Σφοδρή αντίδραση της Μόσχας στη χρησιμοποίηση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Ε.Ε.

Ο Ντιμίτρι Μεντβέντεφ εξέφρασε μία κατηγορηματική προειδοποίηση ότι η χρήση έως και 105 δισ. δολαρίων από τα πάγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την οικονομική στήριξη της Ουκρανίας μπορεί να θεωρηθεί «casus belli» (αιτία πολέμου), επισημαίνοντας την κλιμάκωση των δηλώσεων από τη Μόσχα, τη στιγμή που η Κομισιόν επεξεργάζεται ένα νέο σχέδιο χρηματοδότησης για το Κίεβο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει ένα φιλόδοξο και ενδεχομένως πολιτικά ευαίσθητο εγχειρίδιο χρηματοδότησης της Ουκρανίας, προτείνοντας να χρησιμοποιηθούν μέχρι 105 δισ. δολάρια από τα πάγωμένα περιουσιακά στοιχεία που διατηρούν ευρωπαϊκές τράπεζες. Το σχέδιο αυτό, το οποίο παρουσιάστηκε την Τετάρτη, στοχεύει στη δημιουργία ενός «δανείου αποζημιώσεων» ώστε να καλύψει σχεδόν τα δύο τρίτα του χρηματοδοτικού κενού της χώρας για την περίοδο 2026-2029, όπως υπολογίζει το ΔΝΤ.

Η Κομισιόν προσφέρει δύο εναλλακτικές λύσεις στα κράτη-μέλη: είτε απευθείας αξιοποίηση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων είτε άντληση κεφαλαίων μέσω διεθνούς δανεισμού. Η πρώτη επιλογή απαιτεί απλή πλειοψηφία ενώ η δεύτερη ομοφωνία.

Απειλές από τη Ρωσία: «Δικαιολογία για πόλεμο»

Η αντίδραση της Μόσχας ήταν άμεση και έντονη. Ο Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, ανέφερε ότι οι ενέργειες της ΕΕ θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν διεθνώς ως μια ειδική μορφή casus belli και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο σοβαρών «συνεπειών» για τις Βρυξέλλες και τα κράτη που θα συμμετάσχουν στην διαδικασία αυτή. Σε ανάρτηση στο Telegram τόνισε: «Αν η Ευρώπη προσπαθήσει να καταλάβει ρωσικά περιουσιακά στοιχεία μέσω ενός δήθεν “δανείου επανορθώσεων”,τέτοιες πράξεις ίσως εκληφθούν ως αιτία πολέμου.»

Η Ρωσία έχει επαναλαμβάνει τις απειλές περί αντιμέτρων ενώ η ΕΕ τονίζει ότι δεν πρόκειται περί κλοπής καθώς η Ουκρανία θα είναι υποχρεωμένη να επιστρέψει το ποσό μόνο εφόσον η Ρωσία καταβάλλει μελλοντικές αποζημιώσεις λόγω του πολέμου.

Εσωτερικές αντιστάσεις στην ΕΕ

Παρόλο που υπάρχει πίεση για περαιτέρω στήριξη προς την Ουκρανία, οι προτάσεις αυτές προκαλούν τριγμούς μέσα στην ΕΕ. Το Βέλγιο διατυπώνει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με πιθανές νομικές συνέπειες μετά τον πόλεμο δεδομένου ότι είναι χώρος όπου διατηρούνται πολλά από αυτά τα assets λόγω Euroclear. Από την άλλη πλευρά,η Ουγγαρία εκφράζει αντίθεση σε νέους κύκλους χρηματοδότησης προς το Κίεβο δυσκολεύοντας έτσι μια σημαντική συμφωνία μέσω ομοφωνίας.

“Η δεύτερη επιλογή είναι σαφέστατα λιγότερο επιθυμητή για πολλές χώρες,”

Mέχρι σήμερα πάντως έχουν αξιοποιηθεί μόνον τα κέρδη από αυτά τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία ως βοήθεια προς την Ουκρανία χωρίς ωστόσο ακόμη να γίνει χρήση τους λόγω των κατάλληλων νομικών και γεωπολιτικών κινδύνων που εγκλείουν.