Αναβάθμιση Φρεγατών ΜΕΚΟ: Νέα Εμπόδια και Προκλήσεις

Μετά από μια ιδιαίτερα απαιτητική συνεδρίαση και έντονες αντιρρήσεις από την αντιπολίτευση, το πρόγραμμα αναβάθμισης των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ πέρασε από την Επιτροπή της Βουλής. Αυτή η διαδικασία εκκρεμεί από το 2009,αλλά τώρα αρχίζουν οι πραγματικές προκλήσεις καθώς υπάρχουν νομικά ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν.

Η αναβάθμιση των φρεγατών κλάσης ΥΔΡΑ εγκρίθηκε κατά τη διάρκεια μιας ειδικής συνεδρίασης της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων στην αίθουσα της Γερουσίας, με την ένδειξη «Απόρρητο». Παρά τις περικοπές ύψους 700 εκατ. ευρώ στο αρχικό σχέδιο, ανοίγει ο δρόμος για τη βελτίωση αυτών των πλοίων.

Ωστόσο, η διαδικασία δεν ήταν καθόλου απλή.Η αξιωματική αντιπολίτευση και άλλα κόμματα εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με δύο βασικά σημεία του προγράμματος, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες που είχαν διαρρεύσει νωρίτερα. Σχετικά με τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών υπήρξε ευρεία υποστήριξη ακόμη και από μέλη της αντιπολίτευσης. Ωστόσο, οι ενστάσεις επικεντρώθηκαν στη διάσπαση του προγράμματος σε τρία τμήματα καθώς και στις απευθείας αναθέσεις σε εταιρείες που δεν είναι κατασκευαστές εξοπλισμού (OEM). Ο OEM για τα πλοία είναι η κοινοπραξία που τα ναυπήγησε αλλά αυτή βρίσκεται εκτός σύμβασης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το ΠΑΣΟΚ, η Ελληνική Λύση και η Νίκη να ψηφίσουν «παρών», ενώ όλα τα υπόλοιπα κόμματα καταψήφισαν.

Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, αναμένονται νομικές προσφυγές κατά της απόφασης από εταιρείες που είχαν υποβάλει κοστολογημένες προσφορές αλλά δεν κλήθηκαν ποτέ για συζητήσεις σχετικά με αυτές στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ). Τέτοιες ενέργειες θα μπορούσαν να καθυστερήσουν σημαντικά την υλοποίηση του έργου ή ακόμα και να οδηγήσουν σε πλήρη ακύρωση του προγράμματος αν οι δικαστικές αποφάσεις αργήσουν.

Όπως έχει γίνει γνωστό μέχρι στιγμής, μετά το πρώτο εξάμηνο του 2028 – πιθανόν τον Ιούλιο – θα παραληφθεί η πρώτη φρεγάτα ενώ μέχρι τα τέλη του ίδιου έτους θα παραδοθεί η δεύτερη. Η τρίτη αναμένεται στις αρχές του Β’ εξαμήνου του 2029 και η τέταρτη στα μέσα του 2030.

Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την εγκατάσταση ενός νέου συστήματος μάχης capable of multi-target engagement – όπου το TACTICOS φαίνεται ως ο πιο πιθανός υποψήφιος – νέο Radar τύπου AESA τριών διαστάσεων καθώς επίσης πλήρη ενσωμάτωση ενός anti-drone συστήματος ονόματι ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ. Ανοιχτό παραμένει αν θα αφαιρεθούν τα Phalanx προς αντικατάσταση τους με ένα αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα RAM. Δεν προβλέπεται επίσης ούτε εισαγωγή νέων βλημάτων ESSM2 στα οποία συμμετέχει το Πολεμικό Ναυτικό μέσω υποκατασκευαστικού έργου έχοντας δικαιώματα εξαγωγής; αυτό σημαίνει ότι απαιτείται ξεχωριστή σύμβαση γι’ αυτά με πρόσθετο κόστος περίπου 200 εκατ.

Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι σύμφωνα με ειδικούς στον τομέα αυτόν,χρειάζονται περίπου 40 μήνες για παράδοση μετά την παραγγελία ενός TACTICOS γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τις χρονολογίες υλοποίησης.
Όλα αυτά δεν περιλαμβάνουν πιθανούς κινδύνους ή ζημιές κατά τη διάρκεια αποξήλωσης παλαιών συστημάτων στα πλοία κάτι που μπορεί επίσης να απαιτήσει πρόσθετους πόρους.