Ηλεκτρική Διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ: Ένα μέλλον αβέβαιο

Το μέλλον της ηλεκτρικής σύνδεσης μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ είναι πλέον σε κίνδυνο μετά τις αμφιλεγόμενες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου, Μάκη Κεραυνού. Ο τελευταίος χαρακτήρισε το έργο «μη βιώσιμο» και αρνήθηκε κατηγορηματικά την εκταμίευση 25 εκατομμυρίων ευρώ προς τον ΑΔΜΗΕ,τον φορέα που έχει αναλάβει την υλοποίησή του. Αυτή η δήλωση προκάλεσε ένταση στις σχέσεις Αθήνας – Λευκωσίας, καθώς η ελληνική πλευρά φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει με το έργο, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης ανακοίνωσε την επανέναρξη των ερευνών για την πόντιση του καλωδίου παρά τις τυχόν αντιδράσεις από πλευράς Τουρκίας.

Η στάση του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη έχει επίσης προκαλέσει ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση. Όχι μόνο στήριξε πλήρως τη θέση του υπουργού του αλλά χρησιμοποίησε την ευκαιρία για να επισημάνει στο κοινό ότι το έργο ερευνάται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, χωρίς να παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες. Αυτές οι δηλώσεις έριξαν σκιά στο έργο σε μια περίοδο που η Ελλάδα αντιμετωπίζει δικές της υποθέσεις που διερευνώνται.

Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι η κυπριακή κυβέρνηση είχε ενημερωθεί σχετικά με τις έρευνες πολύ νωρίτερα (τον περασμένο Ιούλιο), όπως αποκάλυψε ο κυπριακός Τύπος. Η έρευνα επικεντρώνεται στη φάση κατά την οποία η εταιρεία EuroAsia Interconnector Ltd ήταν υπεύθυνη για τη διαχείριση του έργου (2012-2023). Επιπλέον αναφέρθηκε ότι μια ιδιωτική επενδυτική πρόταση χωρίς αποδεδειγμένη τεχνογνωσία και ικανότητες πρόσβασης σε χρηματοδότηση εγκρίθηκε και υποστηρίχθηκε από την Κυβέρνηση της Κύπρου.

Ο Χριστοδουλίδης άφησε υπόνοιες ότι αυτή η έρευνα μπορεί να δημιουργήσει καθυστερήσεις στο εγχείρημα.

Σκληρή στάση από τη Αθήνα

Από πολιτικής άποψης, ένα νέο στοιχείο είναι η αυστηρότερη προσέγγιση της Αθήνας που ζητά σαφή απάντηση από τη Λευκωσία σχετικά με το αν επιθυμούν πραγματικά το έργο ή όχι. Μέσω εκπροσώπου της κυβέρνησης Παύλου Μαρινάκη διευκρινίστηκε πως δεν θα αναλάβουν περαιτέρω οικονομικά βάρη.

Όλοι όσοι παρακολουθούν την εξέλιξη αυτής της υπόθεσης γνωρίζουν πως οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Χριστοδουλίδης συναντήθηκαν δύο φορές πριν υπογράψουν τη συμφωνία για το έργο τον Σεπτέμβριο του 2024. Σύμφωνα με τους όρους αυτής της συμφωνίας, οι Κυπριακοί είχαν υποχρέωση να καταβάλλουν στον ΑΔΜΗΕ 25 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο ως μέρος των εξόδων κατασκευής.

Tελευταία προσπάθεια συμφιλίωσης

Τώρα φαίνεται πως μόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι διατεθειμένη να κάνει μία τελευταία προσπάθεια για εξομάλυνση των διαφορών καθώς κάλεσε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να δεσμευτούν στην υλοποίηση αυτού του σημαντικού project όσο πιο σύντομα γίνεται.