείνον των συμβατικών τσιγάρων ώστε να ενθαρρύνει τους καταναλωτές αυτών των νέων επιλογών στην αλλαγή συνηθειών τους. Ο Γενικός Διευθυντής του ΚΕΦΙΜ Νίκος Ρώμπαπας δήλωσε σχετικά: «Η διαφοροποίηση της φορολόγησης βάσει της ζημιάς που προκαλούν αυτά τα προϊόντα στους χρήστες είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη μείωση της υγειονομικής ζημιάς στους ήδη υπάρχοντες χρήστες». Είναι σημαντικό οι σχετικές προϋποθέσεις εφαρμογής αυτής της πρακτικής να συζητηθούν εκτενώς.