Δημοψήφισμα 2015: Δέκα Χρόνια Από Την Ιστορική Απόφαση

Η ημερομηνία ήταν 5 Ιουλίου 2015, όταν η Ελλάδα βρισκόταν σε μία από τις πιο αναταραγμένες πολιτικά περιόδους της ιστορίας της. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και των διεθνών θεσμών (Κομισιόν, ΕΚΤ, ΔΝΤ) είχαν σταματήσει, οι τράπεζες είχαν κλείσει και το ημερήσιο όριο αναλήψεων είχε οριστεί στα 60 ευρώ.Σε αυτό το τεταμένο κλίμα οι πολίτες καλούνταν να ψηφίσουν «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα που ανακοίνωσε ο τότε Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Σήμερα συμπληρώνονται δέκα χρόνια από την ημέρα εκείνη και τη συντριπτική νίκη του «ΟΧΙ» απέναντι στην πρόταση των δανειστών. Το πρωί του Σαββάτου, στις 27 Ιουνίου 2015, ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τις 5 Ιουλίου. Οι πολίτες κλήθηκαν να αποφασίσουν αν θα αποδεχτούν ή θα απορρίψουν την πρόταση των δανειστών που είχε κατατεθεί στις 25 Ιουνίου.

Η πρόταση του υπουργικού συμβουλίου εγκρίθηκε από τη Βουλή στις 28 Ιουνίου με ψήφους υπέρ (178) από τον ΣΥΡΙΖΑ, τους Ανεξάρτητους Έλληνες και τη Χρυσή Αυγή έναντι (120) ψήφων κατά από τη Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Δύο βουλευτές απείχαν.

Το ερώτημα που τέθηκε στους ψηφοφόρους ήταν το εξής: «Πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας που κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο eurogroup της 25.06.2015;». Όσοι δεν συμφωνούσαν με την πρόταση έπρεπε να ψηφίσουν: ΔΕΝ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΟΧΙ ενώ όσοι συμφωνούσαν έπρεπε να επιλέξουν: ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΝΑΙ.

Οι υποστηρικτές του «ΟΧΙ» περιλάμβαναν τον ΣΥΡΙΖΑ, τους Ανεξάρτητους Έλληνες και τη Χρυσή Αυγή ενώ οι υποστηρικτές του «ΝΑΙ» ήταν η Νέα Δημοκρατία καθώς επίσης και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης όπως το ΠΑΣΟΚ και το Κίνημα Αλλαγής. Το ΚΚΕ προέτρεψε τους πολίτες να επιλέξουν άκυρο στην κάλπη.

Κατά τα λεγόμενα των κομμάτων υπέρ του «ΝΑΙ», η ουσία του ερωτήματος αφορούσε την παραμονή στην Ευρώπη και στο ευρώ. Αντίθετα οι υποστηρικτές του «ΟΧΙ», θεωρούσαν ότι αυτή η επιλογή δεν σήμαινε απαραίτητα μια διάσταση με την Ευρωζώνη αλλά μπορούσε να λειτουργήσει ως διαπραγματευτικό εργαλείο για καλύτερους όρους στη συνέχεια.

Tην Κυριακή λοιπόν στις κάλπες προσέρχονταν οι Έλληνες πολίτες με τις τράπεζες κλειστές λόγω τραπεζικής αργίας που επιβλήθηκε μετά την μη παράταση προγράμματος στήριξης από Eurogroup μέχρι τις αρχές Ιουλίου. Η κυβέρνηση αναδείχθηκε νικητής καθώς επικράτησε συντριπτικά με ποσοστό περίπου στο 61% υπέρ του ΟΧΙ έναντι μόλις 38% για το ΝΑΙ.
Οι πανηγυρισμοί στην πλατεία Συντάγματος κράτησαν μέχρι τα ξημερώματα όπου πλήθος κόσμου φώναζε ότι “το μεγάλο όχι είναι φωνή λαού” κρατώντας ελληνικές σημαίες.

Ωστόσο παρά την εντυπωσιακή νίκη στον λαό ο Αλέξης Τσίπρας υπό πίεση αποφάσισε τελικά να προχωρήσει σε συμφωνία με τους δανειστές ύστερα από μια μακρά διαβούλευση διάρκειας σχεδόν μιας ημέρας.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη Die Welt δήλωσε σχετικά: “Η κατάσταση τότε ήταν πολύ δύσκολη… Με βάση αυτά που γνωρίζουμε σήμερα μπορούμε φυσικά να αξιολογούμε διαφορετικά τα γεγονότα… Ωστόσο πρέπει πάντα να παίρνουμε αποφάσεις όταν βρίσκονται μπροστά μας.”