Τρεις ταινίες και μια συζήτηση με τον Richard C. Ledes στο Λόφος Art Project

Στο πλαίσιο της έκθεσης-video installation Athens Sanctuary του Richard C. Ledes στο Λόφος art project (27 Ιουνίου-28 Ιουλίου 2025), θα προβληθούν 3 ταινίες επιλογής του, παρουσία του σκηνοθέτη και θα πραγματοποιηθεί μια ιδιαίτερα επίκαιρη συζήτηση. Ο βραβευμένος σκηνοθέτης, συγγραφέας και media artist Richard C. Ledes, ζει ανάμεσα στη Νέα Υόρκη, την Αθήνα και το Παρίσι. Ανάμεσα στις ταινίες του περιλαμβάνεται το, βασισμένο σε αληθινή ιστορία, «Adieu Lacan» (2021), που καταγράφει μέρη από την ψυχαναλυτική θεραπεία μιας γυναίκας με τον αντισυμβατικό Γάλλο αναλυτή Ζακ Λακάν. Η ταινία έκανε sold out πανελλαδική πρεμιέρα το 2024 στο 13ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, που διοργανώνει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Τετάρτη 9 Ιουλίου, 21.00 Free Won’t Move Out – μυθοπλασία/δράμα (2012, 74’) Με πρωταγωνιστή τον Έλιοτ Γκουλντ, παρακολουθούμε τρεις γενιές μιας οικογένειας που παλεύουν με την επιδεινούμενη υγεία της παλαιότερης γενιάς. Γυρισμένη στο σπίτι όπου μεγάλωσε ο καλλιτέχνης λίγο αφότου οι γονείς του μετακόμισαν. Τετάρτη 16 Ιουλίου, 21.00 The Dark Side – ντοκιμαντέρ/ρομαντική κωμωδία (2015, 51’) Όταν κόβεται το ρεύμα κατά τη διάρκεια του τυφώνα Σάντι, ένας άντρας τηλεφωνεί κατά λάθος στην πρώην κοπέλα του. Θεωρώντας το ως σημάδι, ξεκινάει για να τη βρει. Η ταινία είναι ντοκιμαντέρ με στοιχεία ρομαντικής κωμωδίας. Περιέχει σπάνια πλάνα από τη χειρότερη πυρκαγιά στην ιστορία της Νέας Υόρκης από τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Τα πλάνα γυρίστηκαν από έναν πυροσβέστη που εμφανίζεται στην ταινία και αφηγείται την εμπειρία του από τη φωτιά στο σπίτι του. Δευτέρα, 21 Ιουλίου, 20.00 Ομιλία: «Εγώ αποφασίζω ποιος είναι Παλαιστίνιος». Ο καλλιτέχνης μιλά για τις οπτικές γωνίες γύρω από τη γενοκτονία που διεξάγεται από το Κράτος του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων, όπως αντλούνται από την ταινία μυθοπλασίας του, «V13», για τη διαμόρφωση της ναζιστικής κοσμοθεωρίας στη Βιέννη πριν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συγκρίνει τις διαφορές μεταξύ του Νεοελληνισμού του 19ου αιώνα με τη σημασία της θέσης του άλλου στην ελληνική τραγωδία, συγκρίνοντάς το ακολούθως με τη διαφορά μεταξύ του Σιωνισμού και της σημασίας του Ιουδαϊσμού για τον Σίγκμουντ Φρόιντ. Τετάρτη 23 Ιουλίου, 21.00   No Human Is Illegal, ντοκιμαντέρ (2017, 60’) Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στο νησί της Μυτιλήνης, τον Απρίλιο του 2016. Ο καλλιτέχνης με ένα μικρό συνεργείο, κινηματογράφησε την προσωπική του συνάντηση με τον κόσμο των παράτυπων μεταναστών που κρατούνταν στο ελληνικό νησί, συνδέοντας παράλληλα την άσχημη κατάστασή τους με τη φυγή των Ποντίων παππούδων του από την Τουρκία στη Νέα Υόρκη το 1923. Οι ταινίες έχουν ελληνικούς υπότιτλους και θα ακολουθούν Q&As στα αγγλικά με τον σκηνοθέτη. Είσοδος ελεύθερη. Σχετικά με την έκθεση Το Athens Sanctuary είναι μια βιντεο-εγκατάσταση σε μορφή τετράπτυχου, σε σκηνοθεσία του Αμερικανού σκηνοθέτη ελληνικής καταγωγής Richard C. Ledes. Για το έργο ο Ledes συνεργάστηκε με τη διεπιστημονική καλλιτέχνιδα Alisha Trimble (aka Αλίκη Παυλή/ Aliki Pavli), επίσης ελληνικής καταγωγής, η οποία εμπνεύστηκε τη σύγχρονη χορογραφία, σχεδίασε τα κοστούμια και χορεύει μαζί με έξι ακόμη χορευτές υπό τους ήχους της techno μουσικής που έγραψε ο συνθέτης Anthony P (aka Adonis Palaskas). Το έργο αντλεί έμπνευση από τις τραγωδίες «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή και «Ευμενίδες» του Αισχύλου και ξεκίνησε ως μια αναστοχαστική προσέγγιση στην εμπειρία του Ledes κατά τη διάρκεια γυρισμάτων στη Λέσβο με πρόσφυγες και ανθρώπους που τους βοηθούσαν. Μέσα από τη σύμπτυξη των δύο τραγωδιών, το Athens Sanctuary αναδεικνύει θεματικές που ανατρέπουν την πλάνη ότι η πλήρης απομόνωση και ο αποκλεισμός – είτε ως ατομική επιλογή είτε ως συλλογική στρατηγική – μπορούν να λειτουργήσουν. Αντίθετα, υποστηρίζει την αναγκαιότητα αναγνώρισης της ετερότητας ως αναφαίρετου συστατικού της ατομικής και συλλογικής μας ταυτότητας. Η επικαιρότητα αυτού του έργου καθίσταται προφανής σε μια εποχή όπου ο πόλεμος και η γενοκτονία, εκτός από τις δεκάδες χιλιάδες θυμάτων (στην πλειονότητά τους μάλιστα παιδιά – προς δόξαν της προόδου), γεννούν και εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, οι οποίοι αντιμετωπίζονται με βαρβαρότητα και αποκλεισμό στα σύνορα των σύγχρονων φρουρίων. Η παράσταση κινηματογραφήθηκε από τον Richard C. Ledes και ένα συνεργείο με επικεφαλής τον διευθυντή φωτογραφίας Αλέξανδρο Κακούρη. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν σε λατομείο μαρμάρου στις πλαγιές του Πεντελικού όρους – στο ίδιο βουνό από το οποίο εξορύχθηκε το μάρμαρο για την ανέγερση της Ακρόπολης τον 5ο αιώνα π.Χ., μετά τους Ελληνοπερσικούς πολέμους. Ο ντοκιμαντερίστας φωτογράφος Γιώργος Βδοκάκης κατέγραψε τις δύο ημέρες των γυρισμάτων. Τα χορευτικά αποσπάσματα που προέκυψαν, επεξεργάστηκαν στη συνέχεια από τον μοντέρ Αλέξανδρο Καντώρο και τον Richard C. Ledes, ώστε να σχηματίσουν τέσσερις κάθετα τοποθετημένες οθόνες. Η συγκεκριμένη διάταξη επιτρέπει στο μοντάζ να αξιοποιήσει δημιουργικά την κίνηση των χορευτών, αναδεικνύοντας τη ροή ανάμεσα στα επιμέρους καρέ. Σημείωμα του Richard C. Ledes Το 2017 συνεργαζόμενος με την Ελληνίδα παραγωγό Λαμπρινή Θωμά, γύρισα μια ταινία για τους πρόσφυγες που έφθαναν στη Λέσβο. Οι γονείς του πατέρα μου, το 1923, είχαν φύγει από την Τουρκία ως Πόντιοι πρόσφυγες με πλοίο που τους μετέφερε απευθείας στη Νέα Υόρκη. Πολλοί άλλοι Πόντιοι Έλληνες είχαν διαφύγει μέσω της Λέσβου, όπου το 2017 βρέθηκα να κινηματογραφώ έναν άλλο πληθυσμό προσφύγων. Ο πατέρας μου δεν ήθελε τα παιδιά του να μάθουν ελληνικά. Βαφτίστηκα Επισκοπιανός, όπως η μητέρα μου, και μου έδωσαν το όνομα Ρίτσαρντ, όπως ο πατέρας της και ο αδερφός της, ενώ πήρα και το επίθετό της ως μεσαίο όνομα. Ωστόσο, μετά από ένα ταξίδι μου στην Ελλάδα, όταν ο Έλληνας παππούς μου πλήρωσε για να συμμετέχω σε μια καλοκαιρινή κατασκήνωση που διοργάνωνε η Αρχιεπισκοπή της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας της Βόρειας Αμερικής, την ερωτεύτηκα – μαζί με τις συγκρούσεις και τις αντιφάσεις της. Καθώς αυτή ήταν η μόνη μου σύνδεση με την Ελλάδα, άρχισα να μαθαίνω Αρχαία Ελληνικά όταν ήμουν δώδεκα χρονών και συνέχισα να το κάνω μέχρι να ολοκληρώσω το διδακτορικό μου στη Συγκριτική Φιλολογία. Η δική μου εμπειρία με την ελληνική γλώσσα είναι κυρίως μέσα από την ελληνική τραγωδία. Ο πατέρας μου, αν και ξεκίνησε τη ζωή του ως παιδί μιας φτωχής ελληνικής οικογένειας μεταναστών στο Μπρονξ, κατάφερε να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Yale και παντρεύτηκε με κόρη προτεσταντικής οικογένειας με αγγλοσαξονική καταγωγή, όμως δεν κάλεσε τους φτωχούς μετανάστες γονείς του στον γάμο του – κάτι που μου αποκάλυψε αργότερα η μητέρα του και γιαγιά μου εκφράζοντας και τον πόνο που αυτό της προκάλεσε. Για πολλούς ανθρώπους, τα Αρχαία Ελληνικά ταυτίζονται με τη συμβολή τους στη διαμόρφωση της ιδεολογίας της λευκής φυλετικής ανωτερότητας των Αρίων Ευρωπαίων τον 18ο και 19ο αιώνα. Για μένα, αντίθετα, ταυτίζονται με αυτό που ο Γάλλος φιλόσοφος Ζακ Ντεριντά ονόμασε «η εισβολή του Άλλου». Αυτό βρίσκεται στον πυρήνα της ελληνικής τραγωδίας. Οι «Ευμενίδες» του Αισχύλου και ο «Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ» του Σοφοκλή επικεντρώνονται σε έναν χαρακτήρα που είναι μη-πολίτης. Στη σημερινή εποχή, με την επιστροφή του εθνοτικού εθνικισμού και των συναφών ρατσιστικών εγκλημάτων, το Athens Sanctuary μας υπενθυμίζει την Αρχαία Ελλάδα ως μια δύναμη αντίστασης στο φασισμό και την ανάγκη να αναγνωρίζουμε και να τιμούμε την ετερότητα — τόσο μέσα μας όσο και μέσα στις κοινωνίες μας. Richard C. Ledes Βιογραφικό Ο βραβευμένος σκηνοθέτης, συγγραφέας και media artist Richard C. Ledes, έχει βάση τη Νέα Υόρκη, την Αθήνα και το Παρίσι. Σπούδασε Αρχαία Ελληνικά, Αγγλική Φιλολογία και Θέατρο στο Amherst College της Μασαχουσέτης και πήρε διδακτορικό τίτλο στη Συγκριτική Λογοτεχνία από το New York University (NYU). Το έργο του διερευνά την έννοια του “μέσου” σε ποικίλες σημασίες που περιλαμβάνει και τη γλώσσα, ως αυτό που παρεμβάλλεται ανάμεσα στους ανθρώπους και την άμεση εμπειρία. Μέσα από το έργο του, ο δημιουργός επιδιώκει να εκτρέψει τον συνηθισμένο τρόπο σκέψης μας και να δημιουργήσει ένα άνοιγμα προς το άρρητο και εκείνο που δεν μπορεί να αναπαρασταθεί. Ανάμεσα στις ταινίες του περιλαμβάνεται το, βασισμένο σε αληθινή ιστορία, «Adieu Lacan» (2021), με τον David Patrick Kelly και την Ismenia Mendes. Η ταινία που καταγράφει μέρη από την ψυχαναλυτική θεραπεία μιας γυναίκας με τον αντισυμβατικό Γάλλο αναλυτή Ζακ Λακάν έκανε πέρσι sold out πανελλαδική πρεμιέρα στο 13ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, που διοργανώνει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Πέρσι επίσης κυκλοφόρησε η ρομαντική κωμωδία «Ikonophile Z» (2024) με πρωταγωνιστές τους Betsy Aidem, Mitzi Akaha και T. Ryder Smith. Ακόμη, o Richard C. Ledes σκηνοθέτησε τις ταινίες «Foreclosure» (2014) με τον Michael Imperioli, «A Hole in One» (2004) με τη Michelle Williams και τον Meat Loaf, «The Caller» (2008 – βραβείο Made in New York στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Tribeca), «Fred Won’t Move Out» (2012 – επιλέχθηκε από το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου BFI ως μία από τις δέκα καλύτερες ταινίες του Elliott Gould). Η τελευταία ταινία του, «V13» (2024), η δεύτερη που εξερευνά την πρακτική της ψυχανάλυσης, με τον Alan Cumming στον ρόλο του Σίγκμουντ Φρόιντ, προβάλλεται αυτόν τον καιρό με μεγάλη επιτυχία στην Ευρώπη και την Αμερική. Πληροφορίες: Προβολές: Τετάρτη 9, 16 και 23 Ιουλίου στις 21.00. Ομιλία: Δευτέρα 21 Ιουλίου ATHENS SANCTUARY, Video Installation 28 Ιουνίου – 31 Ιουλίου 2025 Λόφος Art Project, Βελβενδού 39, Κυψέλη Ημέρες & ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Κυριακή | 18:00-21:00 Είσοδος: ελεύθερη Πληροφορίες: www.lofosartproject.com | Facebook | Instagram ATHENS SANCTUARY, Συντελεστές Καλλιτέχνες-Δημιουργοί: Richard C. Ledes (Ρίτσαρντ Σ. Λεντζ) & Alisha Trimble (Αλίσα Τρίμπλ, γνωστή και ως Αλίκη Παυλή) | Παραγωγή, Σκηνοθεσία και Πρωτότυπη Ιδέα: Richard C. Ledes | Χορογραφία, Κοστούμια βιώσιμης μόδας και πρώτη χορεύτρια: Alisha Trimble | Συμπαραγωγή: Λαμπρινή Θωμά Διευθυντής Φωτογραφίας: Αλέξανδρος Κακούρης | Μουσική: Anthony P. (Αντώνης Παλάσκας) | Μοντάζ: Αλέξανδρος Καντώρος | Φωτογράφος παραγωγής: Γιώργος Βδοκάκης | Διάρκεια: 18’ Χορευτές: Μίρκα Χαλκιά, Ruta Gilyte (Ρούτα Γκιλίτε), Αναστάσης Καραχανίδης, Άγγελος Παπαδόπουλος, Σοφία Πούχτου, Niko Rupllem (Νίκο Ρούπλεμ)